تغییرات اقتصادی و اجتماعی جهان در پساکرونا چگونه خواهد بود؟

دانشیار دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان گفت: رفتارهای اقتصادی اجتماعی جوامع و دولت‌ها در دوران پساکرونا دگرگون خواهد شد، اصلاح الگوی مصرف، ازبین رفتن توازن قدرت در دنیا، رفتن به سمت پیشران‌های دانش‌بنیان و همگرایی بیشتر جوامع، برخی از این تغییرات است.

به گزارش مجله خبری نگار علیرضا عرفانی روز پنجشنبه با اشاره به تغییراتی که جهان به خاطر کرونا به آن دچار خواهد شد، افزود: شیوع کرونا بحرانی است که رفتارهای اقتصادی اجتماعی مردم متاثر از آن خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه ایران پس از کرونا متفاوت تر از قبل از کرونا خواهد بود، بیان کرد: چون بحران ها بسته به شدت و گستره آنها، تاثیرات کوتاه و بلندمدتی بر رفتار اقتصادی اجتماعی مردم می‌گذارند همه‌گیری کرونا با توجه به کم نظیر یا بی‌نظیر بودنش در بین بحران هایی که تا کنون رخ داده اند، تاثیر بلندمدت تری بر رفتارهای اقتصادی خواهد داشت.

دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه سمنان به تاثیرات کوتاه مدت و بلندمدت کرونا اشاره و اضافه کرد: تغییر الگوی مصرف خانوارها و تغیر جهت سرمایه گذاری در برخی مشاغل از مواردی است که حداقل در کوتاه مدت در پساکرونا باقی می‌ماند و برخی از آنها ممکن است تا مدت ها و شاید برای همیشه در حافظه تاریخی ایرانیان باقی بماند.

وی درباره تاثیرات استانی کرونا در کشور نیز گفت: فعلا اظهار نظر در خصوص تاثیرات استانی کرونا زود است، اما با توجه به مهاجر پذیربودن سمنان و کاهش مهاجرت و رفتن شهروندان غیربومی به استانهای خود، کاهش تقاضا بر اقتصاد استان اثرگذار بود.

اصلاح الگوی مصرف در پساکرونا

عرفانی به تغییرات اقتصادی متاثر از کرونا در بین مردم اشاره کرد و افزود: ماندن در قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی، بخش مصرف خانوارها را تحت تاثیر قرار داد، مصرف برخی کالاها و خدمات مثل خریدهای رستورانی و گردشگری کاهش و برخی دیگر مانند خدمات فضای مجازی، اینترنت، آب و برق افزایش یافت.

وی تاکید کرد: کرونا در کل تاثیر کاهشی بر تقاضای مصرفی خانوارها داشته است تقاضای سرمایه گذاری هم با توجه به بروز نااطمینانی و تلاطم در متغیرهای اقتصادی، حداقل در سرمایه گذاری بخش خدمات، کاهش یافته است.

بودجه های دولتی متاثر از کرونا

استاد گروه اقتصاد دانشگاه سمنان یادآور شد: کرونا بر بودجه دولت هم از بعد درآمدی مانند درآمدهای مالیاتی و درآمد نفتی ناشی از کاهش قیمت و فروش نفت و نیز درآمدهای گمرکی ناشی از کاهش جریان تجارت کالا و خدمات اثر داشت.

وی ادامه داد: از طرفی کرونا هزینه های دولت را در بعضی زمینه ها مثل حوزه سلامت و کمک های بلاعوض به افراد آسیب دیده ، افزایش داد، البته با توجه به کاهش مصرف بنزین احتمالا دولت یارانه کمتری به بنزین پرداخت کرد.

عرفانی افزود: سیاستمداران و اقتصاددانان جهانی درست گفته اند و باید به معنای واقعی کرونا را بحران دانست و ممکن است بحران های دیگری به دنبال آن بروز کنند، پدیده ای را که به سرعت توانست همه متغیرهای اقتصادی را مثل مصرف، سرمایه گذاری، تجارت داخلی و جهانی، بازارهای مهم مثل بورس و طلا، نرخ سود و تورم تحت تاثیر قرار دهد باید بحران نامید.

