به گزارش مجله خبری نگار، تنوع مطالبات هر صنف از اعتراضات جزیرهای و دوری اماکن اعتراضات از یکدیگر به دلیل در کنار اختلاف طرفهای رسیدگی به این مطالبات باعث شده است که اعتراضات این روزهای عراق به صورت پراکنده و جدا از هم باشد.
در سایه این وضعیت، هر روز برخی خیابانهای بغداد شاهد بسته شدن یا ترافیک سنگین شهری است، اما در شهرهای جنوب و مرکز عراق، معمولا، اعتراضات با چاشنی خشونت همراه میشود و زندگی روزمره را در این شهرها مختل میکند.
به اعتقاد ناظران، آنچه عراق این روزها شاهد آن است مشابه تحولات ۲۰۱۹ است از این رو گمانه زنیها درباره بازگشت اعتراضات گسترده مشابه اکتبر ۲۰۱۹ به شدت در عراق تقویت شده است.
در سطح بین المللی «جنین پلاسخارت» نماینده دبیرکل سازمان ملل در عراق در آخرین سخنرانی خود در برابر شورای امنیت سازمان ملل در ۱۷ ماه می ۲۰۲۲ (۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۱) گفت که «کوتاهی سیاسی در عراق، هزینه گرانی به دنبال خواهد داشت.»
به باور او و بسیاری از ناظران، به درازا کشیدن بن بست سیاسی در کشور بعد از گذشت هشت ماه از انتخابات پارلمانی، فضا را به سمت اعتراضات مردمی سوق خواهد داد.
این دیدگاه را به طرز واضح تری «هوشیار زیباری» عضو برجسته حزب دمکرات کردستان و وزیر اسبق امور خارجه و دارایی عراق در توئیتی در ۱۶ ماه می ۲۰۲۲ (۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱) عنوان کرد.
به گفته وی، اعتراضات گسترده جوانان و مردم عراق علیه بن بست سیاسی، ناکامیهای اقتصادی و کمبود غذا، کشور را فرا خواهد گرفت.
وی بخشی از این اعتراضات را به زعم خود ناشی از «عدم احترام به نتایج انتخابات اکتبر ۲۰۲۱» دانست.
این درحالی است که اصل برگزاری اعتراضات و محرکهای اصلی آن و اهداف این دور از اعتراضات، یکی از مسائلی است که در عراق برسر آن اختلاف نظر وجود دارد.
در حالی که رسانههای کرد زبان شمال عراق (نزدیک به حزب دمکرات کردستان عراق) و رسانههای عربی وابسته به کشورهای حاشیه نشین خلیج فارس مانند عربستان سعودی، امارات و قطر اصرار دارند که این اعتراضات گسترده، اجتناب ناپذیر است، اما طیف مهمی از جریانهای سیاسی شیعه، مخالف این دیدگاه هستند و همواره تاکید دارند که اعتراضاتی در کار نیست.
به اعتقاد این عده، شکست اعتراضات خیابانی در ۲۵ ماه میگذشته (۴ خرداد۱۴۰۱) که در شبکههای اجتماعی و رسانهها برای آن تبلیغات گستردهای به راه افتاد، یکی از دلایل آشکار جوابگو نبودن اهرم فشار اعتراضات مردمی برای پیشبرد پارهای اغراض سیاسی است.
عدم استقبال مردمی از فراخوان اعتراضات ۲۵ ماه میگذشته باعث شد که در همان روز، تعداد اندکی از بازماندگان اعتراضات ۲۰۱۹ که نتوانسته بودند از اعتراضات سابق -مانند بسیاری که به واسطه آن به پستهای دولتی و مناصب علیا در کشور رسیده بودند- بهرهای ببرند، به خیابان آمدند که بخت خود را بار دیگر به محک بگذارند، اما هیچ رهاوردی برای آنها نداشت و اعتراضات به شکست انجامید.
بسیاری امیدوار بودند که جریان صدر به صف اعتراضات همانند اکتبر ۲۰۱۹ بپیوندد، اما «مقتدا صدر» با حکمت برخورد کرد و از این فتنه سربلند بیرون آمد.
به رغم مخالفت طیف سیاسی شیعی با ایده احتمالی از سرگیری اعتراضات خیابانی، اما در میان گروههای مقاومت اسلامی عراق که تجربه جنگ با گروه تروریستی داعش دارند، نگرانیها و دیدگاه متفاوتی وجود دارد.
