به گزارش مجله خبری نگار،صنعت نفت ایران در سال ۱۳۲۹ با محوریت آیتالله کاشانی و دکتر مصدق و خواست مردم از استعمار انگلیس خارج و ملی میشود. انگلیسها که برداشت سهم حداکثری از میادین نفتی ایران را حق خود میدانستند، یک روز پیش از تصویب ملی شدن صنعت نفت، به این موضوع اعتراض رسمی نشان دادند. اعتراض دولت انگلستان از طریق سفارت آن کشور در تهران به حسین علا (نخستوزیر)، تسلیم و تحویل شد که گزیدهای از آن به شرح زیر است:
«دولت پادشاهی انگلستان نمیتواند نسبت به امور شرکت نفت انگلیس و ایران که موسسه مهم انگلیسی و حتی بینالمللی است، بیعلاقه بماند... اصل ملی کردن و سلب مالکیت خصوصی از شرکتی که بر اساس تضمین پیمان که با مذاکرات آزاد منعقد گردیده تا سال ۱۹۹۳ معتبر و لازمالاجراست و در این حال شرکت آماده شده است که درخصوص قراردادی جدید بر پایه تقسیم مساوی منافع مربوطه به مذاکره بپردازد...»
این متن نشان میدهد، انگلیسها حتی نیمی از منافع کسب شده از نفت استحصال شده در خاک کشور خودمان را هم به ایران نمیدانند و از ترس ملی شدن نفت در ایران، حاضر به مذاکره بر برداشت مساوی از منابع نفتی ایران شده بودند!
پس از تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت، لایحه خلع ید در بهار سال ۱۳۳۰ توسط نمایندگان مجلس شورای ملی به تصویب رسید. این لایحه، چگونگی اجرای قانون ملی شدن نفت را مشخص میکرد. دولت انگلیس به دادگاه بینالمللی لاهه شکایت برد، اما به جایی نرسید و حق ملی بودن صنعت نفت برای ایران احراز شد.
"دیوید اوون"، وزیر خارجه وقت انگلستان اخیراً در مصاحبهای با بیبیسی به سهمخواهی انگلستان در نفت ایران اشاره کرده و گفت: "ما در کودتا (۲۸ مرداد ۱۳۳۲) دست داشتیم تا همراه آمریکاییها از دست مصدق خلاص بشویم؛ ما با صنعت نفت ایران جوری برخورد میکردیم که انگار مال ماست و بخش عمدهای از درآمدهای نفتی ایران که پول زیادی هم بود، حق ماست! بدون اینکه سهم قابل توجهی از این درآمد را برای توسعه کشور، به ایران برگردانیم! "
همچنین، مقام معظم رهبری در بخشهایی از فرمایشات متعدد خود به موضوع نفت و سلطه دیگر کشورها بر نفت ایران اشاراتی داشتهاند که از جمله آن میتوان به موارد ذیل اشاره کرد.
"مسألهى نفت، یکى از مسائل فوقالعاده تلخِ ملتِ ایران است که هنوز درست باز نشده است (۱۳۷۳/۱۱/۱۴). نفت، ثروت ملت ایران و ثروت دولت است که نمایندهى ملت است (۱۳۷۷/۰۱/۰۱). آقایان و خانمها؛ برادران و خواهران عزیز در سرتاسر کشور! در این مملکت، منبعِ ثروتى به نام «نفت» کشف شد. کشفِ نفت بهمنزلهى این بود که ملتى گنجى پیدا کند (۱۳۷۳/۱۱/۱۴). ما ازلحاظ منابع نفت و گاز بر روى هم، در دنیا اوّلیم؛ یعنى بهترین کشور و ثروتمندترین کشور در همهى دنیا ازلحاظ منابع نفت و گاز بر روى هم (ما هستیم) ... یعنى هیچ کشورى بهقدر کشور ما نفت و گاز ندارد، ... خب این کشور، کشور ثروتمندى است؛ بیخود نیست که دشمنان ما - (یعنى) قدرتهاى سلطهگر، آمریکا و امثال آن - چشم طمع دوختهاند به این کشور و میخواهند این کشور را زیر سلطه دربیاورند (۱۳۹۶/۰۱/۰۱). "