بومی سازی صنعت نظامی... بزرگترین دروغ بن سلمان

به گزارش مجله خبری نگار به نقل از تارنمای خبری «سعودی لیکس»، پس از گذشت بیش از ۵ سال از اعلام بومی سازی صنایع نظامی عربستان از سوی ولیعهد این کشور، ناظران می‌گویند که هنوز هیچیک از این برنامه‌های بلند پروازانه بن سلمان در این زمینه عملی نشده و به یکی دیگر از وعده‌های دروغین و اوهام وی بدل گشته است.

اداره کل صنایع نظامی عربستان اوت ۲۰۱۷ در راستای طرح‌های چشم انداز ۲۰۳۰ ولیعهد سعودی تاسیس شد و بن سلمان اعلام کرد که هدف از آن بومی سازی ۵۰ درصد بخش صنایع نظامی در عربستان است.

طبق معمول بن سلمان ریاست اداره کل صنایع نظامی عربستان را برعهده گرفت و برادرش را به عنوان معاون خود در آن برگزید. شورای اداری این اداره کل در بردارنده ۱۲ عضو است که نیمی از آنان از جمله «احمد الخطیب» وزیر جهانگردی (رئیس سابق هیئت سرگردمی و تفریح سعودی) و «عبدالله العیسی» معاون رئیس سازمان امنیت کشور متخصص نیستند. الخطیب فارغ التحصیل مدیریت بازرگانی و العیسی دارای لیسانس امور قضایی است.

قابل وجه اینکه مدیران و اعضای اداره کل صنایع نظامی هیچ یک فرصت انجام چنین ماموریتی را ندارند، زیرا متصدی سایر پست‌های دولتی هستند. به عنوان مثال خود بن سلمان خود متصدی بیش از ۳۵ پست و احمد الخطیب دارای ۱۵ سمت است و بقیه آن‌ها نیز پست‌های متعددی دارند. در اینجا این سوال مطرح می‌شود که آن‌ها چگونه می‌توانند فرصت پیگیری امور اداره کل صنایع نظامی و پیشبرد کار‌های آن را داشته باشند؟

با پیگیری تارنما و حساب شخصی رسمی این اداره کل در شبکه اجتماعی توئیتر می‌توان دریافت که برگزاری نمایشگاه‌های نظامی، کنفرانس و دیدار‌ها و سفر‌ها بخش عمده فعالیت آن را تشکیل می‌دهند.

برجسته‌ترین رویداد این اداره کل، برگزاری نمایشگاه بین المللی دفاع در ماه مارس ۲۰۲۲ است که جزو فعالیت‌های اصلی و اساسی آن در پیشبرد صنایع نظامی محسوب نمی‌شود.

اداره کل صنایع نظامی پس از چند سال کار و هزینه کردن میلیارد‌ها دلار، برجسته‌ترین دستاورد خود را پس از گذشت ۵ سال از مطرح شدن طرح چشم انداز ۲۰۳۰ بن سلمان به نمایش گذاشت که بخش عمده آن دیدار، سمینار و فعالیت‌ها و برپایی نمایشگاه‌ها و آغاز پروژه‌های کاغذی و وعده اجرای آن در نبود دستاورد عملی و واقعی بود.

آنچه اداره کل صنایع نظامی عربستان از آن به عنوان دستاورد ۵ سال خود یاد کرد، صرفا پروژه‌های تولیدات نظامی بود که اکثرا آن‌ها وارد خط تولید و خدمت در نیرو‌های مسلح سعودی نشد که برجسته‌ترین آن‌ها عبارتند از: ۱ – راه اندازی صنعت ساخت پهپاد ۲ – بومی سازی صنعت ساخت قایق‌های تندرو (Avatw- ۲۲۰۰) ۳ - راه اندازی صنعت تولید مهمات هدایت شونده زمین به هوا ۴ - تولید سامانه رصد الکترواپتیکی "زرقاء الیمامه - زالی"۵ – تولید خودرو‌های ویژه شناسایی و پشتیبانی "الدهناء" ۶ – موافقت با طرح بومی سازی سامانه دفاع هوایی ۷ – تولید برنامه‌های نرم افزار رادیویی ۸ – تولید پوشاک و کلاه خود و تجهیزات غواصان.

علیرغم ضعف موجود در این دستاورد‌ها در مقایسه با هزینه‌ها و مدت زمان در نظر گرفته شده برای آنها، این سوال مطرح است که آیا آنچه ساخته شده در صحنه‌های نبرد نیز به کار رفته یا اینکه صرفا یک اقدام تبلیغاتی بوده است؟ آیا نظامیان سعودی از "زرقاء الیمامه - زالی" برای رصد و نظارت یا از خودروی شناسایی و پیشتیبانی "الدهناء" استفاده می‌کنند و آیا لباس‌های تولید شده توسط صنایع داخلی را می‌پوشند؟

به عنوان مثال خودروی " الدهناء " برای اولین بار در غرفه عربستان در نمایشگاه بین المللی دفاعی در ابوظبی "آیدکس ۲۰۱۹" به نمایش گذاشته شد. یک مقام مسئول در صنایع ساخت زره پوش و تجهیزات سنگین سعودی گفت که ورود اولین سری این خودرو به واحد‌های امنیتی عربستان طی نیمه اول ۲۰۲۱ خواهد بود، اما بعد از آن خبری از ساخت این خودرو اعلام نشد.

نمونه دیگری از اقدامات تبلیغاتی دولت عربستان درباره ساخت پهپاد بود. در راستای اقدامات تبلیغاتی دولت سعودی ریاض از ساخت پهپاد‌های مدل صقر، صقر ۱، صقر ۲، اسکایوارد، لونا، نورس، سیکر ۴۰۰، عقاب ۱، عقاب ۲ و نگهبان فضا خبر داد، اما تنها بخش اندکی از آن‌ها ساخته شد که عملا وارد خدمت هم نشد و عربستان همچنان از پهپاد‌های وارداتی استفاده می‌کند.

با وجود گذشت ۵ سال از طرح بومی سازی صنایع نظامی در عربستان، به نظر می‌رسد که عملا دستاورد قابل توجهی دیده نمی‌شود و در واقع دستاورد‌ها و طرح‌ها اکثرا جنبه تبلیغاتی دارند. علت این مساله نبود افراد کارشناس و آزادی عمل در اداره کل صنایع نظامی سعودی است، زیرا نیمی از شورای اداری آن را افراد غیرکارشناس تشکیل می‌دهند و مهم‌تر از همه اینکه بن سلمان، ریاست شورای اداری اداره کل صنایع نظامی سعودی را برعهده دارد که هیچ گونه انتقاد یا اعتراضی را از این شورا برنمی تابد.