به گزارش مجله خبری نگار، همزمان با اعلام تجهیز نیروی هوایی ایران به شماری هواپیمای آموزشی پیشرفته «یاک-۱۳۰»، یک روزنامه صهیونیستی روز شنبه نوشت، یاک-۱۳۰ برای آماده سازی خلبانان ایرانی برای پرواز با هواپیماهای پیشرفته مانند جنگندههای نسل چهارم طراحی شده است. چند فروند هواپیمای آموزشی یاک-۱۳۰ در راستای ارتقای توان آموزشی و رزمی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران وارد کشور و به پایگاه هوایی شهید بابایی اصفهان ملحق شدند.
الحاق هواپیماهای یاک -۱۳۰ به نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در راستای قراردادهای تسلیحاتی با روسیه است. روزنامه «جروزالم پست» در مطلبی به قلم «سث جی فرانتسمن» نوشت که این هواپیما در روسیه توسعه یافته و به عنوان جت آموزشی برای هواپیماهای جنگی استفاده میشود. این جنگنده میتواند به خلبانان در یادگیری پرواز با «سوخو-۳۵» یا «سوخو-۵۷» کمک کند. این به معنای ارتقای قابل توجه برای نیروی هوایی ایران است که عمدتا از هواپیماهای قدیمیتر تشکیل شده است.
بر اساس این گزارش، یاک-۱۳۰ راداری با توانایی شناسایی اهداف متعدد به طور همزمان و رهگیری در برد ۶۰ کیلومتری دارد و در زمینه ناوبری این هواپیما به سامانه «گلوناس» مجهز است. یاک در الجزایر، ویتنام، بنگلادش، بلاروس، میانمار و سوریه استفاده شده یا سفارش داده شده است. جروزالم پست در پایان نوشت، حضور یاک در ایران تحول بزرگی در منطقه و نشانگر این است که ایران در آستانه افزایش تهدیدات و ظرفیت نظامی خود است. ایران میخواهد صادرات و واردات نظامی خود را در ماه اکتبر همزمان با پایان برخی تحریمها افزایش دهد. نشریه «فوربس» با اشاره به این که ایران روز شنبه تعدادی هواپیمای آموزشی یاک ۱۳۰ از روسیه دریافت کرده است، نوشت: بنابر اعلام رسانههای ایران، جتهای سفارش تهران از مسکو وارد این کشور شدهاند. این هواپیماها، همان جنگندههای سوخو ۳۵ نیستند که ایران به دنبال دریافتشان است، اما میتوانند به عنوان هواپیمای جنگی سبک نیز استفاده شوند. این نشریه ادامه داد: اگرچه هواپیماهای یاک ۱۳۰ به اندازه سوخو-۳۵ توانایی ندارند، اما تحویل آنها نشان میدهد که روسیه آن جنگنده را نیز در تاریخ بعدی تحویل ایران خواهد داد.
«فرزین ندیمی» تحلیل گر دفاعی و امنیتی در موسسه «واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» پس از انتشار این خبر به فوربس گفت: این میتواند گامی منطقی قبل از دستیابی به جنگندههای نسل چهارم باشد. همچنین نشان میدهد که قرارداد فروش سوخو ۳۵ در نهایت در مقطعی در آینده رو به جلو پیش خواهد رفت. به نوشته فوربس، مدتهاست که گمانهزنیهایی گسترده مبنی بر این وجود دارد که ایران دستکم ۲۴ فروند جنگنده سوخو ۳۵ را که روسیه پیشتر برای مصر ساخته بود، دریافت خواهد کرد. اکنون، تحویل یاک ۱۳۰ تایید میکند که روسیه سرانجام چیزی را که ایران خواستار آن است به این کشور تحویل خواهد داد. یاک ۱۳۰ قابلیت شبیهسازی مشخصات آموزشی جنگندههای مختلف از جمله نسل ۴++ و نسل پنجم را دارد.