فواید اعجاب انگیز سقز + کاربرد آن در صنعت

به گزارش مجله خبری نگار،سقز صمغ درخت پسته وحشی است که غلظت آن بسیار بالا است و می‌توان از آن به عنوان یک آدامس مفید و طبیعی استفاده کرد و در صنعت آدماس سازی کاربرد بسیاری دارد و باعث کش آمدن محصول نهایی می‌شود. این ماده در زمان ترشح سبز رنگ بوده و فواید بسیاری دارد؛ ابن سینا پزشک نامدار ایرانی جویدن سقز را توصیه کرده است و از جمله خواص آن به هضم غذا و افزایش اشتها اشاره کرده است. سقز به دلیل گیاهی بودن مانند آدامس‌های صنعتی مضر نیست.

از جمله مناطقی که درخت بنه در ایران وجود دارد می‌توان به غرب ایران اشاره کرد. درخت پسته وحشی در مناطق سردسیر رشد کرده و فصل پاییز معمولا با ریختن برگ درختان و ایجاد شکاف کوچکی روی تنه درخت همراه است که شیره سقز از آن بیرون می‌آید و اوایل سبز متمایل به سفید است که پس از گذشت زمان زرد رنگ می‌شود.

شیره سقز در طب سنتی، پزشکی مدرن و صنعت آدامس سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد و از آن برای درمان مشکلات بسیاری از جمله سو هاضمه و مشکلات گوارشی استفاده می‌شود.

فواید سقز 

ساکنین مناطق کوهستانی غرب ایران مانند کرد‌ها و ترک‌های آذربایجان شرقی و غربی به خوبی با سقز و کاربرد آن آشنا هستند چرا که محل رشد درخت بنه در این بخش هاست. افراد محلی از شیره سقز که در ابتدا سبز روشن است و غلظت بالایی دارد به عنوان یک مسهل و ملین برای درمان یبوست استفاده می‌کنند و این ماده دارای فواید بسیاری برای سایر اعضای دستگاه گوارش مانند معده می‌باشد.

استفاده از سقز طبق یافته‌های دانشمند بزرگ ایرانی بوعلی سینا باعث بهبود زخم معده و اثنی عشر می‌شود و تقریبا مانند آنتی بیوتیک عمل می‌کند. همچنین مالیدن شیره سقز روی زخم باعث بهبود آن می‌شود و از بخار هنگام پخت سقز برای تقویت چشم استفاده می‌شود. همچنین تسکین درد‌های مفصلی و روماتیسمی از کاربرد‌های دیگر آن می‌باشد و برای آسم و برونشیت هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برخی دیگر از مزایا و فواید سقز عبارتند از: 

● جویدن آدامس سقز باعث پاکسازی معده و دستگاه گوارش می‌شود

● سقز باعث از بین رفتن بوی بد دهان به دلیل کاهش ترشح بزاق و ضد باکتری بودن می‌شود

● استفاده از سقز برای افراد مبتلا به خشکی دهان توصیه می‌شود

● سقز برای سفید شدن رنگ دندان‌ها و جلوگیری از پوسیدگی آن‌ها مفید است

● خوردن شیره سقز در دفع سنگ کلیه موثر است

● از ترکیب سقز، عسل و عصاره آلوئه ورا برای بهبود زخم‌های دیابتی استفاده می‌شود

● این ماده اشتها آور و برای هضم غذا مفید است

● مخلوط صمغ درخت بنه با زفت (ماده‌ای چسبناک و سیاه رنگ که از درخت صنوبر ترشح می‌شود) برای درمان کچلی موثر است

همچنین استفاده از سقز باعث عملکرد بهتر طحال و کبد می‌شود و از ترکیب ان با پیه آب شده برای نرم کردن ناخن‌های تاب دار و خشک، بهبود مشکلات ایجاد شده در باسن و ورم، ترک پوست و خارش بدن استفاده می‌شود. همچنین سقز چشم‌ها را براق کرده و باعث راحت‌تر شدن تنفس می‌شود و مزایای بسیاری برای پوست دارد و از جوش و لک جلوگیری می‌کند.

سایر فراورده‌های درخت بنه نیز کاربرد و فواید بسیاری دارند که به صورت خلاصه به ان میپردازیم:

پسته به عنوان یکی از پر خاصیت‌ترین بخش‌های درخت بنه شناخته می‌شود

● مهم‌ترین کاربرد میوه این درخت یعنی پسته برای رفع کم خونی است و از آن معمولا در غذا‌های سنتی نیز استفاده می‌شود.

● پسته وحشی ویتامین‌های بسیاری از جمله A, B, D دارد که باعث تقویت اعصاب می‌شود و برای جلوگیری از ترک لب و درمان شب کوری مفید است.

