شواهد تجربی وجود هوش جمعی در مورچه‌ها را اثبات می‌کند!

به گزارش مجله خبری نگار، در میان ده‌ها هزار گونه مورچه، برخی از آنها رفتار‌های هوشمندانه‌ای مانند کشاورزی، دامپروری، جراحی، هک کردن، فاصله‌گذاری اجتماعی و ساخت سازه‌های پیچیده را به طور شگفت‌آوری تکامل داده‌اند.

بارزترین این رفتار‌ها عبارتند از:

کشاورزی: ​​برخی از انواع مورچه‌ها قارچ‌ها را کشت و تغذیه می‌کنند.

دامداری: با مراقبت از شته‌ها و بهره‌برداری از ترشحات آنها

عملیات جراحی: مانند بخیه زدن زخم‌های اعضای کلونی.

دزدی دریایی: با حمله به کلونی‌های دیگر مورچه‌ها و دزدیدن منابع آنها.

فاصله‌گذاری اجتماعی: اقدامی پیشگیرانه در برابر شیوع بیماری‌ها

معماری: ساخت کلونی‌های چند طبقه با سیستم‌های تهویه‌ی پیشرفته

با این حال، مغز مورچه که بزرگتر از یک دانه خشخاش نیست و بین ۲۵۰ هزار تا یک میلیون نورون (در مقایسه با ۸۶ میلیارد نورون در انسان) دارد، در مقایسه با این دستاورد‌ها بسیار ساده به نظر می‌رسد.

محققانی از اسرائیل و سوئیس کشف کردند که چگونه این "میکرو مغزها" با هم ترکیب می‌شوند تا گروهی از هوش را تشکیل دهند که قادر به برنامه‌ریزی استراتژیک است. نتایج این مطالعه در مجله Frontiers in Behavioral Neuroscience منتشر شده است.

محققان از مشاهدات غیرمنتظره در طبیعت الهام گرفتند، زیرا مشاهده کردند که مورچه‌های منفرد با استفاده از فک بالا خود سنگ‌های کوچک را از اطراف گروه‌هایی که به طور جمعی طعمه‌های بزرگ را حمل می‌کنند، برمی‌دارند.

پروفسور اوفر واینرمن از موسسه وایزمن گفت: «وقتی برای اولین بار مورچه‌ها را دیدیم که موانع کوچک را از مسیر حمل بار کنار می‌زنند، واقعاً شگفت‌زده شدیم. به نظر می‌رسد این موجودات کوچک مشکلات پیش رو را پیش‌بینی می‌کنند و سعی می‌کنند از قبل به همراهان خود کمک کنند.»

همانطور که دانشمندان خاطرنشان کرده‌اند، این هوش در سطح کل کلونی خود را نشان می‌دهد، نه فقط در سطح یک مورچه‌ی منفرد. هر مورچه به سیگنال‌های ساده‌ای مانند رد فرومون تازه پاسخ می‌دهد، بدون اینکه هدف مشترکی را دنبال کند، اما با هم به نتایج پیچیده و هدفمندی دست می‌یابند.

برای مطالعه این رفتار، محققان مجموعه‌ای از ۸۳ آزمایش را با مشارکت یک کلونی از مورچه‌های «دیوانه» (Paratrechina longicornis) که در این موسسه زندگی می‌کردند، انجام دادند. از توپ‌های پلاستیکی با قطر ۱.۵ میلی‌متر (نصف طول بدن مورچه) به عنوان موانعی برای مسدود کردن مسیر حشرات استفاده شد. طعمه از گلوله‌های غذای گربه، که غذای مورد علاقه مورچه‌ها است، استفاده می‌کرد.

مانند بسیاری از گونه‌های مورچه، مورچه P. longicornis از طریق رد فرومون، اطلاعات مربوط به وجود طعمه بزرگ را در بین اعضای کلونی پخش می‌کند. این مورچه به صورت نامنظم حرکت می‌کند (از این رو نام "دیوانه" به آن داده شده است)، هر ۰.۲ ثانیه شکم خود را به زمین لمس می‌کند و قطره کوچکی از فرومون را به جا می‌گذارد. این فرومون به سرعت سایر مورچه‌های کارگر را به سمت غذا جذب می‌کند. اما در اینجا، دانشمندان کشف کردند که این فرومون همچنین نقش محوری در رفتار پاکسازی ایفا می‌کند.

این مطالعه نشان داد که مورچه‌های کارگر اغلب توپ‌هایی را تقریباً ۴۰ میلی‌متر از منبع غذا به سمت لانه جابجا می‌کنند. آنها این توپ‌ها را تا ۵۰ میلی‌متر دورتر حمل می‌کنند و آنها را از مسیر منتهی به لانه دور می‌کنند. یکی از آنها با حذف ۶۴ مانع پشت سر هم رکوردی را ثبت کرد.

دکتر دانیل مرش، محقق فوق دکترا در این موسسه، نتیجه گرفت: «این نتایج نشان می‌دهد که برداشت اولیه ما اشتباه بوده است. در واقع، مورچه‌های کارگر اصلاً وضعیت را درک نمی‌کنند. این رفتار هوشمندانه در سطح کل کلونی بروز می‌کند، نه در سطح افراد. هر مورچه بدون نیاز به درک تصویر کامل، از نشانه‌های ساده‌ای مانند نشانه‌های بویایی تازه به جا مانده از مورچه‌های دیگر پیروی می‌کند. اما در مجموع، آنها نتیجه‌ای هوشمندانه و هدفمند تولید می‌کنند.»