منکر فقط حجاب نیست؛ شروع طرح هوشمند برخورد با بی‌حجابی

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: از امروز نیروی انتظامی طرح جدید در حوزه عفاف و حجاب را اجرایی خواهد کرد؛ طرحی که سردار رادان فرمانده فراجا بر هوشمند بودن آن در شناسایی بانوان بدون حجاب تاکید دارد و به گفته او «هیچ خطایی» هم نخواهد داشت، با این حال نگرانی‌هایی را درباره احتمال تکرار برخی تجربیات تلخ سال‌های گذشته ایجاد کرده است؛ نگرانی از تغییر مسیر یک کار کلان فرهنگی به یک اقدام سلبی که نه جامعه شناسان و نه روان شناسان، آن را درست و اثرگذار نمی‌دانند.

بدحجابی درست نیست، اما ...

همزمان شدن شب‌های قدر امسال با روز‌های شمارش معکوس آغاز طرح جدید فراجا در حوزه عفاف و حجاب، بار دیگر نگاه و رویکرد رهبر معظم انقلاب در این موضوع را به یکی از پربازدید‌های فضای مجازی تبدیل کرد: «.. در مراسم ماه رمضان، در شب‌های اَحیا ـ عکس‌هایش را برای من می‌آورند، حالا من که آن جا‌ها را نمی‌توانم [بروم]، امّا تصویرش را برای من می‌آورند ــ زن‌ها با ریخت‌های مختلف، قواره‌های مختلف اشک می‌ریزند؛ من حسرت می‌خورم به آن جور اشک ریختن! می‌گویم‌ای کاش من هم می‌توانستم این جور مثل این دختر، مثل این زن جوان اشک بریزم؛ این را چطور می‌شود متّهم کرد؟ بله، کار درستی نیست، بدحجابی یا ضعف حجاب درست نیست، امّا این موجب نمی‌شود که ما این [افراد]را از حوزه دین و انقلاب و مانند این‌ها خارج بکنیم و خارج بدانیم.»

برخی تصور می‌کنند تنها جلوه نهی از منکر مسئله حجاب است

مراسم احیای شب بیست و یکم در حرم مطهر امام خمینی (ره) با حضورسیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور کشورمان و برخی از مسئولان و همچنین مردم برگزار شد. رئیسی بیان کرد: حضرت علی (ع) فرمودند که ترک امر به معروف و نهی از منکر نکنیم، اگر این فریضه را ترک کردید، شاهد تسلط اشرار و بدان خواهید بود، بدان بر سرنوشت شما مسلط می‌شوند. رئیس جمهور کشور گفت: وظیفه همه ما گسترش همه معروفات است؛ در ادارات و سازمان‌ها جواب مردم را دادن و مردم را راضی کردن، منکر چیست؟ منکر یعنی رشوه گرفتن، فساد اداری و پارتی بازی کردن و روابط ناسالم و فساد اجتماعی و اخلاقی و. این‌ها منکر هستند.

رئیسی افزود: برخی فکر می‌کنند که مسئله عفاف و حجاب فقط جلوه امر به معروف و نهی از منکر است، کشف حجاب یک منکر است، اما امروز منکرات بسیاری در جامعه وجود دارد، این هم یک منکر است. وی خاطر نشان کرد: رهبری در باره حجاب فرمودند که رعایت نکردن حجاب یک حرام شرعی و حرام سیاسی است که باید به آن حساس بود، به همه منکرات باید حساس بود، امروز منکرات مختلفی در جامعه ما وجود دارد که باید درباره تمام آنان حساس بود.

واکنش دستیار رئیس‌جمهور

در همین زمینه، سه روز قبل، دستیار رئیس جمهور در پیگیری حقوق و آزادی‌های اجتماعی، به موضوع آغاز طرح جدید حوزه عفاف و حجاب واکنش نشان داد و در صفحه شخصی خود در این‌باره نوشت: «منع خدمات اجتماعی، مغایر اصول ۱۹و۲۰ ق. ا (قانون اساسی)، خلاف عدالت و مصداق بارز کار بی‌قاعده است! نمی‌توان هنجارشکنی را با تصمیمات غیرقانونی، غیراسلامی و غیرعقلانی مهار کرد. برنامه‌های قاعده‌مند و شنیدن سخن قانون گریزان از عناصر عقلانیت مدیریت علوی است. همه بی‌استثنا باید به قانون تمکین کنیم.»

