به گزارش مجله خبری نگار زنان نیمی از جامعه را تشکیل میدهند، زن و مرد بر حسب تواناییهایشان، مسوولیتی اجتماعی بر دوش دارند، اما زنان به دلیل اینکه تربیت فرزندان و نسل آینده را بر عهده دارند، تاثیر بیشتری بر ایجاد فرهنگ و یا تغییر یک فرهنگ دارند میتوانند به دلیل تاثیراتی که بر خانواده دارند مشوق یا مانعای برای ایجاد یا اینکه گسترش یک فرهنگ ونهادینه شدن آن داشته باشند.
در همه جوامع بشری کمک به همنوع از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار است بخصوص اگر این کمک به انسانی که نیازمند به آن کمک است، باشد، بر اساس آموزههای دینی اسلام همواره برکمک و درشکل اعلای آن برگسترش ایثارو فداکاری در جامعه به مراتب تاکید شده است و بالاترین و با ارزشمندترین نوع ایثار هم شهادت در راه خداست، اما نوعی ایثار و از خودگذشتگی هم در دین ما و اخلاق اجتماعی توسط بزرگان دین سفارش شده است و آن هم نجات جان انسان است و گاهی هم تاکید شده است که نجات جان یک فرد مانند نجات بشریت است.
اینکه انسانی تکهای از وجودش را به منظور کمک و نجات جان همنوع خود اهداکند، حرکتی بسیار زیبا و قابل تقدیر است و مشاهد هم میشود انسانهایی در زمان حیات خود با اهدای سلولهای بنیادی و یا با تاکید و سفارش خودشان و رضایت بستگان اعضای بدن خود را بعد مرگ برای نجات جان بیماران نیازمند هدیه میکنند و یا اینکه انسانهایی هم هستند که با اهدای جسد خود بعد از مرگ به تعالی علم و دانش کمک میکنند، در این بین انسانهایی هم هستند که با اهدای خون که مایه حیات است، نجات دهنده جان بیماران نیازمند به خون و فرآوردههای آن هستند و این حرکت که بدون هیچ چشم داشتی و کاملا به صورت داوطلبانه انجام میشود نیز قابل تقدیر است.
سالانه در ایران بیش از ۲ میلیون ۵۰۰ هزار نفر به صورت کاملا داوطلبانه و بدون هیچ چشم داشتی برای اهدای خون اعلام آمادگی میکنند که در بین آنها ۲ میلیون ویکصد هزار نفر شرایط اهدای خون را دارند و موفق به اهدامی شوند.
اهدای خون در ایران توسط بانوان کم رنگ است در حالیکه بانوان نیمی از جامعه را تشکیل میدهند، ولی اهدای خون توسط آنها فقط حدود ۵درصد است که در حد انتظار نیمی از جمعیت جامعه نیست.
اینکه چرا استقبال از اهدای خون توسط بانوان کمرنگ است، موضوعی است که همواره مسوولان و کارشناسان حوزه سلامت و بخصوص مسوولان سازمان انتقال خون برآن تاکید دارند.
بیش از ۲۰ میلیون نفر از بانوان ایرانی دارای شرایط اهدای خون هستند، اما شاهد مشارکت کمرنگ بانوان در امر اهدای خون هستیم و مطالعات گسترده در ایران و سایر کشورهای جهان نشان میدهد به دلیل گرایش کمتر بانوان به رفتارهای پرخطر و توجه بیشتر به داشتن زندگی سالم، خون اهدایی بانوان از سالمترین منابع خونی است.
یکی از مهمترین عوامل کاهش مشارکت بانوان در اهدای خون در ایران، ترس از کم خونی و ترس از سوزن کیسههای اهدای خون، است، ترس از ابتلا به بیماریهای عفونی مثل ایدز و هپاتیت و ضعف قوای جسمی، ممانعت شوهران از اهدای خون همسران خود، داشتن ذهنیت منفی نسبت به اهدای خون در زنان از عوامل دیگر میزان پایین اهدای خون بانوان است.
