عواملی که باعث انتخاب کرمانشاه به عنوان پایتخت فرهنگی شهر‌های آسیایی شد

به گزارش مجله خبری نگار،نادر نوروزی، شهردار کرمانشاه و حسن فرطوسی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در نشست خبری «کرمانشاه پایتخت فرهنگی شهر‌های آسیایی ۲۰۲۵» که همزمان با هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران برگزار شد، دلایل انتخاب کرمانشاه به عنوان پایتخت فرهنگی شهر‌های آسیایی را تشریح کردند. همچنین اعلام شد کرمانشاه سال آینده میزبان رویداد بین‌المللی در زمینه شهر خلاق غذا با حضور ۲۵ کشور و با ارائه ۱۰۰ نوع غذا، که در فهرست میراث ملی ثبت شده‌اند، است.

نوروزی با این یادآوری که مجمع شهرداران آسیایی با ملاک و معیار‌های مشخصی شهر‌هایی را به عنوان پایتخت فرهنگی، زیست محیطی و گردشگری انتخاب می‌کند، گفت: کرمانشاه به دلیل برگزاری رویداد‌های فرهنگی در سال ۱۴۰۰، قدمت تمدنی، آثار تاریخی، زیست بوم‌های مختلف در شهر و استان و تنوع قومیتی از سوی دبیرخانه مجمع شهرداران آسیایی به عنوان پایتخت فرهنگی شهر‌های آسیایی در سال ۲۰۲۵ انتخاب شد.

شهردار کرمانشاه با بیان اینکه حدود ۱۰۰ شهر جزو شهر‌های مجمع شهرداران آسیایی عضو هستند، افزود: ۱۱ عضو این مجمع از ایران هستند و ۸۹ شهر دیگرِ عضو این مجمع به کشور‌های آسیایی مانند چین، ترکیه و ... تعلق دارند.

نوروزی این انتخاب را فرصتی مغتنم برای شناساندن ظرفیت‌های فرهنگی، تاریخی کرمانشاه به آسیا دانست و اظهار کرد: کرمانشاه از سویی به عنوان شهر خلاق غذا شناسایی شده است. این استان دارای تنوع غذایی بالا است و با این ظرفیت می‌تواند با سایر شهر‌های دارای ویژگی‌های خلاق در ارتباط باشد. این موضوع در دیپلماسی شهری از اهمیت زیادی برخوردار است و با برنامه‌ریزی درست و بهره‌گیری به جا می‌تواند به توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کرمانشاه کمک شایانی کند.

او همچنین از ثبت بیش از ۱۰۰ غذای کرمانشاهی در فهرست میراث ملی ایران خبر داد و گفت: سال آینده رویداد بین‌المللی در زمینه شهر خلاق غذا در کرمانشاه با دعوت از ۲۵ کشور و ارائه ۱۰۰ نوع غذا و برگزاری تور‌های آشناسازی با حضور بلاگر‌ها و با تاکید بر تقویت دیپلماسی، برگزار می‌شود.

نوروزی با اشاره به وجود قدمت دیرینه آثار کرمانشاه از دوران پیش از تاریخ تا دوران تاریخی پیش از اسلام و پس از اسلام، افزود: کرمانشاه بزرگترین شهر غرب کشور است و ما از همه این ظرفیت‌ها در راستای معرفی کرمانشاه به دنیا به عنوان یک قطب فرهنگی استفاده می‌کنیم.

شهردار کرمانشاه پایتخت فرهنگی شدن کرمانشاه را فرصت مناسب و ظرفیتی برای معرفی، مشاهیر، مفاخر، آداب و رسوم، موسیقی، اشعار، داستان‌ها و متل‌ها، غذا‌ها و خوراکی‌ها، بازی‌ها، لباس‌ها، هنر‌های سنتی و صنایع دستی، آثار تاریخی ـ طبیعی، هنر‌های تجسمی و نمایشی، سبک زندگی، ورزش‌های سنتی این شهر به سایر نقاط کشور و سطح منطقه‌ای و بین‌المللی دانست.

نوروزی در این نشست درباره تله‌کابین تاق بستان که احداث آن با مخالفت‌ها و واکنش‌هایی روبه‌رواست، گفت: اگر این تله‌کابین با ضوابط میراثی اجرا شود هیچ اثری بر تاق بستان نخواهد داشت. من از گروه کارشناسی میراث فرهنگی دعوت کردم. سه گروه نظر داده‌اند. یکی پایگاه‌های میراث جهانی است، دیگری پژوهشکده است و اداره میراث فرهنگی کرمانشاه هم طرف نظر و مشورت بوده است. مکانی که قرار است تله کابین احداث شود ۳ کیلومتر با تاق بستان فاصله دارد. تاق بستان برای همه ما خیلی مهم‌تر از تله کابین است، اما تله کابین هم اگر با رعایت اصولی که میراث فرهنگی می‌گوید، اجرا شود به رونق گردشگری که هدف ماست کمک خواهد کرد.

