همسایه‌ای که هوای همسایه اش را آلوده می‌کند!

به گزارش مجله خبری نگار، راهکار مقابله با ریزگرد‌های خوزستان جلوگیری از انتقال آب سرشاخه‌های رود‌های خوزستان و جلوگیری از سدسازی‌های افراطی برقابی است، نه مالچ پاشی ماسه زار‌هایی که اصلاً کانون ریزگرد نیستند. مالچ پاشی باعث از میان رفتن علوفه و گیاهان منطقه ماسه زار‌ها و به دنبال آن نابودی تنوع زیستی منطقه می‌شود و فاجعه است.

تعطیلی مدارس، تعطیلی ادارات، قطعی برق، قطعی آب و اختلال در تنفس از جمله مشکلاتی است که مردم خوزستان با ریزگرد‌ها تجربه کرده‌اند. همچنین انواع بیماری‌های آلرژی و حساسیت‌های تنفسی که باعث بروز عطسه، سردرد و آبریزش می‌شوند.

شهر اهواز مرکز استان خوزستان از سوی سازمان بهداشت جهانی به عنوان یکی از آلوده‌ترین شهر‌های جهان شناخته می‌شود که باعث مشکلات تنفسی ساکنان این شهر شده‌است سالانه حدود ۲۲ هزار نفر در استان خوزستان به دلیل مشکلات ناشی از آلودگی هوا و ریزگرد‌ها به بیمارستان و مراکز درمانی مراجعه می‌کنند. در آبان ۱۳۹۴ در پی بارش باران اسیدی در این استان، برای صد‌ها نفر مشکلات تنفسی پیش آمد که آنان را به بیمارستان کشانده و به بستری‌شدن بیش از یکصد نفر منجر شد. در برخی از روز‌های سال میزان گرد و غبار در آبادان ۲۲۵، اندیمشک ۱۲۷، سوسنگرد ۷۶۷، امیدیه ۶۵۴، بهبهان ۵۸۹، گتوند ۱۶۶ و شوش ۴۶۰ میکروگرم بر مترمکعب گزارش شده‌است، این در حالی است که میزان آلایندگی استاندارد ۱۵۰ تا ۲۵۰ میکروگرم بر مترمکعب است. شدت ریزگرد‌ها در اهواز به اندازه‌ای است که از نهایت قدرت سنجش آنالایزر‌های سازمان محیط زیست ایران بیشتر است.

در حال حاضر، کانون اصلی تولید ریزگرد‌ها در خوزستان، ریزگرد‌هایی است که از کشور‌های همسایه از جمله عراق وارد خاک ایران می‌شوند که شرایط را تشدید کرده‌اند. بخش‌های جنوبی تالاب هورالعظیم در ایران و نابودی تالاب‌های بین‌النهرین در عراق کانون‌های اصلی تولید ریزگرد‌ها هستند. گردوغبار‌ها و ریزگرد‌ها در چند سال اخیر در ایران افزایش یافته‌اند که علت آن خشک شدن تالاب‌های ایران و عراق است. با انتقال آب و خشک شدن بیش از ۲ میلیون هکتار از تالاب‌های عراق و بیش از ۴۰ درصد تالاب‌های خوزستان، این تالاب‌ها تبدیل به کانون ریزگرد شده و یکی از راهِ حل‌ها برای حلّ این معضل، احیای تالاب‌ها است.

ریزگرد‌ها به‌صورت موردی از سال ۱۳۸۲ در اهواز دیده شده و از سال ۱۳۸۴ به صورت جدّی افزایش پیدا کرد و اوج آن بین سال‌های ۸۷ تا ۸۹ بود. در کشور عراق ۲ ٫ ۵ میلیون هکتار مساحت تالابی وجود دارد که تا سال ۱۳۷۹ چیزی در حدود ۱ ٫ ۵ تا ۲ میلیون هکتار از این تالاب‌ها خشک یا کاربری تالابی خود را از دست دادند. سازمان ملل در همان سال ۲ موضوع را به عنوان بزرگ‌ترین فاجعه زیست‌محیطی جهان معرفی کرد که یکی از آنها خشکی تالاب‌های بین‌النهرین بود. در سال ۱۳۸۶ خورشیدی، خشکسالی به اوج خود رسید و سبب خشکی بخش عمده‌ای از تالاب‌های شادگان و هورالعظیم شد.

باید به این نکته اشاره کرد که آلودگی هوا در اهواز و خوزستان دارای عوامل متعددی است که از جمله آن می‌توان به وجود صنایع بزرگ، سیمان، گاز‌های مشعل، سوزاندن بقایای کشاورزی، برداشت سیاه مزارع نیشکر، پسماند‌ها و سوخت‌های غیر استاندارد است. هر کدام از این عوامل راهکار‌های متعددی دارد و با همکاری دستگاه‌های عامل آلایندگی و مشارکت شهروندان می‌توان مشکلات آلودگی را حل کرد و برطرف شدن مشکل زیست محیطی صنایع خود یک سرمایه و کمک به این مجموعه‌ها است.

براساس اخرین نقشه‌های پیش یابی هواشناسی پیش بینی تداوم وقوع غبار صبحگاهی و افزایش غلظت آلاینده‌ها در شهر‌های صنعتی همچنان تا پایان هفته، جو پایداری در بیشتر مناطق استان مورد انتظار است بنابراین پدیده غالب در این روز‌ها غبار صبحگاهی و افزایش غلظت آلاینده‌ها در شهر‌های صنعتی و پرجمعیت استان خواهد بود.