به نظر میرسد دانستن برخی نکات میتواند سبب کاهش دغدغههای بانوان و اطمینان از این شود که اهدای خون مشکلی را برای آنها ایجاد نمیکند.
سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: خون یک ماده حیاتی است و تا کنون جایگزینی برای آن نیامده است و علاوه بر مصدومان حوادث رانندگی، بیمارانی که اعمال جراحی دارند، مادران در حین زایمان و بیماران سرطانی از نیازمندان به خون هستند و همچنین برخی از افراد مانند عزیزان تالاسمی از مصرف کنندگان همیشگی خون هستند و لازم است که اهدای خون توسط هموطنان به صورت همیشگی و مستمر باشد.
عباس صداقت ادامه داد: افرادی که قصداهدای خون را دارند و به مراکز انتقال خون مراجعه میکنند از آنها مصاحبه گرفته میشود و سپس معاینه میشوند و تست هموگلوبین از آنها گرفته میشود که دچار کم خونی نباشند و درصورت مساعد بودن شرایطشان میتوانند خون اهدا کنند.
سخنگوی سازمان انتقال خون خاطرنشان کرد: در مراکز انتقال خون طرحی به نام آهن یاری برای بانوان داریم و قرص آهن به صورت رایگان در اختیار خانمهایی که اهدای خون مستمر انجام میدهند قرار میدهیم.
وی اعلام کرد: به هموطنانی که قصد اهدای خون دارند توصیه میشود که ۴ساعت قبل از اهدای خون مواد غذایی خیلی چرب مصرف نکنند و بعد از اینکه خون اهدا کردند هم مایعات و آب بنوشند و در مراکز انتقال خون بعد از اهدای خون حال عمومی اهداکنندگان بررسی و از همه آنها پذیرایی میشود.
صداقت اعلام کرد: زنان هر چهار ماه یک بار و درسال در مجموع ۳بار و مردان هرسه ماه یک بار و در مجموع ۴بار در سال میتوانند خون اهدا کنند.
سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: حداقل سن قابل قبول برای اهدای خون ۱۸ سال تمام و حداکثر سن ۶۰ سال تمام است. حداکثر سن برای اولین اهدای خون ۶۰ سال است و برای دفعات بعدی سن اهداکننده مستمر (با سابقه حداقل ۲ بار اهدای خون در سال) حداکثر ۶۵ سال است.
وی ادامه داد: به مردم و بخصوص اهدا کنندگان خون این اطمینان را میدهیم که مراکز انتقال خون در سراسر کشور تمامی اصول بهداشتی و پروتکلها را رعایت میکنند و بنابراین اهدا کنندگان با اطمینان خاطر برای اهدای خون به این مراکز مراجعه کنند.
خانمها هر چهار ماه یک بار و درسال در مجموع ۳بار میتوانند خون اهدا کنند، حداقل سن قابل قبول برای اهدای خون ۱۸ سال تمام و حداکثر سن ۶۰ سال تمام است.
صداقت تاکید کرد: تا کنون هیچ گزارشی مبنی بر اینکه فردی با مراجعه به مراکز انتقال خون دچار کرونا شده باشد و یا اینکه فردی با تزریق خون به کرونا مبتلا شده باشد، نشده است و مردم اطمینان داشته باشند که کرونا از طریق تزریق خون منتقل نمیشود.
وی خاطرنشان کرد: هر واحد خون اهدایی حدود ۴۵۰ میلی لیتر و معادل فقط ۱۰ درصد حجم کل خون بدن است، پلاسما و گلبولهای سفید و پلاکتها، ظرف مدت چند روز به طور طبیعی توسط سیستم خون سازبدن جایگزین میشوند و بدن با افزایش جذب آهن از دستگاه گوارش، آهن از دست رفته را به مرور و طی حدود یک ماه جایگزین خواهد کرد، بنابراین گلبولهای قرمز خون حداکثر در سه تا چهار هفته در بدن بازسازی میشود.