این گروهها معتقدند که اعتراضات، یک برنامه طراحی شده برای بر هم زدن امنیت و ثبات در مناطق شیعه نشین عراق است و از این رو معتقد به وجود سناریویی برای برگزاری اعتراضات خیابانی همانند اکتبر ۲۰۱۹ هستند با این تفاوت که میگویند که هدف این دور از اعتراضات، سوق دادن آن به سمت مبارزه مسلحانه است.
«شیخ قیس الخزعلی» رهبر گروه جهادی – سیاسی عصائب اهل الحق چند روز قبل (۷ خرداد ۱۴۰۱) با هدف اطلاع رسانی به تعدادی از مراجع عظام، راهی نجف اشرف شد تا آنها را از نزدیک در جریان توطئه جدید اعتراضات خیابانی بگذارد.
وی بعد از دیدار با جمعی از مراجع نجف اشرف در دیدار با تعدادی از سران عشایر این استان گفت که مراجع عظام را در جریان طرحهایی گذاشته است که قرار است برای ایجاد ناامنی در مناطق شیعه نشین تحت پوشش اعتراضات مردمی اتفاق بیفتد و تصریح کرد که خوشبختانه، مرجعیت هم به خوبی اوضاع را درک کرده است.
وی گفت که مدارک مستند، نوارهای صوتی و جزئیات سخنان بیان شده در خصوص این نقشه را در اختیار مراجع عظام گذاشته است و از عشایر نیز خواست که برای شکست این طرح ها، همکاری کنند.
به اعتقاد گروههای مقاومت عراقی، هدف این دور از اعتراضات، سوق دادن آن به برخورد مسلحانه در استانهای جنوب و مرکز عراق (خاستگاه شیعیان) است تا باعث جنگ شیعه – شیعه در عراق شوند.
«هادی العامری» رهبر ائتلاف الفتح، ائتلافی که اغلب گروههای مقاومت مبارزه با گروه تروریستی داعش (۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷) تحت لوای این ائتلاف پارلمانی جمع شده اند، در سخنانی تاکید کرد که جنگ شیعه – شیعه هرگز اتفاق نمیافتد، زیرا در میان جریانهای سیاسی شیعه، همچنان انسانهای با حکمت و درایت وجود دارند.
وی در جمع تعدادی از سران عشایر بغداد گفت که برخی از بن بست سیاسی ایجاد شده در کشور خوشحال و امیدوارند این بن بست، منجر به جنگ شیعه – شیعه شود، اما باید بدانند که جنگ شیعه - شیعه برای ما خط قرمز است.
او گفت: با وجود افراد خردمند در همه جریانهای سیاسی شیعه و مرجعیت عالی دینی که مهمترین تکیه گاه امن همه است، نه پسرفت خواهیم داشت و نه جنگ شیعه – شیعه رخ خواهد داد.
براساس گزارش ها، بهانه بن بست سیاسی برای از سرگیری اعتراضات خیابانی برای هدف قرار دادن گروههای سیاسی نزدیک به محور مقاومت است که همچنان بزرگترین چالش در برابر دشمنان عراق به ویژه آمریکا و متحدان منطقهای آن به شمار میروند.
گروههای سیاسی عراقی نزدیک به محور مقاومت به دلیل اصرار بر بازپس گیری کامل قدرت و استقلال عراق، پایان دادن به سلطه و نفوذ آمریکا بر این کشور مسلمان و عدم اعتراف به رژیم صهیونیستی در طول ۱۹ سال گذشته، همواره در معرض فشار بوده اند و قدرتهای خارجی به واسطه همراهی برخی عوامل داخلی، مانع پیشبرد طرحهای این گروههای سیاسی در عراق شده اند که بارزترین این طرح ها، اخیرا در تحولات مرتبط با پیوستن عراق به طرح «راه ابریشم» چین نمود یافته است.
در روند تحولات جاری این روزهای عراق، نکته مهم آنجاست که کنجکاویها در محافل سیاسی و رسانهای عراق در خصوص آنچه الخزعلی به مراجع بزرگ در نجف اشرف تقدیم کرده، بالا گرفته است و از این جهت اهمیت یافته که افکار عمومی عراق، به دلیل شخصیت مردمی و ایثارگرانه این شخصیت سیاسی شناخته شده و فرمانده نام آشنا در الحشدالشعبی (الخزعلی)، قادر خواهد بود، بسترهای فتنه را به خوبی شناسایی کند.
عراقی ها، با توجه به سوابق تحرکات و تحریکات سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ و هزینههای سنگین آن برای ملت عراق، خوب میدانند که کشور میتواند همچنان آبستن حوادثی باشد که نطفه اش در سفارت خانههای خارجی در بغداد و یا پایتختهای حامی گروههای تروریستی بخصوص داعش و القاعده، بسته میشود.