تاثیر ژنتیک در مبتلا شدن به دیابت نوع ۱ و ۲

به گزارش مجله خبری نگار، دیابت یکی از بیماری‌های رایج در همه جوامع است و متاسفانه هر ساله سن افراد مبتلا به این بیماری کاهش می‌یابد. از دغدغه‌های والدین مبتلا به این بیماری این است که خطر آن با چه احتمالی فرزندشان را تهدید می‌کند و همچنین نقش ژنتیک در ابتلا به دیابت تا چه میزان جدی است؟

عوامل موثر بر ابتلا به دیابت چیست؟

عوامل ژنتیکی (وراثتی) و عوامل اکتسابی (محیطی) در ابتلا به هر دو نوع دیابت ۱ و ۲ با وجود تفاوت‌هایی که دارند، موثرند. نمی‌توان نقش هیچ کدام از این دو مورد را پررنگ‌تر دانست و یا گفت وجود یکی از این دو مورد برای ابتلا به دیابت کافی است. برای اثبات این ادعا می‌توان به این موضوع اشاره کرد که اگر فقط ژنتیک در ابتلا به دیابت موثر بود، اگر یکی از دوقلو‌های همسان مبتلا به دیابت می‌شد، به طور قطع دیگری نیز مبتلا می‌گردید، در حالی که این گونه نبوده و بر اساس تحقیقاتی که انجام شده این درصد در دیابت نوع یک، بین ۴۰ تا ۶۰ درصد و در دیابت نوع دو، بین ۶۰ تا ۹۰ درصد است. به این معنی که اگر یکی از دو قلو‌های همسان مبتلا به دیابت نوع یک باشد، در حدود ۵۰ درصد دیگری نیز به این بیماری مبتلا می‌شود و این نشان دهنده نقش عوامل محیطی در ابتلا به دیابت است.

تاثیر ژنتیک بر دیابت نوع ۱

در بیشتر موارد لازم است ژن‌های مربوط به دیابت نوع یک، از هر دو والد (هم پدر و هم مادر)، به ارث برسد. دیابت نوع یک، به طور ژنتیکی در سفید پوستان بیش از سایرین دیده شده است. البته همان طور که گفتیم عوامل محیطی نیز نقش به سزایی در ابتلا به دیابت نوع یک دارند که می‌توان به تعدادی از آن‌ها مانند آب و هوای سرد، برخی ویروس‌ها و شروع زودهنگام تغذیه تکمیلی کودک اشاره کرد.

تاثیر ژنتیک بر دیابت نوع ۲

در دیابت نوع ۲ هم تاثیر عوامل ژنتیکی و هم تاثیر عوامل محیطی از دیابت نوع یک بیشتر است، به طوری که همان طور که قبل‌تر اشاره شد، میزان هماهنگی دیابت شیرین نوع ۲ در دو قلو‌های همسان بین ۷۰ تا ۹۰ درصد است. اگر در بین اعضای خانواده، فردی مبتلا به دیابت نوع ۲ است، سایر افراد خانواده در معرض خطر جدی ابتلا به دیابت هستند (تاثیر ژنتیک) و باید به طور سالیانه چکاب شوند، همچنین افرادی که از رژیم غذایی با چربی و کربوهیدرات زیاد و فیبر کم استفاده می‌کنند و تحرک بدنی کمی در طول روز دارند نیز در معرض ابتلا هستند.

چاقی و اضافه وزن، مصرف چربی زیاد و فیبر کم، کم تحرکی، سابقه دیابت بارداری، استفاده زیاد از فست فود و رژیم غذایی غربی، از جمله عوامل محیطی هستند که در ابتلا به دیابت نوع ۲ نقش دارند.