حسن فرطوسی، دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران نیز در این نشست با تاکید بر اینکه یونسکو به شبکه‌های جهانی اهمیت می‌دهد، گفت: شبکه‌های مختلفی مانند شبکه جهانی مراکز منطقه‌ای و شبکه جهانی مدرسه در یونسکو وجود دارد. یکی از مهم‌ترین شبکه‌های جهانی، شبکه شهر‌های خلاق است که حوزه فرهنگی فیلم‌سازی، گردشگری و خوراک را در بر می‌گیرد.

او با بیان اینکه در ایران دو شهر خلاق خوراک وجود دارد، اول رشت و دوم کرمانشاه، گفت: کرمانشاه اخیرا نه تنها در میان شهر‌های یونسکو در سطح ملی و منطقه‌ای و بین‌المللی فعالیت می‌کند، بلکه در میان شهر‌های آسیایی به عنوان قطب و پایتخت فرهنگی معرفی شده است. این افتخاری برای ایران است که کرمانشاه با آن سابقه تمدنی ریشه‌دار به عنوان نماد و نمودی از فرهنگ و تاریخ ایران زمین به عنوان نماد خود را در شبکه‌های جهانی نشان داده است.

فرطوسی اظهار کرد: عزم مسئولان کرمانشاه جزم شده تا از این فرصت به نفع کرمانشاه و جوانان و پیشکسوتان دغدغه‌مند بهره ببرد. به دست آوردن فرصت‌ها دشوار است و حفظ آن دشوارتر. باید به همت صاحبان همت از این فرصت‌ها به درستی بهره جست. 

او با تاکید بر اینکه یونسکو بحث میراث ملموس و ناملموس را به طور موازی جدی گرفته است، گفت: ما دو کنوانسیون مستقل در خصوص پاسداشت میراث ملموس و ناملموس داریم. از قضا شهر‌های خلاق و بویژه شهر خوراک، ما اگر نگوییم بیشتر از میراث ملموس به میراث می‌پردازد کمتر از آن هم نیست. به تعبیری همین میراث غذا و شهر خلاق غذا پاسداشت سینه به سینه هر آن چیزی است که نسل به نسل به ما رسیده است. یک صنعت کاملا دست‌ساز که با شکوه هنرآرایی می‌شود و ترکیبی از هنر، علم، دانش پزشکی، شناخت جغرافیایی و تجربه زیستی و هوش ماندگاری در یک جغرافیا است.

دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران با تاکید بر اینکه میراث ملموس و ناملموس به یک اندازه برای یونسکو حائز اهمیت است، اظهار کرد: در شهری مانند کرمانشاه، یونسکو همانقدر دغدغه شهر خلاق غذا را دارد که دغدغه حفظ جا‌هایی همچون بیستون و تاق بستان و ... را دارد که دغدغه حفظ زبان را دارد، یونسکو دعدغه عام دارد. اینکه در سطح ملی چقدر هنر، درایت، اهمیت برای این میراث‌ها قائل شویم موضوعی است که به همه ما مربوط می‌شود و مسئولیت همه ماست.

فرطوسی با اشاره به اینکه غذا به عنوان یک سنت بین مردم بومی حفظ شده است، بیان کرد: خوراک، میراث ناملموسی است که سینه به سینه چرخیده است، اما ما همواره در نحوه ارائه آن مشکل داشتیم از بسته‌بندی تا تبلیغات و جلوگیری از فاسد شدن و... با دوستان در کرمانشاه صحبت شد که این هنر به گونه‌ای ارائه شود که در دنیا قابل استفاده باشد و البته که برندسازی کار و زمان می‌برد. یونسکو شهر‌های خلاق همچون کرمانشاه را تشویق می‌کند هر چقدر می‌توانند با هم در تبادل باشند و این تبادل برای یونسکو یک ارزش است. به لحاظ ملی هم ارزش است.

هاشم درویشی، رئیس شورای شهر کرمانشاه نیز اظهار کرد: کرمانشاه به خاطر مولفه‌هایی مانند وجود غار‌ها در حاشیه کرمانشاه که تاریخ تمدن و زندگی بشر را تغییر داده، وجود قوم کرد به عنوان کهن‌ترین قوم ایرانی و گسترش قوم کرد، لک و لر در خارج از ایران، به عنوان پایتخت فرهنگی شهر‌های آسیایی انتخاب شده است.

او همچنین از برگزاری مجمع مشورتی کلان‌شهر‌های کشور به میزبان کرمانشاه در هشتم و نهم اسفندماه خبر داد.

پیش از آغاز این نشست خبری، از پوستر آغاز طرح اعطای نشان اصالت و کیفیت رونمایی شد. این نشان از سوی دبیرخانه شهر خلاق خوراک کرمانشاه به رستوران‌های شهر کرمانشاه تعلق خواهد گرفت که از منوی بومی محلی و غذای با کیفیت استفاده می‌کنند.