فیلم‌ها و سریال‌ها را با چه صفاتی می‌شناسیم؟

به گزارش مجله خبری نگار، به‌طور معمول مخاطب سینما و سریال، آثار را با ژانر و موضوع‌شان می‌شناسد؛ از اکشن تا درام و جاسوسی و... که هفته‌های قبل به‌طور مفصل درباره‌شان گپ زدیم، اما گاهی در مجلات و سایت‌های سینمایی با عبارات دیگری آشنا می‌شویم که یک اثر را توصیف می‌کنند. عباراتی که مثل ژانر‌ها کلمات شفافی نیستند، اما شناختن آن‌ها به انتخاب بهتر یک اثر قبل از تماشا و مطالعه نقد آن بعد از تماشا کمک می‌کند. با چند مورد از این اصطلاحات آشنا می‌شویم.

تریلوژی ۳ تا ۳‌تا

تریلوژی یا سه‌گانه به فیلم‌هایی گفته می‌شود که به‌طور معمول داستان مستقلی دارند، اما یک موضوع یا اتمسفر مشترک آن‌ها را به‌هم پیوند داده‌است. بعضی از تریلوژی‌ها ارتباط معنایی و استقلال داستانی دارند، مثل سه‌گانه «رنگ‌ها» از «کیشلوفسکی» و اولویت خاصی برای تماشای‌شان نیست. اما برخی تریلوژی‌ها کاملا به‌هم وابسته هستند مثل «ارباب‌حلقه‌ها» که اگر قسمت اولش را نبینیم، نمی‌توانیم داستان قسمت دوم را درک کنیم.

اسپین‌آف محصول جانبی یک اتفاق خوب

اسپین‌آف بیشتر در دنیای سریال‌سازی اتفاق می‌افتد؛ به این‌صورت که براساس یک اثر معروف و موفق، یک سریال حول یکی از شخصیت‌های فرعی یا داستان‌های حاشیه‌ای ساخته می‌شود. اسپین‌آف درحقیقت یک محصول جانبی است که به دلیل ظرفیت و شهرت یک اثر موفق ساخته شده‌است. به‌طور مثال دو اسپین‌آف از سریال محبوب «واکینگ‌دد» ساخته شده و سریال جدید «خاندان اژدها» یک اسپین‌آف برای «بازی تاج و تخت» است.

فرانچایز یک دنیای پرسود

فرانچایز هم در دنیای سینما کاربرد دارد و هم سریال. «انتقام‌جویان» بهترین مثال برای توصیف فرانچایز است. وقتی براساس یک دنیای داستانی، چندین محصول مختلف ساخته می‌شود، با فرانچایز طرف هستیم. «هالک»، «ثور»، «مرد آهنی» و... همه فرانچایز‌های دنیای انتقام‌جویان هستند. «جنگ ستارگان»، «هری‌پاتر»، «سریع‌وخشن» و... فرانچایز‌های معروف دیگر هستند.

آنتولوژی هربار یک چیزی

اگر هر قسمت یک سریال، داستان و عوامل مجزایی داشته‌باشد، با آنتولوژی طرف هستیم. تفاوت سریال آنتولوژی با اپیزودیک در نوع استفاده از عوامل آن‌هاست. در آنتولوژی براساس داستان در هر قسمت، مثل «آینه سیاه» یا در هر فصل مثل «فارگو» با تغییر کامل داستان و عوامل مواجه می‌شویم، اما در سریال اپیزودیک مثل «شرلوک هولمز»، در هر قسمت داستان جدیدی داریم و عوامل تغییر نمی‌کنند.

لایواکشن بازسازی‌های پرخرج

لایواکشن به فیلم‌هایی در ژانر‌های مختلف گفته می‌شود که براساس یک بازی یا پویانمایی ساخته شده‌اند و به‌طور معمول جلوه‌های ویژه زیادی دارند. شرکت معروف دیزنی که به‌خاطر پویانمایی‌های جذابش معروف بود، به تازگی از روی داستان‌های کلاسیک لایواکشن‌های پرخرجی مثل «شیر شاه»، «علاءالدین»، «بامبو» و نمونه آخر «پینوکیو» را ساخته‌است.

ریبوت نقطه‌سرخط

گاهی یک فرانچایز موفق و پول‌ساز در مسیر کسب درآمد و فروش به بن‌بست می‌خورد و برای همین ریبوت می‌شود. به‌طور مثال «مرد عنکبوتی» تا به‌حال سه‌مرتبه ریبوت شده، یعنی همان شخصیت و دنیا با تغییرات اساسی در بازیگر، داستان و موقعیت‌ها مواجه شده‌است.