از البیت دوحه تا سردار جنگل رشت! قطر برای ما چیزی جز افسوس نیست

به گزارش مجله خبری نگار/ایران ورزشی: آقای علی‌آبادی سلام؛ ای‌کاش در دوحه بودی تا می‌دیدی ورزشگاه چیست و ورزشگاه نوساز چه اِلمان‌ها و ویژگی‌هایی دارد. راستی تازه یادمان آمد. شما دوحه و کمپ اسپایر را سال ۲۰۰۶ در بدو افتتاح دیده بودی. یادش به‌خیر بازی‌های آسیایی دوحه و کمپ اسپایر که با برد‌ها و طلا‌های کشتی حرکات موزون انجام می‌دادید.

اگر یادتان باشد، آن سال باید از مرکز شهر تا کمپ اسپایر نیم‌ساعت وسط بیابان برهوت با اتوبوس می‌رفتیم تا به ورزشگاه خلیفه برسیم. ای‌کاش بودید و می‌دیدید که از آن سال تا الان، قطر چگونه ۷ورزشگاه بزرگ- با گنجایش ورزشگاه آزادی ما- برای جام‌جهانی ساخته و حتی اروپایی‌ها هم بهت‌زده به ورزشگاه‌های قطر نگاه می‌کنند. زمان شما هم ورزشگاه‌های زیادی در ایران ساخته و افتتاح شد. همه یک شکل و با یک معماری. نقشه ورزشگاه‌ها هم متعلق به ۷۰سال قبل بود.

خلاصه اینکه ورزشگاه‌های قطر، بدجوری مورد توجه رسانه‌ها و خارجی‌ها قرار گرفته. تا امروز به جز ورزشگاه پارک اسپایر و ورزشگاه خلیفه که سال ۲۰۰۶ افتتاح شد و وسط بیابان بود، تقریباً در تمام ورزشگاه‌های دیگر بازی دیده‌ایم. برای آنکه بدانید الان اسپایر در چه وضعیتی است همین تشبیه که انگار از میدان ولیعصر تا جاده قم و بهشت‌زهرا همه شهر شده و برج‌های سر به فلک کشیده مسیر را پرکرده. این بخش از ساخت و ساز‌ها شاید خیلی به شما مربوط نباشد، اما ورزشگاه‌ها و ایده‌های ساخت آن‌ها با الهام از فرهنگ و سنت‌های قطر برای ما با حسرت همراه است.

ورزشگاه البیت را باید ببینید. با الهام از فرهنگ عربی به شکل یک خیمه بزرگ طراحی شده که سقف آن هنگام باد و باران جمع می‌شود. یک ورزشگاه لاکچری و زیبا با فضای بزرگ که انگار با هدف المپیک و پارالمپیک ساخته شده و دور تا دور آن تا چند کیلومتر چمن و درختکاری است. ساختن چنین مجموعه‌ای فقط پول نمی‌خواهد بلکه ایده طراح و توجه به فرهنگ و رسوم قطر مهم است؛ تیر‌های برق با الهام از ساختن خیمه، به شکل سوزن است که در سوراخ سوزن، لامپ روشنایی در نظر گرفته شده.

دور تا دور البیت پر از سوزن‌هایی است که با کمی شیب و زاویه انگار داخل زمین قرار دارد و معماری ورزشگاه البیت- به معنای خانه در عربی- را جذاب و شگفت‌انگیز کرده است.

ورزشگاه لوسیل، اما نماد مدرنیته است؛ یک سازه عجیب و زیبا برای شهر لوسیل که در حومه قطر ساخته شده. استادیومی مدرن با ابعاد آلیانز بایرن با ظرفیت بیش از ۹۰ هزار تماشاگر. اما این ورزشگاه زیبا از نظر من چندان مهم نیست بلکه ورزشگاه ۹۷۴ که در منطقه رأس العبود با استفاده از کانتینر ساخته شده، شکل و طرحی متفاوت است و با گنجایش ۴۰هزار نفر، شاهکاری از معماری است که بعید می‌دانم در جای دیگر دنیا مشابه آن ساخته شده باشد. این ورزشگاه با ۹۷۴ کانتینر ساخته شده و کانتینر ۹۷۴ دقیقاً جلوی در اصلی و VIP قرار دارد که توجه تماشاگران، توریست‌ها و رسانه‌ها را به خود جلب می‌کند.

سال‌ها رختکن زمینِ تمرین تیم‌ها چیزی شبیه کانتینر بود، اما در دوحه دیدیم که با کانتینر فقط بار حمل نمی‌کنند و سوای رختکن زمین تمرین، می‌شود یک ورزشگاه لاکچری ساخت.

به جز ورزشگاه اسپایر که سال ۲۰۰۶ برای بازی‌های آسیایی ساخته شد، ۷ ورزشگاه نوساز در قطر ساخته شده تا میزبان جام‌جهانی باشد؛ ورزشگاه‌های لوسیل، البیت، احمد بن علی، ۹۷۴، الجنوب، التمامه و اجوکیشین سیتی که یکی از یکی زیباتر و شگفت‌انگیزتر است. ما هم پول داریم و ورزشگاه ساخته‌ایم، اما شلخته و بی‌برنامه، بدون توجه به رسم و آیین و فرهنگ کشور، فقط از یک الگوی کهنه پیروی کرده‌ایم تا سازه‌ای زشت و بد قواره درست شود که به آن می‌گویند ورزشگاه.

البته در سال‌های اخیر ورزشگاه امام رضا (ع) مشهد، فولادآره‌نا، نقش‌جهان اصفهان، غدیر اهواز افتتاح شده که فقط شاید امام‌رضا (ع) ورزشگاهی مدرن باشد. ای‌کاش کمی ذوق و سلیقه در کار بود؛‌ای کاش از زیر کار در نمی‌رفتیم و کمی حوصله داشتیم و به معماری و زیبایی توجه می‌کردیم. افسوس که پول خرج می‌کنیم، اما شلخته بازی و البته بعضی روابط باعث می‌شود تا ورزشگاه‌های ما زشت شود.

در مورد بعضی روابط شاید بد نباشد که از خود آقای علی‌آبادی سؤال کنیم که بسیاری از ورزشگاه‌ها در زمان ریاست او بر سازمان تربیت بدنی توسط شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی ساخته شد. اگر سری به ورزشگاه سردار جنگل رشت بزنیم، همه چیز مشخص است. در قطر چیز‌هایی می‌بینیم که ما را مبهوت خود می‌کند تا بگوییم: «افسوس و صد افسوس...!»