فارن پالیسی: جنگ غزه برای خبرنگاران مرگبار است!

به گزارش مجله خبری نگار،به گزارش فارن پالیسی، جنگ جاری اسرائیل در نوار غزه به یکی از مرگبارترین نبرد‌ها برای خبرنگاران در تاریخ معاصر بدل شده است؛ وضعیتی که نه تنها سازمان‌های حقوق بشری بلکه رسانه‌های بین‌المللی را نیز به شدت نگران کرده است. بر اساس این گزارش، تنها در حمله اخیر به بیمارستان ناصر در جنوب غزه دست‌کم پنج خبرنگار جان خود را از دست دادند. این حمله با دو موج متوالی از بمباران انجام شد که به «حمله دو مرحله‌ای» یا double-tap مشهور است؛ شیوه‌ای که در آن، پس از حمله نخست، حمله دوم با هدف قرار دادن امدادگران، پزشکان و خبرنگاران صورت می‌گیرد. چنین اقدامی از منظر حقوق بین‌الملل مصداق آشکار جنایت جنگی قلمداد می‌شود.

نام قربانیان این حمله شامل مریم ابو دقه، محمد سلامه، احمد ابو عزیز، حسام المصری و معاذ ابو طه اعلام شده است. این خبرنگاران با رسانه‌هایی همچون آسوشیتدپرس، رویترز و الجزیره همکاری داشتند. اسرائیل در واکنش به انتقادها، توضیحات متناقضی ارائه داده و گاه این حمله را «یک حادثه تأسف‌بار» خوانده و گاه ادعا کرده که هدف، دوربینی متعلق به حماس بوده است؛ ادعایی که هیچ مدرک معتبری برای آن ارائه نشده است.

به گزارش فارن پالیسی، کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران (CPJ) اعلام کرده از زمان آغاز جنگ پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس، دست‌کم ۱۹۷ خبرنگار و فعال رسانه‌ای در غزه کشته شده‌اند. جودی گینزبرگ، مدیر این کمیته، دو عامل اصلی را علت این تلفات بی‌سابقه دانسته است: نخست، گستردگی و شدت جنگ؛ دوم، هدف قرار دادن مستقیم خبرنگاران به دلیل حرفه آنان. وی تأکید کرده که تاکنون در دست‌کم ۲۶ مورد، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد ارتش اسرائیل عمداً خبرنگاران را هدف قرار داده است.

در پی حمله به بیمارستان ناصر، آسوشیتدپرس و رویترز در نامه‌ای فوری خطاب به مقامات اسرائیلی خواستار پاسخگویی شفاف شدند. در این نامه آمده است: «نیرو‌های دفاعی اسرائیل بر اساس قوانین بین‌المللی موظف به حفاظت از غیرنظامیان و خبرنگاران هستند. حمله به بیمارستان و سپس تکرار حمله در حالی که خبرنگاران و امدادگران در محل حاضر بودند، پرسش‌های جدی درباره پایبندی اسرائیل به این تعهدات ایجاد می‌کند.»

به گزارش فارن پالیسی، این نخستین بار نیست که اسرائیل خبرنگاران را هدف قرار می‌دهد. تنها چند هفته پیش، در ۱۰ اوت، حمله دیگری به خیمه مطبوعاتی در شهر غزه منجر به کشته شدن چند خبرنگار شد که از جمله آنان، انس الشریف، خبرنگار ۲۸ ساله الجزیره و برنده جایزه پولیتزر بود. اسرائیل مدعی شد او فرمانده یک سلول تروریستی بوده، اما هیچ سند معتبری در این باره ارائه نکرد. کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران پیش‌تر هشدار داده بود که اسرائیل با نسبت دادن اتهامات تروریستی بی‌پایه، زمینه ترور شخصیتی و سپس فیزیکی الشریف را فراهم می‌سازد.

منتقدان بر این باورند که اسرائیل با تداوم این روند، عملاً به دنبال کنترل روایت جنگ است. جودی گینزبرگ در گفت‌و‌گو با فارن پالیسی تصریح کرده: «این بخشی از استراتژی عمدی اسرائیل برای کنترل روایت و سانسور اطلاعات است؛ چه از طریق هدف قرار دادن خبرنگاران و دفاتر رسانه‌ای، چه با جلوگیری از ورود خبرنگاران خارجی به غزه، و چه با مجازات رسانه‌های داخلی مانند روزنامه هاآرتص.»

این در حالی است که ورود خبرنگاران خارجی به غزه تقریباً به طور کامل ممنوع شده و مسئولیت پوشش اخبار این جنگ بر دوش خبرنگاران محلی فلسطینی قرار گرفته است؛ کسانی که نه تنها در حال گزارشگری، بلکه خود نیز قربانی همان شرایط فاجعه‌بار هستند؛ از بمباران‌های مداوم و مرگ عزیزان گرفته تا گرسنگی و آوارگی.

به گزارش فارن پالیسی، با وجود فشار‌های بین‌المللی، بعید است اسرائیل در قبال این اقدامات پاسخگو باشد. بررسی‌های گذشته نشان داده که در بیش از ۲۰ سال گذشته و ده‌ها مورد کشته شدن خبرنگاران به دست ارتش اسرائیل، حتی یک نفر نیز مورد پیگرد یا مجازات قرار نگرفته است. این چرخه بی‌کیفر ماندن، به گفته نهاد‌های حقوق بشری، نه تنها خطرات بیشتری برای خبرنگاران در غزه ایجاد می‌کند بلکه پیامد‌هایی جهانی برای آینده آزادی رسانه خواهد داشت.