● روغن خوراکی بدست آمده از میوه درخت بنه در ساخت داروی طحال کاربرد دارد و مفید است

کاربرد‌های صنعتی سقز 

جالب است بدانید که سقز در صنایع بسیاری مورد استفاده است که از جمله آن می‌توان به صنعت ساخت چسب، لاک، رنگ، صنایع پلیمری، صنایع داروسازی، ساخت روغن‌های چاپ، پارکت و کفپوش اشاره کرد. ماده‌ای به نام کلوفان به صورت خام در این صمغ موجود است که از آن به عنوان حجیم کننده و پرکننده صمغ‌های گران بها، آهار کاغذ استفاده می‌شود. مشقات این ماده در تهیه روغن‌های معدنی، مرکب چاپ روزنامه ها، محلول‌های چسبی، روغن‌های کابل، مایع‌های جوشکاری، ساخت رزین‌های فلزی، صنایع کاغذ‌های اختصاصی، رنگ‌های سرامیکی و… کاربرد دارد.

کشیدن دود سقز 

اولین نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید تفاوت‌هایی است که میان سقز جویدنی و قابل استعمال است می‌باشد. کندر سخت‌تر از سقز است و از ان به صورت سوزاندن و مخلوط با اسفند به دلیل عطر دلنشینی که دارد استفاده می‌شود. این دود سفید رنگ دارای خواص درمانی است و بخور و دود کندر همراه با اسپند در طب سنتی پیشنهاد شده است، اما به طور کلی بهترین روش برای مصرف سقز یا شیره درخت بنه مصرف به صورت جویدنی و آدامس می‌باشد.

مضرات سقز 

استفاده از سقز طبیعی بر خلاف آدامس‌های صنعتی که دارای قند و مواد افزودنی فراوانی هستند معایبی ندارد. البته باید در هنگام خرید سقز از انواع مختلفی که مورد تایید وزارت بهداشت هستند یا سقز‌های تصفیه شده که در عطاری‌های مجاز موجودند استفاده کنید.

در برخی مناطق و بازار‌ها مخصوصا مناطق غربی فروشندگان دستفروشی وجود دارند که تهیه و ارائه سقز می‌پردازند که در این صورت شما از روند تهیه و… اطلاعی ندارید و ممکن است سقزی غیر استاندارد و مضر را تهیه کنید. این فراورده‌های سنتی و محلی ممکن است به دلیل غیر بهداشتی و غیر استاندارد بودن روند پخت و تهیه باعث بروز مشکلات گوارشی یا ناراحتی‌های دیگری شوند. همچنین استخراج تدریجی و سنتی شیره سقز از تنه درخت در صورت آلوده شدن ان به گل و خاک بار میکروبی آن را افزایش داده و باعث ایجاد بیماری می‌شود.

تهیه و ساخت آدامس سقز 

بیش از پنج هزار سال است که انسان‌ها از آدامس با مقاصد مختلفی از جمله تازه کردن طعم دهان و درمان مشکلات بسیاری استفاده می‌کنند. امروزه آدامس‌های صنعتی و سقز طبیعی را می‌توان از فروشگاه‌های بسیاری تهیه کرد، اما اگر شما نیز به روش ساخت آن به صورت سنتی و در خانه علاقه‌مند هستید، قدم‌های زیر را دنبال کنید

در ابتدا باید مواد لازم برا تهیه آدامس را آماده کنید که عبارتند از:

● یک سوم لیوان پایه آدامس

● سه چهارم لیوان پودر شکر

● سه قاشق غذا خوری شربت ذرت

● یک قاشق چای خوری گلیسیرین

● یک دوم قاشق چایخوری اسید سیتریک

● مقداری طعم دهنده طبیعی مانند آبلیمو

قدم دوم گرم کردن ترکیبات می‌باشد. بدین منظور تمامی آن‌ها غیر از شکر را داخل قابلمه کوچکی بریزید سپس ان را در یک ظرف بزرگتر که از آب پر شده باشد قرار دهید طوری که شناور باشد و آن‌ها را روی شعله گاز قرار دهید تا کاملا داغ و چسبناک شوند.

در سومین مرحله باید پودر شکر و سایر مواد را ترکیب کنید که برای ان نیاز به یک تخته آشپزخانه دارید. پودر شکر را روی آن ریخته و سپس تمام مواد داغ را مستقیما از قابلمه روی پودر بریزید

پس از آن در گام چهارم دستان خود را به پودر شکر زده و شروع به ورز دادن خمیر کنید تا آدامس بادکنکی دست ساز ساخته شود. در این مرحله با پانزده دقیقه ورز دادن سعی کنید پودر شکر را به خورد آدامس ببرید.

قدم آخر لوله کردن خمیر و تقسیم آن است که بسیار ساده است. پس از اتمام کار روی تکه‌های آدامس پودر شکر بریزید تا از چسبیدن آن‌ها جلوگیری کنید. 

منبع:اینفو