به گزارش مجله خبری نگار، برنج از مواد غذایی لازم برای بدن است، اما اگر در مصرف آن افراط کنید دچار عوارض زیر میشوید.
دیابت
بی حالی
رژیم غذایی نامتعادل
مقاومت انسولین، افزایش وزن
عدم جذب ویتامین و مواد معدنی
نفخ شکم
سمیت آرسنیک
مشکلات گوارشی
برنج انواع مختلفی دارد، اما به طور کلی میتوان آن را بر اساس شکل دانه، بلند یا کوتاه بودن و رنگ سفید یا قهوهای آن طبقه بندی کرد. سبوس بیرونی برنج سفید غنی از فیبر است که همراه با جوانه غنی از مواد مغذی از آن جدا میشود. در نتیجه، ماندگاری طولانیتری دارد، سریع پخته میشود. از نظر تغذیهای برنج سفید فیبر و پروتئین کمتری نسبت به غلات سبوس دار دارد. از سوی دیگر، برنج قهوهای حاوی سبوس و جوانه است که آن را غنی از مواد مغذی و فیبر میکند و طعم آن را حفظ میکند.
برنج منبع کربوهیدارت است که انرژی بدن را تأمین میکند. کربوهیدرات غذای اصلی مغز و باعث عملکرد صحیح اندامهای بدن است. مقدار مشخصی از این ماده برای همه انسانها ضروری است. اما مصرف بیش از حد آن میتواند باعث بروز بیماریهای بسیاری شود.
اگر نگاهی به اندام ایرانیها و اروپاییها داشته باشید، تأثیر تغذیه در زندگی آنها را به وضوح میبینید. اغلب ایرانیها اضافه وزن و به ویژه چربی شکم دارند و متاسفانه باید بگوییم برنج سفید باعث چاقی و چربی شکم میشود. برنج سفید به علت اینکه سبوس و پوسته روی آن را جدا میکنند بسیاری از ویتامینها و مواد مغذی خود را از دست میدهد، همین امر باعث میشود برنج سفید زودتر هضم شود و در نتیجه احساس سیری کمتری را ایجاد میکند و دلیلی برای مصرف بیشتر برنج میشود. اگر روزانه برنج بخورید و تحرک زیادی هم نداشته باشید، کربوهیدارت و گلوکز وارد سلولها میشوند و به شکل چربی ذخیره میشوند. پس برای اینکه به چاقی و چربی شکم دچار نشوید، مصرف هر روز یا هر شب برنج را متوقف کنید.
برنج قهوهای حاوی فیبر و پروتئین است که هر دو اثر سیر کنندگی دارند. این بدان معناست که کربوهیدراتهای تامین شده توسط برنج قهوهای به طور پیوسته به انرژی تبدیل میشوند. به همین دلیل است مصرف برنج قهوهای به جای برنج سفید به کاهش گلوکز خون و سطح انسولین ناشتا کمک میکند. همه اینها سطح انرژی را تثبیت میکند و از هوسها جلوگیری میکند و این نیز ممکن است به مدیریت وزن شما کمک کند.
محققان طی تحقیقات متوجه شدند که مصرف روزانه برنج خطر ابتلا به دیابت نوع دو و چاقی را افزایش میدهد. از آنجایی که برنج سرشار از کربوهیدارت است، خوردن آن باعث افزایش قند خون میشود. کسانی که دیابت دارند، باید روزانه مقدار بسیار کم و مشخصی برنج بخورند. برنج زیاد برای بیماران دیابت نوع دو سم است و باید به فکر مصرف متعادل این ماده غذایی باشند. البته برنج قهوهای جایگزین فوقالعادهای برای برنج سفید است که برای کنترل و کاهش قند خون و همچنین لاغری و کاهش وزن بسیار مناسب است.
کسانی که روزانه مقدار زیادی برنج میخورند و از مضرات خوردن برنج در شب آگاه نیستند، باید بدانند فشار خون و کلسترول آنها در مقایسه با افراد دیگر بالاتر است و همین مسئله میتواند باعث بروز انواع بیماریهای قبلی عروقی شود و در آینده مشکلات و صدمات جبرانناپذیری به بدن آنها بزند.