سخنگوی سازمان انتقال خون با بیان اینکه شاخص اهدای خون مستمر (با سابقه حداقل دو بار اهدای خون در سال) ۵۶ درصد و اهدای خون اهداکنندگان بار اولی ۱۵ درصد است، گفت: شاخص اهدای خون توسط بانوان در کشور پایین و در حد ۵.۲ درصد است.
صداقت افزود: اگر چه شاخص اهدای خون توسط بانوان در کشور پایین است، اما بانوان در ترویج فرهنگ اهدای خون میتوانند نقش بسیار مهمی داشته باشند و به عنوان مروجان و سفیران این فرهنگ خانواده و جامعه را برای اهدای خون و نجات جان بیماران تشویق کنند.
وی ادامه داد: استانهای لرستان با ۷.۹ درصد، قزوین با ۶.۷ درصد، کردستان با ۷.۸ درصد، خراسان جنوبی با ۸ درصد و گلستان، خراسان شمالی و زنجان هر کدام با ۷ درصد از بین استانها دارای بیشترین شاخص اهدای خون توسط بانوان هستند.
بانوان در ترویج فرهنگ اهدای خون میتوانند نقش بسیار مهمی داشته باشند و به عنوان مروجان و سفیران این فرهنگ خانواده و جامعه را برای اهدای خون و نجات جان بیماران تشویق کنند.
صداقت خاطرنشان کرد: مردم مطمئن باشند که کارشناسان ما در مراکز اهدای خون با انجام مصاحبه و معاینات دقیق و اطمینان از سلامت افراد و اینکه اهدای خون هیچ آسیبی به آنها وارد نمیکند، هموطنان را برای اهدای خون دعوت میکنند.
مدیرعامل سازمان انتقال خون گفت: بیشترین اهدکنندگان خون بین سنین ۳۰ تا ۵۰ سال قرار دارند و به مرور با افزایش سن این گروه از دایره اهدای خون خارج میشوند و اگر جوانان را جایگزین نکنیم در آینده با کمبود اهداکنندگان مواجه میشویم.
مصطفی جمالی افزود: از هر سه نفر یک نفر به خون و فرآوردههای آن در طی عمر خود نیاز پیدا میکند.
وی ادامه داد: میزان اهدای خون در کشور ما نسبت به منطقه آمار خوبی است، اما در مقایسه با کشورهای پیشرفته مقداری عقب هستیم در چند سال گذشته شاخص اهدای خون ۲۵ نفر به ازای هر هزار نفر جمعیت بود، ولی در حال حاضر این شاخص به ۲۳ تا ۲۴ نفر کاهش یافته است.
اشکالی که در بخش اهداکنندگان خون داریم این است که نیمی از جمعیت ما در کشور را بانوان تشکیل میدهند و این گروه در اجرا استقبال کمی دارند و فقط حدود ۵ درصد از اهدا توسط بانوان صورت میگیرد.
مدیرعامل سازمان انتقال خون گفت: اشکالی که در بخش اهداکنندگان خون داریم این است که نیمی از جمعیت ما در کشور را بانوان تشکیل میدهند و این گروه در اجرا استقبال کمی دارند و فقط حدود ۵ درصد از اهدا توسط بانوان صورت میگیرد در صورتیکه در برخی از کشورها میزان اهدای بانوان حدود ۵۰ درصد است و شاید دلیل آن هم این است که این امکانات و زیرساخت در بسیاری از نقاط کشور را نتوانستهایم فراهم کنیم.
وی افزود: با حمایتی که از اهداکنندگان و همینطور بالا بردن امکاناتهای کل کشور خواهیم داشت میتوانیم آمار اهداکنندگان را بالا ببریم در حال حاضر هم در برخی از نقاط کشور مانند زابل شاخص اهدای خون ۶۰ نفر در هزار نفر است.