آمریکا در گوشه رینگ؛ موفقیت تهران در اجماع کشور‌های عضو برجام علیه تعلل آمریکا

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: انتقاد‌ها در خصوص تعلل ایالات متحده در مورد پاسخ این کشور به هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا باعث شده است تا کشور‌های مختلف به این مسأله واکنش نشان دهند. جوزپ بورل روز یکشنبه گفته بود امریکا باید پاسخ خود را هفته گذشته ارائه می‌داد. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درحالی به انتقاد از تأخیر امریکا در روند دیپلماتیک پرداخت که پاسخ جمهوری اسلامی ایران به پیشنهادات ارائه شده توسط هماهنگ‌کننده اروپا را «معقول» ارزیابی کرده بود. وزیر خارجه روسیه نیز در نشست خبری مشترک با همتای سوری خود اعلام کرد: «منتظر این هستیم که امریکایی‌ها درخصوص پرونده هسته‌ای ایران پاسخ دهند» سرگئی لاوروف تأکید کرد که مسکو موافقت خود با نسخه نهایی توافقات احیای برجام را اعلام کرده است.

ما و اسرائیل نگرانیم!

در چنین شرایطی سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در جهت توجیه‌تراشی برای تأخیر زیاد این کشور گفت: «ایران برای متن پیشنهادی اتحادیه اروپا پاسخ‌های متعددی ارائه کرده است. به همین دلیل است که بررسی این نقطه‌نظرات و تعیین پاسخ ما زمان بیشتری برده است.» پرایس در این راستا ادامه داد: «ما به طور جدی در حال بررسی این نظرات هستیم. در عین حال، درباره مسیری که پیش‌رو داریم، با اتحادیه اروپا و متحدان اروپایی‌مان در تعاملیم. این رایزنی‌ها در سطوح مختلفی انجام شده است.» او درخصوص موضوع مشورت امریکا با رژیم صهیونیستی درباره توافق هسته‌ای، گفت: «ما در هر قدم این روند (مذاکرات وین)، با شرکای اسرائیلی‌مان در ارتباط بوده‌ایم تا آن‌ها را در جریان اطلاعات جدید از وضعیت قرار دهیم و درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران تبادل نظر کنیم.

مسلماً، اسرائیل هم مانند ما نگرانی‌های عمیقی درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران دارد. ما به سهم خود، عقیده داریم که بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام، مؤثرترین راه پرداختن به این نگرانی‌هاست، اما همچنان در این باره با شرکای اسرائیلی‌مان صحبت خواهیم کرد.» سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در پاسخ به این سؤال که آیا در حال حاضر، امریکا برای ارائه پاسخش به اتحادیه اروپا منتظر رایزنی با مشاور امنیت داخلی رژیم اسرائیل است یا نه، گفت: «ما در حال انجام دادن برخی رایزنی‌ها هستیم که مواردی از آن‌ها داخلی‌اند، برخی دیگر خارجی‌اند، درباره برخی از آن‌ها صحبت کرده‌ایم و درباره برخی دیگر نه، من در جایگاهی نیستم که جزئیات تمام آن‌ها را شرح بدهم.» پرایس در پاسخ به اینکه در چه بازه زمانی مشخصی باید شاهد ارائه پاسخ امریکا باشیم، بیان کرد: «ما به سریع‌ترین شکل در تلاشیم پاسخ مناسبی به متن پیشنهادات ایران بدهیم. این روند، روندی است که می‌خواهیم مطمئن شویم با دقت و توجه لازم برای مسأله‌ای به مهمی این شرایط، آن را طی می‌کنیم.»

انتقاد روسیه از مشکل‌سازی لحظه آخری

اظهارات ند پرایس در خصوص باقی ماندن موضوعات برجسته در مذاکرات باعث شد نماینده روسیه در مذاکرات وین، با انتقاد از رویه مخرب کاخ سفید بگوید: «امریکایی‌ها یک الگوی رفتاری دارند مبنی بر اینکه زمانی که به خط پایان در مذاکرات نزدیک می‌شویم مشکلات جدیدی از نظر آن‌ها ظاهر می‌شود.» این دیپلمات روس البته در پایان تأکید کرد که این رفتار امریکا، دلیلی برای بدبین شدن به نتیجه‌بخش بودن مذاکرات وین نیست.

هزینه سنگین سیاسی

روزنامه وال استریت ژورنال نیز پس از اظهارات سخنگوی وزارت خارجه امریکا و تأکید او بر نزدیک شدن دیدگاه‌های ایران و امریکا در مذاکرات رفع تحریم‌ها نوشت: «لحن خوشبینانه وزارت خارجه امریکا (برای اولین بار در طول مذاکرات) نشان از نزدیک بودن احیای برجام دارد. اگر امریکا قصد دبه کردن داشت، نیازی به ارائه چنین پاسخ‌ها و ادبیاتی نداشت. در واقع حالا عدم موافقت امریکا با طرح پیشنهادی اتحادیه اروپا و پاسخ ایران با هزینه سنگین سیاسی برای آن‌ها همراه خواهد بود.»

لزوم تغییر رویکرد آژانس

همزمان با اجماع صورت گرفته علیه تأخیر امریکا در اعلام نظرخود، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کمک امریکایی‌ها آمد تا شاید این کشور را از انزوا خارج کند. رافائل گروسی در مصاحبه با «سی‌ان‌ان» خطاب به ایران اعلام کرده که نیاز به دسترسی به افراد و اماکن دارد تا بتواند شفاف‌سازی مورد نیاز آژانس را به‌دست آورد. این ادعا درحالی است که پیش‌تر ایران با ارائه دسترسی‌ها و اطلاعات لازم به آژانس حسن نیت خود را نشان داده بود، اما رویکرد ضدایرانی و وابستگی این نهاد به ادعا‌های سیاسی رژیم صهیونیستی مانع از آن شد که آژانس، مهر پایانی بر ادعا‌های غیرمستند خود بزند. با این حال به نظر می‌رسد تغییر نگاه آژانس از رویکردی سیاسی به یک نگاه فنی، در کنار پاسخ قابل قبول ایالات متحده به پیشنهادات تهران، بتواند گام نهایی را برای دستیابی به توافق بردارد. آنچه اهمیت دارد این است که اکنون ایالات متحده که از بحران تصمیم‌گیری رنج می‌برد باید در برابر ایران و کشور‌های ۱+۴ پاسخ قانع‌کننده‌ای داشته باشد.