مصرف زیاد برنج سفید در طب سنتی هم ثابت شده است. از مضرات برنج در طب سنتی میتوان به اختلالات عصبی اشاره کرد. برای جلوگیری از این مشکل، مقداری شلتوک یا پوسته برنج را در یک کیسه پارچهای کوچک قرار دهید و آن را با برنج بپزید. این کار باعث میشود موادی که در برنج باعث اختلالات عصبی میشوند، از بین بروند و حداقل مقدار آنها کمتر شود.
مصرف برنج در حالت عادی و برای کسانی که زندگی عادی دارند، چاقکننده و مضر است. خانمهای باردار به دلیل شرایط ویژهای که دارند باید رژیم غذایی مناسبی داشته باشند. از عوارض خوردن برنج و مضرات خوردن برنج ایرانی میتوان این مورد را یادآور شد که برنج باعث بالا رفتن وزن خانمهای باردار میشود. همچنین به دلیل بالا بودن شاخص قند خونی که در برنج وجود دارد، مصرف زیاد آن باعث ابتلای خانمهای باردار به دیابت بارداری میشود و برای مادر و فرزند بسیار خطرناک است. همچنین برنجهای بیکیفیت خارجی و وارداتی مقدار زیادی آرسنیک دارند که این ماده ممکن است باعث مرگ و تولد زودهنگام کودک شود.
البته برنج به دلیل اینکه حاوی نشاسته مقاوم هست به رشد باکتریهای مفید معده کمک میکند که به حرکات طبیعی و صاف روده در دوران بارداری کمک میکند. همچنین به هضم بهتر غذا کمک میکند. برنج فواید دیگری نیز برای خانمهای باردار دارد، ولی از طرف دیگر به علت مضراتی هم که برنج سفید دارد بهتر است خانمهای باردار از برنج قهوهای استفاده کنند. برنج قهوهای منبع غنی از مواد مغذی انتقال دهنده عصبی است که به بهبود عملکردهای شناختی کودک و رشد مغز کمک میکند. برنج قهوهای نیز منبع غنی منیزیم است. این به تنظیم اعصاب و توان ماهیچهای و به آرام نگه داشتن آنها کمک میکند.
اصولا طبع برنج سرد و خشک است و کسانی که طبع سرد و یا سرد و خشک دارند نباید برنج زیاد مصرف کنند. بهتر است هنگام استفاده از برنج آن را با زعفران، زیره سیاه و یا خیساندن در آب و نمک متعادل کنند.
خوردن برنج خام یکی از اشتباهاتی است که ممکن است خسارات جبرانناپذیری به بدنتان وارد کند. برنج خام باکتریهایی دارد که ورود آنها به معده میتواند باعث مسمومیت و اختلالات گوارشی شود. این باکتریها سمی تولید میکنند که در نهایت باعث اسهال و استفراغ خواهد شد. پختن برنج و حرارت دیدن آن باعث کشته شدن و از بین رفتن این باکتریها میشود.
بارها گفته شده که برنج تا پنج سال سالم میماند و اگر در محیطی خشک و خنک نگهداری شود، خراب و فاسد نمیشود و قابل استفاده است. اما حقیقت اینجاست که برنج هم مثل هر ماده غذایی دیگری، تاریخ مصرف دارد و باید در زمان مناسب از آن استفاده کرد. بهترین زمان خوردن برنج، دو سال از زمان شالیکوبی است. اگر رنگ برنج تیره شده بود، روی آن ترکهای ریز دیده میشد، کپک زده بود، کرم گذاشته بود و بو و طعم غیرطبیعی داشت، حتما آن را دور بریزید و از مصرف برنج تاریخ مصرف گذشته به شدت پرهیز کنید.
کسانی که دچار چاقی بیش از حد هستند، باید به جای برنج سفید از برنج قهوهای یا غلات سبوسدار دیگر استفاده کنند.
کسانی که دیابت نوع دو دارند باید مقدار برنج مصرفی در طول روز را کنترل کنند.
کسانی که اغلب دچار یبوست هستند نباید زیاد برنج بخورند.
کسانی که کبد چرب دارند باید مقدار برنج مصرفی خود را تا حد زیادی کاهش دهند. برنج برای کبد چرب مضر است و نشاسته موجود در برنج باعث چاقی و تجمع چربی در کبد و اندامهای بدن میشود.