"آسیا" ضعیف‌ترین قاره از نظر افزایش مناطق حفاظت‌شده!

به گزارش مجله خبری نگار، مناطق حفاظت شده یکی از مؤثرترین ابزار‌ها برای حفاظت از تنوع زیستی هستند، اما تحقیقات جدیدی که به تازگی منتشر شده نشان می‌دهد که اکثر کشور‌های آسیایی نتوانستند به هدف جهانی حفاظت از حداقل ۱۷ درصد از خاک کشور خود تا سال ۲۰۲۰ دست یابند و با روند فعلی چشم‌انداز دستیابی به هدف ۲۰۳۰ چارچوب جهانی تنوع زیستی برای حفاظت از حداقل ۳۰ درصد از مساحت کشور در این کشور‌ها نیز بعید به نظر می‌رسد.

آسیا یکی از غنی‌ترین مکان‌های روی زمین از نظر تنوع زیستی و میزبان بسیاری از جذاب‌ترین حیوانات زمین از جمله یوزپلنگ آسیایی، پاندا غول پیکر، پلنگ برفی و فیل آسیایی است. با این حال، در بسیاری از کشورها، زیستگاه این گونه‌ها به دلیل رشد سریع جمعیت انسانی، تهدید می‌شوند.

برای مقابله با بحران جهانی تنوع زیستی، در کنوانسیون سال ۲۰۱۰ سازمان ملل متحد در مورد تنوع زیستی، تقریباً ۲۰۰ کشور متعهد شدند تا سال ۲۰۲۰ حداقل از ۱۷ درصد از محیط‌های زمینی خود محافظت کنند.

محققان دانشگاه‌های آکسفورد و کمبریج برای بررسی اینکه آیا کشور‌ها به این هدف دست یافته‌اند یا خیر، داده‌های گزارش‌های رسمی ارسال شده به پایگاه جهانی اطلاعات مناطق حفاظت‌شده را تجزیه و تحلیل کردند. نتایجی که بر اساس داده‌های ۴۰ کشور جداگانه منتشر شده است نشان می‌دهد که تنها ۴۰ درصد از کشور‌های آسیایی به هدف حداقل ۱۷ درصد پوشش مناطق حفاظت شده تا سال ۲۰۲۰ دست یافتند.

به طور کلی، قاره آسیا در این خصوص ضعیف‌ترین قاره بود و تنها ۱۳.۲ درصد از زمین‌ها به عنوان منطقه حفاظت‌شده محیط زیست در سال ۲۰۲۰ تعیین شدند (در مقایسه با میانگین جهانی ۱۵.۲ درصد حفاظت) و تنها ۴۰ درصد، یعنی ۱۶ کشور آسیایی، عمدتاً در شرق و جنوب آسیا، به هدف حفاظتی ۱۷ درصدی تا سال ۲۰۲۰ دست یافته بودند.

این گزارش می‌افزاید، ۱۴ کشور از ۱۹ کشور آسیای غربی و مرکزی به این هدف دست پیدا نکرده بودند. بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، برخی کشور‌ها هیچ تغییری یا حتی کاهش اندکی در پوشش مناطق حفاظت‌شده نشان ندادند. کشور‌هایی که نسبت بیشتری از زمین‌های کشاورزی در سال ۲۰۱۵ را داشتند، در سال ۲۰۲۰ از پوشش مناطق حفاظت شده کمتری برخوردار بودند.

برای ۲۴۱ گونه پستاندار بسیار در معرض خطر در سراسر آسیا، به طور متوسط ​​۸۴ درصد از محدوده زندگی آن‌ها خارج از مناطق حفاظت شده قرار دارد. بر اساس این نتایج، هدف چارچوب جهانی تنوع زیستی پس از سال ۲۰۲۰ برای حفاظت از ۳۰ درصد از سیاره زمین برای حفاظت تا سال ۲۰۳۰، دست یافتنی نخواهد بود.

محققان محاسبه کردند که تقریباً همه کشور‌های آسیایی در رسیدن به هدف ۲۰۳۰ شکست خواهند خورد، مگر اینکه نرخ ایجاد مناطق حفاظت شده تا شش برابر سرعت فعلی افزایش یابد. با شرایط فعلی، آسیا به طور کلی تا سال ۲۰۳۰ تنها به ۱۸ درصد پوشش خواهد رسید که بسیار کمتر از هدف حفاظت از ۳۰ درصد است. این چشم‌انداز برای غرب و جنوب آسیا بدترین بود و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ به ترتیب ۱۱ و ۱۰ درصد افزایش مناطق حفاظت شده را داشته باشد.

در این خصوص محمد صادق فرهادی‌نیا؛ نویسنده اصلی این مطالعه و استاد دانشگاه آکسفورد گفت: آسیا قاره‌ای چالش‌برانگیز برای تعیین اهداف برای مناطق حفاظت شده است، زیرا مناطق با تنوع زیستی بالا معمولاً با جمعیت متراکم انسانی و رشد سریع اقتصادی در تضاد هستند.

سایت phys در این باره نوشت: نویسندگان سه توصیه را برای حمایت از کشور‌های آسیایی در تلاش برای دستیابی به اهداف تنوع زیستی ۲۰۳۰ ارائه می‌کنند:

۱. مستندسازی و گزارش‌دهی در مورد سایر اقدامات مؤثر حفاظتی مبتنی بر منطقه که توسط جوامع محلی اداره می‌شوند که تنوع زیستی را حفظ می‌کنند. این مورد می‌تواند شامل مناطق حفاظت شده خصوصی یا زمین‌های کشاورزی با ارزش بالا برای طبیعت باشد.

۲. بازسازی مناظر آشفته، مانند زمین‌های مزارع متروکه. جنگل‌های سوخته یا جنگل‌هایی که بیشتر درختان آن‌ها قطع شده.

۳. تقویت مناطق حفاظت شده که از مرز‌های بین‌المللی عبور می‌کنند. بسیاری از گونه‌های کمیاب در مناطق فرامرزی وجود دارند (مانند پلنگ برفی که زیستگاه آن دوازده کشور را در بر می‌گیرد)، اما افزایش موانع مرزی زیستگاه و محل پراکنش آن‌ها را تهدید می‌کند.