روالِ تدفین با ریختنِ گچ مایع روی اجساد در روم باستان فاش شد

به گزارش مجله خبری نگار، نخستین‌بار در جهان است که این تکنولوژین نوین برای مطالعه آیین‌های تدفین رومی از این نوع استفاده می‌شود.

محققان توانستند با استفاده از آخرین تکنولوژی‌های پیشرفته جزئیات رسم «جالب و غیرمعمول» تدفین رومی‌ها را به وسیله وضوح «خیره‌کننده» گور یک خانواده که تقریباً ۲۰۰۰ سال قبل از دنیا رفته بودند، بررسی کنند.

محققان می‌گویند که تصاویر سه‌بعدیِ «بی‌سابقه» زوایای بیش‌تری از آیین‌ِ غیرمعمول و جذاب تدفینِ رومی را آشکار ساخته است. بنا به دلایلی که هنوز به‌طور کامل برای باستان‌شناسان قابل درک نیست، رومی‌ها گاهی گچ مایع ـ یک ماده معدنی که انواعی از گچ و سیمان را با آن درست می‌کردند ـ روی اجسادِ بزرگسالان و کودکان که سرتاپای‌شان ملبس بود و در تابوت‌های سربی یا سنگی آرمیده بودند، می‌ریختند و سپس آن‌ها را دفن می‌کردند.

گچ مایع همان‌طور که در اطراف جسد خشک می‌شد و ترک می‌برداشت، فضایی خالی را تشکیل می‌داد و باعث می‌شد که وضعیتِ قرارگیری بدن در هنگام تدفین ثابت بماند و علاوه‌برآن خطوط بدنِ اجساد کاملاً روی گچ مایع نقش می‌بست.

اثر کفن، لباس و پای‌افزار نیز در داخل گچ مایع حفظ شده‌اند که شواهد ارزشمندی برای مواد فاسدشدنی که به‌ندرت در گور‌های رومی باقی مانده‌اند، فراهم می‌کنند. اگرچه گور‌های گچ مایع در بخش‌های دیگری از اروپا و آمریکای شمالی هم کشف شده‌اند، اما بریتانیا با وجود حداقل ۴۵ مورد که از قرن نوزدهم در منطقه یورک پیدا شده، رتبه نخست را دارد.

از این تعداد ۱۶ مورد تاکنون باقی مانده‌اند که در مجموعه موزه یورک‌شایر نگه‌داری می‌شوند و در بخشی از پروژه یورک از آن‌ها استفاده شده است. معمولاً در هر تابوت فقط یک نفر دفن می‌شد، اما در پروژه یورک، محققان پوششِ گچی یک خانواده شامل دو بزرگسال و یک نوزاد را که هم‌زمان مرده بودند، انتخاب کردند.

پروفسور مورِن کَرول از دانشگاه باستان‌شناسی یورک، درباره پوشش گچ مایع این خانواده می‌گوید، «تصاویر سه‌بعدی به ما امکان مشاهده یک تراژدی تلخ خانوادگی را تقریباً ۲۰۰۰ سال بعد از وقوع نشان می‌دهند و نه‌تن‌ها شکنندگی زندگی در دوران باستان بلکه هم‌چنین احتیاط و مراقبتی را که در هنگام تدفین آن‌ها صورت گرفته نشان می‌دهند.»

«خطوط بدن هر سه نفر در داخل گچ مایع حتی با چشمان غیرمسلح نیز قابل مشاهده است، اما تشخیص رابطه این سه نفر و لباس‌شان دشوار است. نتایج مدلِ سه‌بعدی می‌تواند این ابهامات را با دقتِ حیرت‌انگیزی رفع کند.»

تصویر‌های سه‌بعدی نشان داد که هر سه نفر از سر تا انگشتان پا، هم برای آماده‌سازی برای دفن و هم قبل از آنکه در زیر لایه‌ای از گچ مایع پنهان شوند، در کفن و پارچه‌هایی با کیفیت‌ها و بافت‌های مختلف پوشیده شده بودند.

جزئیات دقیق مثل گره‌هایی که برای بستنِ کفن در ناحیه سر یکی از بزرگسالان استفاده شده و نوار‌های پارچه‌ای که برای بستنِ نوزاد استفاده شده، به وضوح قابل مشاهده است.

پروژه یورک امیدوار است که با دریافت بودجه عظیم همه پوشش‌های گچ‌های مایع و اسکلت‌هایی که در این ناحیه پیدا شده است را به لحاظِ سن، جنسیت، رژیم غذایی و خاستگاه جغرافیایی بررسی کند.

محققان هم‌چنین امیدوارند که ماهیت و موقعیت اجتماعی منسوجاتی که در مراسم تدفین استفاده می‌شدند و دلایل فرهنگی، آیینی یا عملی‌ِ این شیوه خاصِ رفتار با مردگان در یورک و سایر مناطق در بریتانیا و فراتر از آن را متوجه شوند.

منبع: راهنماتو