به گزارش مجله خبری نگار، سیارات از لایههای متعددی تشکیل شدهاند، تا حدودی مانند لایههای پیاز. پوسته نشاندهنده سطحی است که ما روی آن ایستادهایم، و پس از آن گوشته، هسته بیرونی جامد و هسته داخلی مذاب قرار دارند که میچرخد و میدان مغناطیسی سیاره را تولید میکند.
این لایهبندی به عنوان «تمایز سیارهای» شناخته میشود، جایی که عناصر سنگین مانند آهن و نیکل جدا شده و در مرکز سیاره قرار میگیرند، در حالی که عناصر سبکتر مانند سیلیکاتها در لایههای بیرونی باقی میمانند. با این حال، تناقض این است که نظریههای قبلی فرض میکردند که این فرآیند مستلزم ذوب شدن کل فضای داخلی سیاره تحت گرمای تولید شده توسط واپاشی رادیواکتیو آلومینیوم-۲۶ و آهن-۵۶ است - فرآیندی که یک میلیارد سال یا بیشتر طول کشید تا هسته زمین تشکیل شود.
اما مریخ راز متفاوتی را در خود جای داده است. تجزیه و تحلیل شهاب سنگهای مریخی نشان میدهد که هسته سیاره سرخ تنها چند میلیون سال پس از تولد منظومه شمسی تشکیل شده است، فرآیندی که دهه هاست دانشمندان را متحیر کرده است، زیرا مدلهای تشکیل منظومه شمسی قادر به توضیح این سرعت خارق العاده نبودهاند.
تیمی از مرکز فضایی جانسون ناسا معتقد است که پاسخ را یافتهاند. بین ۴.۵ تا ۴.۶ میلیارد سال پیش، سیارات از دیسکی از گاز و غبار در اطراف خورشید نوپا تشکیل شدند. در منطقهای که مریخ شکل گرفت، آهن و نیکل فراوان بودند، اما عناصر سبکتری مانند اکسیژن و گوگرد نیز وجود داشتند که بوی بدی شبیه به تخممرغ گندیده دارند.
آزمایشهای جدید نشان دادهاند که مخلوط مذابی از آهن، نیکل و گوگرد قادر بوده است بدون نیاز به ذوب کامل، از میان سنگهای جامد مریخ اولیه نفوذ کند.
تیم تحقیقاتی شرایط سخت مریخ اولیه را در آزمایشگاه شبیهسازی کردند و نمونههای سنگ را در معرض دمای بیش از ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد قرار دادند. با استفاده از تکنیکهای تصویربرداری پیشرفته، آنها توانستند مشاهده کنند که چگونه مخلوط مذاب آهن، نیکل و گوگرد از طریق ترکهای ریز در سنگ جامد نفوذ میکند، در یک تصویر سهبعدی خیرهکننده که مکانیسمی ناشناخته را آشکار کرد.
برای تأیید اعتبار این پدیده در خارج از آزمایشگاه، دانشمندان به شهابسنگهای باستانی که نشانههای شیمیایی از آن دوران را داشتند، روی آوردند. تجزیه و تحلیل این شهابسنگها الگوهای شیمیایی یکسانی را با الگوهای تولید شده توسط آزمایشهای آزمایشگاهی نشان داد و شواهد قانعکنندهای ارائه داد که این فرآیند در گذشتههای دور واقعاً رخ داده است.
این کشف نه تنها بر درک ما از مریخ تأثیر میگذارد، بلکه دریچه جدیدی را به سوی فرآیند تشکیل سیارات سنگی به طور کلی میگشاید. این نشان میدهد که تمام اجرام سیارهای با اندازه متوسط در مناطق مرکزی منظومه شمسی اولیه ممکن است این مرحله تشکیل سریع هسته را پشت سر گذاشته باشند.
یک یافته جالب این است که این مدل پیشبینی میکند که هسته مریخ باید غنی از گوگرد باشد، خاصیتی که میتواند به توضیح بسیاری از ویژگیهای زمینشناسی و فیزیکی منحصربهفرد سیاره سرخ کمک کند. همچنین توضیح قانعکنندهای برای تفاوت گسترده در تکامل بین زمین و مریخ، با وجود تشکیل تقریباً همزمان آنها، ارائه میدهد.
این مطالعه در مجله Nature Communications منتشر شده است.
منبع: اسپیس