دیگر واکنش‌ها

دیگر اتفاقات و مسائل اجتماعی اخیر کشور در حوزه امر به معروف نیز در شب‌های قدر امسال بازتاب داشت؛ نمونه اش صحبت‌های مجید بنی فاطمه مداح سرشناس کشورمان که گفت: «دین ما دین محبت است، برخی با همان لبخندِ پیامبر مسلمان می‌شدند. خدا به پیامبرش می‌گوید تو موظف هستی تبلیغ کنی، اما حق نداری یقه کسی را بگیری. ما باید دست به دست هم بدهیم، بنا نیست خدای ناکرده دو جوان مقابل هم بایستند، کسی که بلد نیست امر به معروف و نهی از منکر بکند، غلط می‌کند کاری بکند.»

توضیحات فرمانده فراجا

فرمانده کل انتظامی کشور، دوشنبه قبل درباره رویکرد پلیس با افرادی که حجاب را رعایت نمی‌کنند، گفته‌بود: رویکرد ما درباره این موضوع، قانون و دغدغه مردم است. سردار احمدرضا رادان تأکید کرده‌بود: همان‌طور که قبلاً گفتیم رویکرد ما به این موضوع دو نگاه است؛ یکی این‌که قانون چه می‌گوید و به اصل قانون احترام بگذاریم و نکته دوم این‌که این موضوع دغدغه مردم نیز است؛ به‌طور مثال، در حوزه مقابله با سرقت هم قانون وجود دارد و هم دغدغه مردم است.

در موضوع حجاب نیز مردم و مسئولان مطالبات به حقی از ما دارند. وی تصریح کرد: اعتقاد ما این است که قلیل افراد بدپوشش نیز، زنان و دختران میهن ما هستند که ممکن است غفلت کرده باشند البته ممکن است درصد اندکی عامدانه باشد، اما بقیه آن غفلت است.

امروز دشمن با برنامه به دنبال هدف گرفتن نهاد خانواده در کشور است و می‌خواهند این نهاد را از بین ببرند و ما برای ناکامی دشمن به وظایف قانونی خود با مدل هوشمند عمل می‌کنیم و قطع به یقین مردم نیز در این زمینه ما را همراهی می‌کنند. فرمانده کل انتظامی کشور گفت: ما [موضوع]بدپوششی را از طریق پیامک [برای افرادی که مرتکب آن شده‌اند]ارسال می‌کنیم و اگر مخاطب ما نظرش این باشد که پیامک اشتباه است، به نظر او احترام می‌گذاریم و می‌پذیریم که نظر مخاطب ما درست است و اگر فردی اعلام کند این پیامک اشتباه ارسال شده است، ما در مرحله اول آن را می‌پذیریم. اما اگر تکرار شد، قطعاً غفلتی صورت گرفته است. سردار رادان، دیروز نیز هنگام حضور در راهپیمایی روز قدس، در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران درباره اجرای طرح جدید عفاف و حجاب، گفت: «در این باره به تفصیل توضیح داده شده و بر همین اساس از فردا - ۲۶ فروردین - این برنامه اجرا خواهد شد.»

آغاز پر ابهام یک طرح

حالا با گذشت ۱۸ سال از تصویب قانون عفاف و حجاب و هزار راه نرفته‌ای که باید دستگاه‌های فرهنگی آن را طی می‌کردند، بار دیگر نیروی انتظامی با تجربه تلخ «گشت ارشاد» میدان دار اجرای این قانون فرهنگی شده است؛ اگرچه تاکید شده شیوه کار کاملا هوشمند و با استفاده از دوربین‌های نظارتی خواهد بود و با ارسال پیامک و پیگیری قضایی همراه خواهد بود. درباره ابهام مطرح شده مبنی بر حریم شخصی بودن خودرو نیز خبرگزاری قوه قضاییه مواد قانونی مرتبط را رسانه‌ای کرده تا کار پلیس از نظر ضمانت اجرایی، قرص و محکم باشد و همه بدانند که فضای داخل خودرو، حریم شخصی نیست. اما در کنار توجه به اهمیت اجرای قانون و ضرورت این موضوع، نباید فراموش کنیم که مسئله عفاف و حجاب، قانونی است که باید زیرساخت فرهنگی و هنجارسازی اجتماعی آن بیش از جنبه انتظامی و قضایی اش مورد توجه باشد.