به گزارش مجله خبری نگار، مردانی که در معرض خطر بالای بیماری قلبی هستند، ممکن است با مشکل بزرگتری روبهرو شوند: کاهش سریع سلامت مغز. یک مطالعه جدید نشان میدهد که مردانی که عوامل خطر بیماری قلبی مانند چاقی دارند، ۱۰ سال زودتر از زنان دچار کاهش سلامت مغز میشوند. مناطقی از مغز که بیشترین آسیب را میبینند، مناطقی هستند که مسئول پردازش شنوایی، پردازش عاطفی و حافظه هستند.
یک مطالعه منتشر شده در مجله نورولوژی جراحی مغز و اعصاب و روانپزشکی نشان داد که صرف نظر از اینکه افراد ژن APOE ε۴ را دارند یا خیر، سلامت مغز آنها بدتر است، که یک عامل خطر اصلی برای بیماری آلزایمر است.
بسیاری از متغیرهایی که احتمال ابتلا به بیماری قلبی را در فرد افزایش میدهند، از عوامل خطر زوال عقل نیز هستند. این موارد شامل دیابت نوع ۲، چاقی، فشار خون بالا و سیگار کشیدن مزمن میشود.
یکی از سوالاتی که محققان پرسیدند این بود که بهترین زمان برای مداخله و جلوگیری از زوال سلامت مغز چه زمانی است؟ همچنین، آیا تفاوتی در نحوه ایجاد زوال شناختی در مردان و زنان وجود دارد؟
محققان دادههای مربوط به ۳۴۴۲۵ نفر را از بانک زیستی بریتانیا که اسکن شکم و مغز داشتند، جمعآوری کردند. میانگین سنی شرکتکنندگان ۶۳ سال بود، اما دامنه سنی آنها از ۴۵ تا ۸۲ سال متغیر بود. خطر بیماری قلبی با اندازهگیری سن، سطح چربی خون و فشار خون سیستولیک فرد - اولین عدد فشار خون که حداکثر فشار خون اعمال شده هنگام انقباض و پمپاژ خون توسط قلب را نشان میدهد - محاسبه شد. محققان همچنین بررسی کردند که آیا افراد داروی فشار خون مصرف میکنند، سیگار میکشند یا دیابت دارند.
محققان با بررسی اسکنهای مغزی، تغییرات ساختار و حجم مغز را با استفاده از یک تکنیک تصویربرداری عصبی به نام مورفومتری وکسل بررسی کردند. این ابزار به اندازهگیری چگونگی تأثیر خطر بیماری قلبی، چربی شکمی و چربی اطراف اندامهای بدن بر تخریب عصبی کمک میکند.
نتایج نشان میدهد که مقادیر بالای هر دو نوع چربی با مقادیر کمتر ماده خاکستری در مغز مردان و زنان مرتبط است. خطر بیماری قلبی و چاقی یک دهه قبل، احتمال بیشتری داشت که سلامت مغز ضعیفتر را در مردان نسبت به زنان پیشبینی کند.
مردانی که عوامل خطر بیماری قلبی داشتند، بین سنین ۵۵ تا ۷۴ سال بیشترین خطر آسیب مغزی را داشتند. در زنانی که در معرض خطر بالای بیماری قلبی بودند، این اثرات بین سنین ۶۵ تا ۷۴ سال مشاهده شد.
نتایج به صورت یک منحنی زنگولهای شکل در طول زمان ارائه شد، که در آن خطر بالای بیماری قلبی و چاقی منجر به از دست دادن تدریجی حجم مغز در طول چند دهه میشود. آسیب مغزی در افراد زیر ۵۵ سال و در افراد ۷۵ سال به بالا کمتر قابل توجه بود، اگرچه محققان میگویند این مشاهده میتواند به این دلیل باشد که تعداد شرکتکنندگان در این گروههای سنی کمتر بوده است.
این ارتباط بین عوامل خطر بیماری قلبی و سلامت ضعیفتر مغز، صرف نظر از اینکه افراد ژن APOE ε۴ را داشته باشند یا خیر، صادق بود. این ژن احتمال ابتلا به زوال عقل را در مراحل بعدی زندگی افزایش میدهد. محققان همچنین خاطرنشان کردند که لوبهای گیجگاهی، مناطقی از مغز هستند که بیشترین حساسیت را به آسیب دارند. این ناحیه اطلاعات شنیداری، دیداری و عاطفی را پردازش میکند و در حافظه نقش دارد.
محققان گفتند: «اثرات مضر خطر بیماریهای قلبی عروقی در سراسر نواحی قشری توزیع شده بود که نشان میدهد چگونه خطر بیماریهای قلبی عروقی میتواند طیف وسیعی از عملکردهای شناختی را مختل کند. این موضوع، علاوه بر فواید پیشگیری از سایر رویدادهای قلبی عروقی مانند انفارکتوس میوکارد [حمله قلبی]و سکته مغزی، اهمیت پرداختن جدی به عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی قبل از ۵۵ سالگی را برای جلوگیری از تخریب عصبی و بیماری آلزایمر برجسته میکند.»
نویسندگان پیشنهاد میکنند، یکی از راههای حفظ سلامت، استفاده همزمان از درمانهای چاقی و دیابت نوع ۲ همراه با بیماری آلزایمر است.
نویسندگان این مطالعه نتیجه میگیرند: «برای نامزدهای درمانی بالقوه جهت جلوگیری از تخریب عصبی و زوال شناختی، ممکن است هدف قرار دادن کاهش خطر بیماریهای قلبی عروقی و چاقی در مردان یک دهه زودتر از زنان بسیار مهم باشد.»
اگرچه این یافتهها نگرانکننده هستند، محققان خاطرنشان میکنند که مغز معمولاً با افزایش سن رو به زوال میرود. این شامل آتروفی لوب گیجگاهی نیز میشود، بنابراین نمیتوان گفت که آیا عوامل خطر بیماری قلبی مستقیماً باعث کاهش سلامت مغز میشوند یا اینکه نتیجه پیری طبیعی است. اگرچه در مطالعه حاضر آزمایش نشده است، محققان توضیحات متعددی برای اینکه چرا خطر بیماری قلبی ممکن است با کاهش سلامت مغز مرتبط باشد، دارند، از جمله افزایش التهاب، مقاومت به لپتین و انسولین مرکزی و تجزیه سد خونی-مغزی.