اهمیت غربالگری تیروئید در نوزادان!

به گزارش مجله خبری نگار/بهداشت نیوز، مهتاب اردویی، فوق‌تخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم کودکان و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی، بر اهمیت حیاتی غربالگری تیروئید نوزادان تاکید کرد. وی گفت: این غربالگری در روز‌های سوم تا پنجم پس از تولد با نمونه‌گیری خون از پاشنه پا انجام می‌شود تا احتمال کم‌کاری تیروئید بررسی شود. در صورت نتیجه مثبت، پرسنل بهداشتی خانواده را برای پیگیری‌های بعدی و اقدامات درمانی لازم مطلع خواهند کرد.

این فوق‌تخصص غدد هشدار داد که علائم بیماری کم‌کاری تیروئید نوزادان در بدو تولد مشهود نیست و بدون انجام غربالگری، بیماری به‌تدریج خود را نشان داده و می‌تواند منجر به مشکلات جدی در رشد کودک شود. وی افزود: «در برخی موارد، کم‌کاری تیروئید دائمی است و نیاز به درمان پیوسته دارد، اما گاهی نیز گذرا بوده و تا سه‌سالگی برطرف می‌شود. در هر دو حالت، شروع درمان ضروری است و تشخیص دقیق در این حوزه اهمیت بالایی برای سلامت نوزادان دارد.»

اردویی با اشاره به اینکه حتی نوزادان بدون علامت نیز باید تحت غربالگری تیروئید قرار گیرند، افزود: «غده تیروئید در نوزادانی که به‌موقع متولد می‌شوند، کامل شده است؛ اما نوزادان نارس یا کودکانی که با نقص مادرزادی تیروئید به دنیا می‌آیند، ممکن است در ترشح هورمون‌ها با مشکل روبه‌رو شوند.» وی همچنین اشاره کرد که تنها ۵ درصد از موارد کم‌کاری تیروئید در نوزادان با اختلالات تیروئیدی مادر مرتبط است.

این عضو هیات‌علمی دانشگاه در پاسخ به نگرانی برخی مادران مبنی بر ابتلای کودکشان به بیماری علی‌رغم غربالگری، گفت: «اگر علائم بالینی وجود ندارد، آزمایش مجدد ضروری نیست. البته نوعی کم‌کاری تیروئید به نام کم‌کاری مرکزی وجود دارد که بسیار نادر است و در غربالگری روتین جست‌و‌جو نمی‌شود.»

علائم خاموش بیماری که با غربالگری فرصت بروز نمی‌یابند

دکتر اردویی درباره علائم بیماری کم‌کاری تیروئید اظهار کرد: «زردی طول کشیده، خواب‌آلودگی، یبوست، بی‌حالی، فتق ناف، چهره پف‌آلود، زبان بیرون‌زده و کندی در رشد، از نشانه‌هایی هستند که به‌تدریج ظاهر می‌شوند.» وی تاکید کرد که با انجام غربالگری تیروئید نوزادان، این علائم هرگز نباید فرصتی برای پیشرفت و آسیب به رشد کودک پیدا کنند. درمان به‌وسیله قرص مخصوص انجام می‌شود که باید در آب حل شده و با فاصله از شیر یا مکمل‌های حاوی کلسیم و آهن مصرف شود.

فوق‌تخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم کودکان ادامه داد: «مکمل‌های ویتامین D و آهن نیز باید عصر‌ها مصرف شود تا با داروی تیروئید تداخل نداشته باشد و بهتر است دارو با آب و نه شیر مادر، حل شود تا اثربخشی‌اش کاهش پیدا نکند.» وی خاطرنشان کرد که همه این اقدامات نیازمند مشاوره بوده و باید تحت نظر پزشک متخصص در زمینه سلامت نوزادان و بیماری‌های غدد انجام شود.

اردویی در پایان با بیان اینکه با وجود پوشش گسترده غربالگری تیروئید نوزادان جای نگرانی برای خانواده‌ها وجود ندارد، خاطر نشان کرد: «کودکانی که به‌موقع بیماری آنها تشخیص داده می‌شود و درمان را به‌درستی دریافت می‌کنند، در رشد و زندگی آینده هیچ تفاوتی با سایر کودکان نخواهند داشت.» این موضوع اهمیت تشخیص زودهنگام کم‌کاری تیروئید نوزادان را بیش از پیش روشن می‌سازد.