به گزارش مجله خبری نگار، التهاب پلک چشم یا بلفاریت یک نوع التهاب شایع چشمی است و با نام بیماری حاشیه پلک نیز شناخته میشود، زیرا فقط لبههای پلک را درگیر میکند. علت بلفاریت چشم متنوع است و به چندین عامل بستگی دارد. این بیماری معمولا هر دو چشم را درگیر میکند و اگرچه دردناک است، اما در بیشتر موارد مسری نیست. باکتری باعث تحریک و قرمزی و خارش پلکها میشود. اگرچه بلفاریت آسیب دائمی به بینایی وارد نمیکند، اما باعث ناراحتی بیماران میشود. زنان در مرحله حوالی و پس از یائسگی بیشتر در معرض اختلال عملکرد غدد میبومین هستند.
انواع بلفاریت
بلفاریت به سه نوع تقسیم میشود که شامل بلفاریت قدامی، خلفی و مختلط میشود.
در بلفاریت قدامی، پوست پلک، پایه و فولیکولهای مژه تحت تاثیر قرار میگیرد. بلفاریت خلفی در لبه داخلی پلک که در تماس با کره چشم است رخ میدهد. در برخی از بیماران، هر دو نوع بلفاریت قدامی و خلفی ممکن است رخ دهد که به آن بلفاریت مختلط میگویند.
علل بلفاریت قدامی
عفونتهای استافیلوکوکی یا درماتیت سبورئیک از علل اصلی بلفاریت قدامی هستند.
عفونتهای استافیلوکوک
علائمی مانند چسبندگی خفیف پلک ها، حاشیههای ضخیمتر پلک و مژههای از دست رفته به دلیل بلفاریت استافیلوکوکی رخ میدهد.
اگرچه باکتری استافیلوکوک معمولاً در پوست، بینی، باسن و سطح زیر بغل وجود دارد، اما میتواند از طریق بریدگی یا نیش حشرات پوست یا از طریق سوراخهای پوستی در حین استفاده از تجهیزات پزشکی مانند کاتترهای ادراری وارد بدن انسان شود.
باکتری استافیلوکوک باعث ایجاد گروهی از عفونتها میشود، از عفونتهای خفیف پوست و بافت نرم گرفته تا عفونتهای تهاجمی به نام عفونتهای استافیلوکوک یا عفونتهای استاف. در میان انواع مختلف استافیلوکوک، باکتری استافیلوکوکوس اورئوس از استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA) تشکیل شده است که در برابر آنتی بیوتیکهای خاصی مانند فلوکلوکساسیلین که معمولاً برای عفونتهای استاف استفاده میشود، مقاومت ایجاد کرده است. علت بیشتر عفونتها پنتون-والنتین لوکوسیدین (PVL) -استافیلوکوک اورئوس است که سمی به نام PVL تولید میکند که میتواند گلبولهای سفید خون را از بین ببرد و در نتیجه منجر به عفونتهای پوستی مکرر شود.
حتی اگر عفونتها میتوانند افراد سالم را تحت تاثیر قرار دهند، افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند بیمارانی که تحت شیمی درمانی هستند، بیشتر مستعد ابتلا به این عفونتها هستند.
درماتیت سبورئیک
درماتیت سبورئیک نوعی اگزما است که در جاهایی که غدد سباسه فعال هستند قابل مشاهده است. گفته میشود که مخمر مالاسزیا فورفور درماتیت سبورئیک را فعال میکند. تولید سبوم با شدت اگزما ارتباطی ندارد.
برخی از افراد با وجود اینکه تولید سبوم بیشتر است، از اگزما عاری هستند. اگرچه علت دقیق درماتیت سبورئیک به طور کامل شناخته نشده است، شرایطی مانند افسردگی، صرع، مصرف زیاد الکل و داروهایی مانند پسورالن، لیتیوم و اینترفرون خطر ابتلا به درماتیت سبورئیک را القا میکنند.
بلفاریت میتواند به دلیل متابولیتهایی مانند کاهش اسیدهای چرب یا افزایش سطح اسید اولئیک، کلسترول و/یا تری گلیسیرید باشد. علائمی مانند حاشیههای قرمز پوسته پوسته در پلک در نتیجه درماتیت سبورئیک قابل مشاهده است.
علل بلفاریت خلفی
در بلفاریت خلفی، مشکلات مربوط به قسمت داخلی پلک است. لبه پلک دارای غدد چربی کوچکی است که به آن غدد میبومین میگویند. این پلکها در هر دو پلک پایین و بالایی قرار دارند و هر پلک بین ۱۵ تا ۲۰ غده را حمل میکند.
منافذ غدد میبومین در داخل خط مژه، معمولاً روی لبههای پلک قرار دارند. وقتی چشمها پلک میزنند، روغن به آرامی نفوذ میکند. با این حال، غده زمانی که خالی است فرو میریزد.
روغن تولید شده توسط این غده با جزء آبکی چشم ترکیب میشود و با هم یک لایه اشکی ایجاد میشود. این لایه روغنی یک پوشش برای لایه آب ایجاد میکند و از آب در برابر تبخیر محافظت میکند. هنگامی که کیفیت یا کمیت آب یا روغن تغییر میکند، علائمی مانند سوزش چشم ممکن است ایجاد شود.
بلفاریت میبومین با علائمی مانند کیفیت پایین اشک و قرمزی در پوشش پلک طبقه بندی میشود. این به این دلیل است که غدد پلک به طور نامنظم چربی تولید میکنند که به رشد باکتریها نیز کمک میکند. ترشحات غدد میبومین توسط باکتری تجزیه میشود که میتواند باعث تحریک چشم شود و در عین حال ظاهری کف آلود به لایه اشکی بدهد. روغن اضافی که در امتداد لبه پلک ایجاد میشود منجر به التهاب و همچنین تولید پوستههای پوسته میشود.
التهاب لبه پلک میتواند سقفی بر روی شکافهای غده میبومین ایجاد کند. این انسداد باعث کاهش تولید روغن میشود و در نتیجه باعث میشود روغنی که در غده باقی میماند غلیظ و آلوده شود.
علت اختلال عملکرد غده میبومین
اگرچه شرایط زیادی وجود دارد که میتواند منجر به اختلال در عملکرد غدد میبومین شود، یک بیماری پوستی خاص به نام روزاسه شناخته میشود که میتواند عملکرد غده میبومین را مسدود کند.
گونه Demodex folliculorum که هم در فولیکولهای مو و هم در غدد میبومین یافت میشود در بیماران روزاسه به مقدار بیشتری وجود دارد. رسوب بیش از حد این گونهها ممکن است سیستم ایمنی بدن را تحریک کند، بنابراین منجر به وضعیتی به نام روزاسه چشمی شود. در روزاسه چشمی، چشمان بسیاری از بیماران روزاسه قرمز یا آبکی به نظر میرسد، علاوه بر این باعث سوزش در چشم بیماران مبتلا میشود.
دو گونه Demodex که از جنس کنههای ریز هستند مسئول بلفاریت میباشند. بلفاریت قدامی توسط Demodex folliculorum ایجاد میشود در حالی که بلفاریت خلفی توسط Demodex brevis ایجاد میشود. در حالی که کنه Demodex آسیب مستقیم ایجاد میکند، همچنین حامل باکتری استافیلوکوک است که میتواند باعث عفونت استافیلوکوک شود.