پساکرونا و لزوم تغییر جهت سرمایه‌گذاری‌ها

وی بیان کرد: همه گیری کرونا تهدیدی است که اگر درست به آن نگاه شود می‌تواند تبدیل به فرصت شود. شرایط کرونایی نشان داد که سرمایه گذاری در برخی حوزه ها باید شدت یابد و بستر لازم برای حضور فعال بخش خصوصی فراهم شود.

دانشیار عضو هیات علمی دانشگاه سمنان افزود: حوزه های سلامت عمومی، مخابراتی و دیجیتال، و حوزه بیوتکنولوژی زمینه هایی است که برنامه ریزان اقتصادی باید به ایجاد و گسترش زیرساخت های آنها اقدام و برنامه ریزی کنند، به نظر می رسد حضور موثر کشورها در دنیای پساکرونا بستگی به میزان توانمندی آنها در این حوزه ها دارد.

وی با اشاره به اینکه بنا به نظر متخصصان این ویروس در جامعه انسانی ماندگار است و فقط میزان شیوع و تلفات انسانی آن تغییر خواهد کرد، گفت: برنامه ریزی بلندمدت هوشمندانه و دقیق می‌تواند ایران را در رده کشورهای مترقی قرار دهد.

استاد اقتصاد دانشگاه سمنان درباره تغییر الگوی مصرف در ایران ناشی از کرونا تاکید کرد: تغییر الگوی مصرفی خانوارها که به اجبار همراه با همه گیری ویروس فراهم شد می‌تواند بستری برای اصلاح الگوی مصرفی خانوارهای ایرانی شود که مدت هاست از مقدار تعادلی خود فاصله گرفته است و نیاز به برنامه ریزی درست غیرهیجانی دارد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا جهان پس از کرونا، متفاوت از جهان پیش از کرونا خواهد بود، بیان کرد: با توجه به تاثیرات جهانی کووید ۱۹، جهان پساکرونا هم متفاوت از پیشاکرونا خواهد بود. مناسبات و مراودات اقتصاد کشورها تغییر و حتی وزن قدرت های اقتصادی جهان جابه‌جا خواهند شد.

کرونا جوامع را به هم نزدیک‌تر می‌کند

عرفانی اضافه کرد: با توجه به اینکه بعد انسانی کرونا بیش و پیش از بقیه ابعاد آن نمود دارد جهان پساکرونا بیشر حول عواطف انسانی خواهد چرخید و رفتارهای دوستانه جای خود را در مناسبات بین کشوری باز خواهد کرد.

استاد اقتصاد دانشگاه سمنان درباره تغییر افکار عمومی جهان در دوران پساکرونا افزود: هر چند کشورها منافع داخلی برایشان مهم خواهد بود اما برای دستیابی به این منافع حاضر نخواهند بود مردم جوامع دیگر را فنا کنند. افکار عمومی جهان پذیرای این امر نیست. کشورها درمی‌یابند برای در امان ماندن از آسیب بیشتر باید با جوامع دیگر همکاری کنند، زیرا زیرساخت های جهان آتی دانش بنیان است و گستره دانش همه جهان است.

وی به ضرورت های پساکرونا اشاره کرد و افزود: به سرعت و با همه توان باید برای سرمایه گذاری در زمینه های پیش گفته، و البته شاید با همکاری برخی کشورهای دیگر اقدام شود. این زمینه ها با توجه به دانش بنیان بودن آنها، پیشران اقتصاد خواهند شد و چون سرمایه گذاری در آنها کلان است طبیعی است که بخش خصوصی توان حضور فعال در آنها را نخواهد داشت پس ایفای نقش دولت و حاکمیت بسیار ضروری است.

استاد اقتصاد دانشگاه سمنان اضافه کرد: چون این حوزه ها دیربازده هستند، برای کوتاه مدت و به ویژه برای مشاغل و خانوارهای آسیب‌دیده باید روش‌های تامین معیشت تدارک دیده شود.

بنا به گفته ظهر دیروز سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تاکنون ۲۱۲ هزار و ۵۰۱ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند و با فوت ۱۳۳ نفر در ۲۴ ساعت گذشته، شمار جان باختگان کرونا در کشور به ۹ هزار و ۹۹۶ نفر رسید.

منبع: ایرنا