جای خالی خودرو‌های برقی در کشور و ضرورت توجه دولت به آن

به گزارش مجله خبری نگار،در سال‌های اخیر شرکت‌های بزرگ خودروساز داخلی به خودرو‌های برقی را به بازار معرفی کردند که هیچگاه به تولید انبوه نرسید البته مدیران دو خودروساز بزرگ کشور مردادماه تولید این خودرو‌ها را تا سال ۱۴۰۱ وعده دادند.
این وعده‌ها در حالی مطرح می‌شود که بنا بر اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران میزان فروش وسایل نقلیه برقی تا پایان سال ۲۰۲۰ به بیش از ۱۰ میلیون دستگاه رسیده که این آمار برای سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸ به ترتیب در حدود ۱ و ۵ میلیون دستگاه بوده است. این میزان در حدود ۴.۶ درصد از سهم جهانی فروش خودرو‌های جدید در سال ۲۰۲۰ است که این آمار برای سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹ برابر با ۱.۳ و ۲.۵ درصد بوده است. در سال‌های اخیر بازار خودرو‌های برقی به‌سوی تولید خودرو‌های تمام برقی متمایل شده است. نسبت جهانی خودرو‌های تمام برقی به هیبریدی در سال۲۰۱۹، ۷۴ به ۲۶ بوده که این آمار در سال‌۲۰۱۵ به ۶۰ به ۴۰ و در سال۲۰۱۲ به ۵۶ به ۴۴ رسید البته این نسبت در سال۲۰۲۰ کمی کاهش یافت و تا ۶۹ به ۳۱ درصد رسید.
افزایش استفاده از وسایل نقلیه برقی در کشور‌های مختلف جهان متأثر از تقاضای مصرف‌کننده، قیمت بازار، دردسترس بودن زیرساخت‌های شارژ و سیاست‌های دولت مانند مشوق‌های خرید و جهتگیری‌های بلندمدت نظارتی است که شامل توسعه مناطق کم انتشار، استاندارد‌های صرفه‌جویی در مصرف سوخت و مقررات حذف وسایل نقلیه موتور احتراق داخلی و کنترل انتشار گاز‌های گلخانه‌ای می‌شود.
سولماز احدی با اشاره به نقش مهم خودرو‌ها در ایجاد آلودگی هوا و آلودگی صوتی می‌گوید: خودرو‌های برقی نسبت به خودرو‌های بنزینی و دیزلی آلایندگی بسیار کمتری ایجاد می‌کنند بنابراین لازم است سیاست‌ها به سمت افزایش سهم خودرو‌های برقی و فراهم کردن زیرساخت‌های لازم آن در کشور حرکت کند.
او ادامه می‌دهد: مردم باید بدانند که استفاده از خودرو‌های برقی نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و در نتیجه بهبود سلامت‌شان دارد. هرچند استفاده از خودرو‌های برقی نیاز به فرهنگ‌سازی دارد، اما بیش از مردم، دولت مهم‌ترین نقش را در این زمینه دارد.
به گفته این کارشناس واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، خودرو‌های برقی سرعت کمتری نسبت به خودور‌های بنزینی دارند بنابراین این نقش دولت است که با افزایش قدرت و سرعت این خودرو‌ها و اختصاص یارانه و ایجاد تسهیلاتی در جهت جایگزین کردن خودرو‌های برقی در ازای از رده خارج کردن خودرو‌های فرسوده جاذبه‌ای برای مردم ایجاد کند همچنین با توجه به اینکه خودرو‌های برقی شارژی هستند، ضرورت دارد که زیرساخت‌های لازم از جمله احداث ایستگاه‌های شارژ این خودرو‌ها نیز فراهم شود.
بر اساس این گزارش تا دسامبر سال۲۰۲۰، چین با حدود ۴.۶میلیون دستگاه صاحب بیشترین تعداد خودرو‌های سواری برقی شماره‌گذاری شده قانونی در سطح جهانی است که این آمار ۴۲ درصد ناوگان جهانی خودرو‌های برقی درحال استفاده را تشکیل می‌دهد. در سال ۲۰۱۹ این کشور در حدود ۹۸درصد سهم اتوبوس‌های برقی و ۶۵ درصد خودرو‌های تجاری سبک برقی جهان را به خود اختصاص داده است. در اروپا تا پایان سال ۲۰۲۰ تعداد خودرو‌های سواری برقی در حدود ۳‌میلیون دستگاه بود که در حدود ۳۰ درصد از سهم جهانی را به خود اختصاص می‌داد. این قاره دارای رتبه دوم سهم خودرو‌های تجاری سبک الکتریکی (۳۱درصد) در سال ۲۰۱۹ بوده است. تا دسامبر ۲۰۲۰ فروش خودرو‌های برقی در ایالات‌متحده در حدود ۱.۷۴ میلیون دستگاه بوده که این آمار تنها برای کالیفرنیا بیش از ۸۰۰هزار دستگاه (۴۶ درصد از فروش این کشور) بوده است.
همچنین تا دسامبر ۲۰۲۰، کشور آلمان با افزایش تعداد خودرو‌های برقی به حدود ۷۰۰هزار دستگاه از سال ۲۰۱۰ پیشروترین کشور اروپایی است. نروژ نیز دارای بالاترین نفوذ بازار به ازای سرانه در جهان و دارای بزرگ‌ترین سهم خودرو‌های برقی در فروش خودرو‌های جدید (۷۴.۷ درصد) در سال ۲۰۲۰ است. بیش از ۱۰ درصد کل خودرو‌های سواری نروژی‌ها در سال ۲۰۱۸ برقی بود که این آمار در سال ۲۰۲۰ به ۱۵ درصد رسیده است. هلند نیز دارای بالاترین تراکم ایستگاه‌های شارژ خودرو‌های برقی جهان تا سال ۲۰۱۹ بود. فروش خودرو‌های سواری برقی در سال ۲۰۲۰ رکورددار بود و در پایان این سال اروپا از چین به عنوان بزرگترین بازار پیشی گرفت.
وسایل نقلیه برقی (PEV) عموماً به دو گروه خودرو‌های تمام برقی یا برقی- باتری (BEV) که فقط با باتری کار می‌کنند و خودرو‌های هیبریدی (PHEV) که قدرت باتری را با موتور‌های احتراق داخلی ترکیب می‌کنند، تقسیم می‌شوند. در برخی کشور‌ها محبوبیت خودرو‌های برقی به دلیل یارانه‌های دولتی، افزایش توان و کاهش هزینه باتری و ملاحظات زیست‌محیطی به‌سرعت در حال افزایش است. با این حال، سهم وسایل نقلیه برقی تا پایان سال ۲۰۲۰ تنها یک درصد از کل وسایل نقلیه در جهان بوده است که دوسوم آن‌ها را خودرو‌های تمام برقی تشکیل می‌دهند.
براساس آخرین سیاهه انتشار شهر تهران، سهم منابع متحرک از جمله خودرو‌های شخصی، تاکسی، موتورسیکلت، اتوبوس، کامیون در تولید «ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون» یه عنوان مهمترین آلاینده هوا در پاییز و زمستان ۶۰ درصد گزارش شده است. در ایران نیز تلاش‌هایی برای ساخت خودروی هیبریدی انجام شده که البته هنوز خروجی تجاری قابل توجهی نداشته است و به‌نظر می‌رسد که در زمینه واردات خودرو‌های برقی و هیبریدی همچنین ایجاد زیرساخت‌های لازم برای استفاده از این خودرو‌ها در سطح کشور اقدامات قابل توجهی نشده است.