در‌های بسته اروپا به روی پناهجویان اوکراینی

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: شمارش معکوس برای زمستان سخت در اروپا آن هم در اوج بحران انرژی در حالی آغاز شده که تداوم جنگ در شرق اروپا و سرازیر شدن شمار زیادی از مهاجران اوکراینی به سراسر قاره سبز، اروپایی‌ها را بشدت نگران کرده و به چاره‌جویی واداشته است.

این بحران در دهمین ماه جنگ اوکراین گرچه گریبان اروپایی‌ها را گرفته و آن‌ها را به سمت سیاست‌های سختگیرانه‌تری برای جذب مهاجران اروپایی سوق داده که درگیری سه ساله جهان با ویروس کرونا و رکود اقتصادی فراگیر، موج مهاجران غیرقانونی آفریقایی و آسیایی را نیز به این معضل افزوده است. اما وضعیت پناهجویان اوکراینی پس از نزدیک به ۱۰ ماه از آغاز جنگ هرگز مانند گذشته نیست. چراکه کشور‌هایی که برای مقابله با جبهه روسیه، فرش قرمز برای اوکراینی‌ها پهن کرده بودند و با وعده‌های پرطمطراق، مرزهایشان را به سوی آن‌ها گشوده بودند، حالا به بن‌بست خورده‌اند و همین امر شکاف میان اروپایی‌ها را تعمیق کرده است.

اما در عین حال سران اروپایی همچنان حاضر به پذیرش اشتباه‌های گذشته شان نیستند. به طوری که به نوشته فایننشال تایمز، ایلوا یوهانسون، مسئول مهاجرتی اتحادیه اروپا انگشت اتهام را به سمت پوتین برده و می‌گوید: «هدف پوتین از ایجاد این بحران مهاجرتی، فشار بیشتر به ما بوده است.»

قوانین سخت دولت‌های راستگرا

اما در این بین، بر سر کارآمدن دولت‌های راستگرا در بسیاری از کشور‌های قاره سبز، باعث شده است تا موضوع مهاجرت در رأس دستورکار سیاسی اتحادیه اروپا قرار گیرد و مهاجران اوکراینی را نگران کند.
جورجیا ملونی، نخست‌وزیر جدید ایتالیا یکی از مقامات اروپایی است که خواستار قوانین سختگیرانه برای کنترل مهاجران غیرقانونی شده است تا فشار ناشی از این بحران میان تمامی کشور‌ها تقسیم شود. آلبرتو هورست نیدهارت، تحلیلگر اندیشکده سیاست اروپا معتقد است: «منطق سیاسی درباره مهاجرت در حال حاضر اروپا را فراگرفته است چراکه بسیاری از کشور‌ها دچار مشکل شده‌اند و به دنبال راهکاری سازنده برای حل این بحران هستند.»

در‌های بسته شده به روی اوکراینی‌ها

براساس آمار‌ها از ژانویه تا سپتامبر سال‌جاری، ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از اوکراین به کشور‌های اروپایی دیگر مهاجرت کردند و به‌طور مثال حدود ۱۷۳ هزار نفرشان وارد ایتالیا شدند. در آن زمان بسیاری از خانوار‌های ایتالیایی در خانه‌های خود پذیرای پناهجویان شدند.

اما پس از ۱۰ ماه نه تنها دیگر خبری از آن استقبال گرم نیست که فشار تورم فزاینده و بودجه محدود دولت‌ها در موضوع مهاجرتی، بسیاری از اوکراینی‌ها را ناامید از وعده‌های محقق نشده سرگردان کرده است.

لهستان، یکی از کشور‌هایی است که با جذب بیش از ۱.۳ میلیون اوکراینی به بن‌بست رسیده و برخلاف چند ماه گذشته که چتر حمایتی خود را برای اوکراینی‌ها پهن کرده بود روی گشاده‌ای برای استقبال از اوکراینی‌ها در زمستان پیش رو نشان نداده است.

به باور کارشناسان، شاید نگرانی از بحران اقتصادی و تورم عمده دلایلی باشد که لهستان حامی درجه یک اوکراینی‌ها را مجبور به عقب‌نشینی از سیاست‌های خود ازجمله تخصیص یارانه حمایتی و دستمزد به مهاجران کشور همسایه کرده است.

حتی طبق قانون جدید این کشور، از ماه مارس تاکنون هر مهاجر اوکراینی که بیش از ۱۲۰ روز در این کشور اقامت داشته ملزم به پرداخت ۵۰ درصد هزینه‌های خدمات دولتی شده است.

نخست‌وزیر ایتالیا همچنین از آلمان و نروژ خواسته است مسئولیت قایق‌های مهاجران را بپذیرند چراکه ایتالیا از این پس پذیرای مهاجران نخواهد بود. این سیاست شاید برای مهاجران سایر کشور‌ها جواب بدهد، اما شهروندان اوکراینی به عنوان عضوی از اتحادیه اروپا حتی نیازمند روادید برای ورود به سایر کشور‌های قاره سبز نیستند و همین امر نیز کنترل مهاجران این کشور را برای دولت‌ها سخت‌تر کرده است.

در همین حال یوهانسون، کمیسیونر مهاجرتی اتحادیه اروپا معتقد است بازنگری در قوانین توافق دوبلین برای توزیع عادلانه مهاجران در سراسر کشور‌های عضو این اتحادیه پیش از پایان دوران کمیسیون فعلی مهاجرتی اروپا در ۲۰۲۴ ضروری به نظر می‌رسد تا شکاف میان اروپایی‌ها عمیق‌تر از این نشود.