در ساخت فصل جدید سریال پایتخت چه مسائلی مورد توجه است؟

به گزارش مجله خبری نگاراز سریال «خانه قمرخانم» (۱۳۴۷) تا «پایتخت ۷» که اینک بحث تولید آن به دلمشغولی مخاطبان فضای مجازی تبدیل شده­ است؛ «تلویزیون ملی ایران» و «صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران» تولید و پخش انبوهی از سریال‌­های تلویزیونی را در کارنامه­ خود به ثبت رسانده­‌اند؛ سریال‌­هایی که در مقاطع تاریخی مشخص به نسبت­‌های متفاوت مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته؛ یا به دلیل بی‌­توجهی مخاطب به فراموشی سپرده شده­ است.

اشاره به «مقاطع تاریخی» از این جهت دارای اهمیت است که شرایط فرهنگی و اجتماعی هر دوره، نقشی تعیین‌­کننده در استقبال مخاطب از سریال‌­ها و مجموعه­‌های تلویزیونی یا روی‌گردانی تماشاگر از آن­ها دارد و «جامعه» به عنوان عنصری پویا، در همراهی با پدیده‌­های فرهنگی و هنری عکس­‌العمل­‌های متفاوتی نشان می­‌دهد.
به‌­عنوان مثال روزگاری سریال «خانه ­به دوش» (پرویز کاردان – ۱۳۵۲) و شخصیتی مانند «مراد برقی» چنان با استقبال مواجه می‌­شود که هنگام پخش، خیابان‌­های شهر را خلوت می­‌کند و زمانی دیگر سریال‌­هایی، چون «دلیران تنگستان» (همایون شهنواز – ۱۳۵۳)، «آتش بدون دود» (نادر ابراهیمی – ۱۳۵۳)، «سلطان صاحبقران» (علی حاتمی – ۱۳۵۴) و «دایی‌­جان ناپلئون» (ناصر تقوایی – ۱۳۵۵) علاوه بر این­که استقبال چشمگیر مخاطب را به دنبال دارند؛ به آثاری ماندگار در تاریخ سریال‌­سازی ایران بدل می‌شوند.
نتایج نظرسنجی اخیر صبا به علاقه مردم به تولید و پخش فصل جدید «پایتخت» اشاره می‌کند. این در حالی است که پرونده احتمال ساخت فیلم سینمایی بر اساس این سریال باز شده است.
فراموش نمی­‌کنیم که علاوه بر ویژگی‌­های هنری و خلاقیت سازندگان این آثار، پیشرفت فناوری و توسعه­ رسانه‌­ها نیز در این میان نقشی تعیین‌­کننده دارد؛ اما در همه موارد، آنچه موجب تداوم این آثار در فصل‌­های بعدی و تکرار آثار مشابه می­‌شود؛ میزان استقبال مخاطب است که به­‌ویژه از چشم‌­انداز نهادی، چون صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، نوسان آماری آن در درجه بالایی از اهمیت قرار می­‌گیرد.
شاید از همین چشم­‌انداز باشد که بدون توجه به تأثیر شرایط متغیر اجتماعی، تولید فصل هفتم سریال «پایتخت»، با ۴ سال فاصله از زمان تولید «پایتخت۶» بار دیگر در دستور کار «سیما فیلم» قرار گرفته است.
از یاد نبریم که پیدایش پلتفرم‌­ها و نمایش آثاری با ساختار متفاوت، سلیقه­ مخاطب را در مقایسه با زمان نمایش پایتخت ۱ (نوروز ۱۳۹۰) به کلی تغییر داده و علاوه بر این، امروزه سیمای جمهوری اسلامی ایران دیگر تنها رسانه­ بی‌­رقیب گذشته نیست که بتواند با تولید و نمایش یک مجموعه­ تاریخ مصرف گذشته از مهلکه­ ریزش مخاطب بگریزد و با توسل به موضوعی که روزگاری در شرایط متفاوت با امروز مورد استقبال مخاطب قرار گرفته؛ آمار مخاطب خود را بالا ببرد.
برای درک بهتر این موضوع، حتی نیازی به بررسی سریال‌­های پرمخاطب خارج از سیما نیست. مقایسه بدون اغماض «پایتخت۵» (نمایش داده شده در نوروز ۱۳۹۷) با فصل‌­های دیگر همین مجموعه نیز می‌­تواند نشان ­دهد که تولید فصل هفتم آن توان جذب مخاطب مورد نظر برنامه‌­ریزان را ندارد و جوابگوی نیاز سیمای جمهوری اسلامی ایران به افزایش تعداد مخاطب نیست.
فصل پنجم با آن که از نظر موضوع و ساختار تفاوت چشمگیری با فصل­‌های پیش از آن دارد و با صرف هزینه‌­ای به مراتب بیشتر در لوکیشن‌­های چشم‌­نواز جدید ساخته شده؛ به دلیل زیرساخت موضوع و مواجهه مخاطب با آن در جایگاه متفاوتی قرار گرفته که در نظر گرفتن آن، می­‌تواند انگیزه ادامه دادن این مجموعه را با، اما و اگر‌های بسیاری روبرو ­کند.
رونق کاذب اکران فیلم‌­های سینمایی بر پایه­ نمایش چند فیلم کمدی­ نه چندان سینمایی و نوسان مخاطب فصل­ دوم سریالی مانند «زخم کاری» در مقایسه با فصل اول آن، هشدار خوبی به «سیمافیلم» برای توجه بیشتر به میزان بازدهی سریالی است که وجود شخصیتی، چون «نقی معمولی» به‌­عنوان یکی از ۱۰۰ شخصیت ماندگار آثار سینمایی و تلویزیونی ایران، به آن هویتی ویژه بخشیده و هر فصل آن در طول بیش از یک دهه، بر پایه­ موضوع و ماجرا، به نسبت‌­های متفاوت مورد استقبال مخاطب قرار گرفته است.