کدام دسته از ظروف یک بار مصرف بهتر هستند؟

به گزارش مجله خبری نگار،دکتر افسانه پژهان اظهار داشت: بر سر سفره‌های غذای ما، بشقاب ها، کاسه ها، لیوان‌های کاغذی و پلاستیکی با اشکال فریبنده و زیبا به جای ظروف چینی، کاسه‌های لعابی و سفالی خودنمایی می‌کنند.

وی ادامه داد: در منزل، محل کار، مجالس عروسی و عزا، روضه خوانی و افطاری، توزیع نذورات، همایش‌ها و جلسات علمی و همه جا از ظروف یک بار مصرف استفاده می‌کنیم. آمار‌ها نشان می‌دهد بالا بودن سرانه مصرف ظروف پلاستیکی در کشور باعث شده است ایران در شمار ۱۰ کشور پرمصرف ظروف یک بار مصرف در دنیا شناخته شود.

وی تصریح کرد: ظروف یک بار مصرف علاوه بر نازیبا کردن چهره شهر و ایجاد مشکلات زیست محیطی؛ بر سلامت انسان نیز تاثیر بسزایی دارند. ظروف یک بار مصرف انواع مختلفی دارند از جمله پلاستیکی، کاغذی، گیاهی و آلومینیومی که هر یک از این ظروف برای نگهداری و بسته بندی ماده غذایی یا آشامیدنی خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دکتر پژهان با بیان اینکه ظروف یک بار مصرف پلاستیکی، پس از آزبست و اشعه ایکس، یکی از عوامل جدی بروز سرطان‌ها و سایر بیماری‌ها محسوب می‌شوند و به شدت سلامت انسان را تهدید می‌کنند، گفت: به طور کلی پلاستیک ها، پلیمر‌هایی هستند که از سنتز مواد اولیه‌ای به نام مونومر تهیه می‌شوند. پلیمر‌ها تاثیری بر سلامت انسان ندارد، اما زمانی که آن‌ها در مجاورت غذا‌هایی با دمای بالا و یا با خاصیت اسیدی قرار می‌گیرند، مونومر‌ها تجزیه شده که حاوی مواد سمی است و برای سلامت انسان مضر هستند.

وی اظهار داشت: ظروف یک بار مصرف کاغذی بیش از ظروف پلاستیکی خطرناک هستند. دو نوع پالپ برای تولید ظروف کاغذی استفاده می‌شود. پالپ نوع اول از تفاله نیشکر، چوب یا درختان تولید می‌شود. پالپ نوع دوم از کاغذ‌های ضایعاتی و بازیافتی تولید می‌شوند. در ایران، ظروف کاغذی از پالپ نوع دوم تولید می‌شوند.

کارشناس مواد آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج گفت: اگر در فرایند تولید این ظروف، استاندارد‌های سم زدایی رعایت نشود، به دلیل وجود سلولز و ناخالصی‌های موجود در کاغذ، احتمال آلودگی‌های میکروبی و انگلی وجود دارد.

وی با بیان اینکه ظروف یک بار مصرف گیاهی دو نوع هستند، تاکید کرد: نوع اول، مواد اولیه آن‌ها منشاء غذایی داشته و از موادی مانند پروتئین‌ها و ساکارین‌ها تولید شده که به طور کامل تخریب پذیر بوده و قابل خوردن نیز هستند.

دکتر پژهان تصریح کرد: نوع دوم ۳۰ تا ۷۰ درصد تخریب پذیر هستند، قابلیت خورده شدن ندارند و منشاء آن‌ها غالبا" مواد نشاسته‌ای است. ظروف نشاسته‌ای به دلیل قابلیت حل شدن نشاسته در آب باعث تغییر رنگ و طعم آب و غذا‌های آبکی با دمای بالا می‌شوند.

وی با بیان اینکه این ظروف در معرض نور، گرما و یا رطوبت کپک می‌زنند، خاطر نشان کرد: زمان برگشت ظروف پلاستیکی یک بار مصرف به طبیعت ‪ ۳۰۰تا ‪ ۵۰۰ سال به طول می‌انجامد، اما این زمان برای ظروف یک بار مصرف گیاهی پنج تا شش ماه بدون هیچ آسیب زیست محیطی می‌باشد.

وی با اشاره به ظروفی که توصیه می‌شود، ادامه داد: ظروف یک بار مصرف گیاهی تهیه شده از نشاسته ذرت اصلاح شده است که بایستی با فرهنگ سازی جای ظروف قبلی را بگیرد. این ظروف عاری از هر گونه اثرات مضر و عکس‌العمل‌های شیمیایی در تماس با مایعات و غذا‌های داغ هستند و در برابر حرارت مقاومند.

دکتر پژهان افزود: هزینه تهیه این ظروف بسیار ارزان‌تر از هزینه درمانی و تهیه تجهیزات پزشکی برای جبران صدمات ناشی از استفاده از ظروف نامناسب می‌باشد.

ظروف یک بار مصرف آلومینیومی از سالم‌ترین ظروف یک بار مصرف

وی تاکید کرد: ظروف یک بار مصرف آلومینیومی از سالم‌ترین ظروف یک بار مصرف موجود هستند، چون تحمل حرارتی آن‌ها از بقیه ظروف بیشتر است و کمترین آلودگی شیمیایی را دارند، اما به خاطر قیمت زیاد، کمتر مورد انتخاب قرار می‌گیرند. این ظروف قابل بازیافت هستند و به طبیعت باز می‌گردند، همچنین طعم غذا را کمتر تغییر می‌دهند به شرطی که از شرکت‌های معتبر تهیه شده باشند.

کارشناس مواد آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج گفت: به طور کلی می‌توان گفت تاثیر ظروف یک بار مصرف بر سلامت ما، بستگی به نحوه استفاده ما از آن‌ها دارد. اصولا" ظروف یک بار مصرف برای یک بار استفاده ساخته شده اند.

وی تاکید کرد: ساختمان این ظروف به گونه‌ای است که در صورت تکرار استفاده، شیار‌های بسیار کوچک و غیرقابل مشاهده‌ای در آن‌ها به وجود می‌آید که علاوه بر مستعد کردن فرد به عفونت‌های دستگاه گوارش، به علت آزاد کردن مواد سمی به داخل آب یا غذا، فرد را در معرض انواع سرطان‌ها قرار می‌دهند.

بنابر اعلام مفدا، دکتر پژهان با بیان اینکه اغلب مردم از خطرات و موارد استفاده هر کدام از این ظرف‌ها بی اطلاع هستند، خاطرنشان کرد: لازم است اطلاعات مربوط به موارد مجاز استفاده و ممنوعیت‌های آن به صورت برچسب روی محصول درج شود و در هنگام استفاده از ظروف یک بار مصرف باید به علامت اختصاری حک شده در کف ظرف یک بار مصرف توجه گردد.