آیا تایوان در نهایت آمریکا و چین را به جان هم خواهد انداخت؟

به گزارش مجله خبری نگار، این روز‌ها حمله روسیه به اوکراین باعث تشدید تنش میان دو ابرقدرت قدیمی و هسته‌ای شده و برخی موضوع آغاز جنگی بزرگ میان واشنگتن و مسکو را مطرح کرده اند، اما باتوجه به واکنش اروپا به عنوان مهمترین متحد آمریکا به این تهاجم و ترجیح آن‌ها به صرفا تحریم اقتصادی مسکو نشان داد که سناریوی فعلی صرفا درگیری اقتصادی میان این دو ابرقدرت قدیمی است.

اما تحرکات کنونی در شرق آسیا و بخصوص تایوان به شکلی است که شاید بتوان به شکل جدی تری به موضوع درگیری نظامی میان چین و آمریکا به بهانه تایوان نگاه کرد. یک سناریوی محتمل به این صورت است که پکن در واکنش به تحرکات بیش از حد معمول تایوان موشک‌های خود را به سمت این جزیره شلیک کرده و تجهیزات نظامی این جزیره که ساخت آمریکا هستند را نابود کند. پس از این عملیات حمله به اوکیناوا و گوام آغاز شده و ۲۰۰ هزار سرباز چینی از ۲۰ نقطه مختلف وارد سواحل تایوان می‌شوند. هرچند زیردریایی‌های آمریکایی موفق به نابودی چندین کشتی چینی خواهند شد، اما این اقدام نیز برای کاهش سرعت پیشروی بالگرد‌ها و چتربازان چینی کافی نخواهد بود. در پایان این سناریو یک واترلوی آمریکایی (جنگی که ناپلئون و امپراطوری فرانسه در آن شکست خورد) شکل خواهد گرفت که در نهایت باعث تضعیف آمریکا و یک ابرقدرت خواهد شد.

هرچند ورود به هر نوع جنگی با آمریکا در مراحل ابتدایی حرکتی غیرمنطقی به نظر می‌رسد، اما به گفته کوین رود، بیست و ششمین رئیس جمهور استرالیا شبیه سازی جنگ میان آمریکا و چین بر سر تایوان در ۱۹ مرتبه متوالی به سود پکن به اتمام رسیده است. به گفته رود که ۴ دهه از زندگی خود را وقف درک بهتر رفتار چین کرده، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین درخصوص تایوان مردی عجول به شمار می‌رود. رئیس جمهور فعلی چین به این نتیجه رسیده که رویکرد اصلاح تدریجی روسای جمهور قبل از وی شکست خورده و درحال حاضر نفوذ آمریکا در آسیا به اتمام رسیده است. به اعتقاد رودز پکن معتقد است که اکنون زمان مناسب برای تغییر ماهیت نظم جهانی است.

سوالی که در این بین مطرح میشود این است که آیا چین برای ایجاد نظم جدید میتواند حساب ویژه‌ای بر روی روسیه باز کند یا خیر. شی جین پینگ بیش از هر رئیس جمهور چین تلاش کرده تا به پوتین نزدیک شود. انجام رزمایش‌های نظامی مشترک و اشاره کردن به پوتین به عنوان "بهترین دوست" در جشن تولدش حاکی از نزدیک شدن بیش از پیش این دو کشور در سال‌های اخیر است. بااینحال پکن به این موضوع هم توجه دارد که هرچند مسکو به عنوان یک ابرقدرت شناخته شده و خود را به عنوان رقیب قدیمی واشنگتن معرفی کرده، اما با در اختیار داشتن اقتصادی کوچکتر از ایتالیا به واقع در عرصه اقتصادی بازیگر مهمی به شمار نمی‌رود. چین یک بازیگر بین‌المللی بسیار مهم در دنیا به شمار می‌رود و آمریکا کار بسیار سختی در متقاعد ساختن متحدان خود برای قطع روابط سیاسی با پکن را دارد. برای روشن‌تر شدن این موضوع یادآوری واکنش اروپایی‌ها به حمله روسیه به اوکراین کمک زیادی می‌کند. روسیه به واسطه شناخته شدن به عنوان تامین کننده انرژی اروپا بازیگری بود که ایجاد اتفاق نظر و ائتلاف میان مقامات قاره سبز علیه مسکو به سختی رخ داد.

به نظر می‌رسد شی جین پینگ درحال حاضر از روحیه جسورانه‌تر مسکو (همانند اوکراین و حتی سوریه) به نفع خود بهره برداری میکند و در پشت جبهه درحال شناسایی هرچه بهتر این شطرنج راهبردی است. شاید به همین دلیل باشد که در بازه زمانی بین ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ سرمایه گذاری ۹۰ میلیارد دلاری برای ساخت بنادر و هاب‌های گارد ساحلی در امتداد مسیر دریایی شناخته شده با عنوان "گذرگاه شمال شرق" است؛ مسیری که فاصله بین آسیا به اروپا را بیش از دو هفته و تقریبا ۸۰۰۰ کیلومتر کاهش داده است.

گمانه زنی‌ها درباره تنش در تنگه تایوان همچنان ادامه دارد و چین نیز نشان داده که به هیچ عنوان حاضر به عقب نشینی از مواضع خود در قبال این جزیره نیست. در ماه‌های اخیر و پس از روی کار امدن دولت بایدن به دنبال هر سفر هیئت آمریکایی به تایوان پکن نیز جنگنده‌های خود را بر فراز این جزیره به پرواز درآورده و یا فرمان آغاز رزمایش نظامی در اطراف تایوان را صادر کرده است. درگیری نظامی میان چین و آمریکا بر سر تایوان هرچند در سال‌های گذشته دور از ذهن به نظر میرسید، اما باتوجه به تحولات سیاسی این روز‌ها در عرصه بین الملل و احتمال تقسیم شدن دنیا به دو جبهه شرق و غرب نمیتوان احتمال وقوع چنین جنگی را رد کرد.