نگذاریم تئاتر به کالایی لوکس برای مخاطبان خاص تبدیل شود

به گزارش مجله خبری نگار/ایران-رضا آشفته(منتقد تئاتر): ​​​​​​​تئاتر نیازمند مخاطب است و در شرایط اقتصادی فعلی، برخی از مخاطبان هستند که توان مالی کافی برای دیدن تئاتر ندارند و چه بهتر که در برخی از روز‌های هفته - چه تئاتر‌های دولتی و چه خصوصی- برای جلب این نوع مخاطبان تخفیف‌های ویژه‌ای را در نظر بگیرند. با این نوع حمایت‌ها می‌توان در حفظ علاقه‌مندان تئاتر کوشید، ناگفته نماند که زنده ماندن هنر تئاتر درگرو حضور مخاطبان است.

تئاتر انواع مختلفی از مخاطب دارد و اینکه آن را در حد یک کالای لوکس هنری تنزل دهند جفایی در حق این هنر است که با چنین رویکردی منافات دارد، مگر تئاتر تجاری که نگاه کالاوار دارد و دیگر در آنجا حضور مخاطب به معنای فرهنگی اش هدف نیست و جمعی از سر خوشگذرانی به این نوع تئاتر‌های سرگرم‌کننده سر می‌زنند و هدف غایی‌شان نیز لذتی است که در ساختار و محتوایش در هم تنیده است. طبیعی است که با چنین نگاهی دیگر دغدغه‌ای در جذب طیف‌های مختلف مخاطب وجود ندارد، در چنین مواردی افراد به نسبت متمول براحتی بلیت تهیه کرده و حتی ممکن است بار‌ها با دعوت از دوستان و آشنایان به دیدن این نمایش‌ها بروند. منظور از این نوشتار تئاتر‌هایی است که با محتوای فرهنگی تولید می‌شوند، هر چند که گاه نیز دیدن این نوع تئاتر‌ها نیازمند تبلیغات و حمایت‌های جانبی است تا بتوان به کمک فروش بلیت در تأمین هزینه‌ها نیز کوشید.

در این بین بخش عمده‌ای از مخاطبان تئاتر، دانشجویان رشته‌های مختلف هستند که، چون از درآمدی برخوردار نیستند و اغلب تحت حمایت خانواده‌های خود هستند به حمایت‌هایی که اشاره شد در ارائه تخفیف برای خرید بلیت‌ها نیاز دارند؛ بنابراین بهتر است که در روز‌های خاص با تخفیف ویژه، مثلاً ۳۰ یا ۵۰ درصدی این افراد را هم جذب تئاتر کرد. البته مشروط بر آنکه این تولیدات نیز در خور سن و سال و نیاز‌های فکری آنان باشد و ضمن سرگرم کنندگی برخوردار از زیبایی و شاخص‌های تفکربرانگیز نیز باشند. به هر روی می‌دانیم که قشر جوان و مدعی چندان راضی از هر نوع تئاتری نخواهند بود و چه بسا کار‌های نوگراتر و پیشروتر در جذب این گروه‌های سنی کامیاب‌تر به نظر آید.

همچنین کارگران و کارمندان دولتی و شرکت‌های خصوصی هم در دعوت‌های همگانی با تخفیف ویژه می‌توانند در روز‌های میانی هفته که اغلب این نمایش‌ها کم مخاطب هستند، برای دیدن تئاتر از سوی نهاد‌ها و سازمان‌ها و شرکت هایشان دعوت شوند. با توسل به چنین راهکار‌هایی هم در همگانی شدن تئاتر کوشیده‌ایم و هم اینکه حمایت مالی از تئاتر تبدیل به امری بسامان و دقیق خواهد شد. از طرفی سالن‌های اجرا نیز خالی و بی‌توجه به حضور مخاطبان نخواهد شد؛ بنابراین هر قشر و دسته‌ای که علاقه‌مند به تئاتر هستند، اما به دلایلی از پس قیمت‌های معمول بلیت بر نخواهند آمد بنابر یک تدبیر درست می‌توانند با هماهنگی‌های قبلی به سالن‌های تئاتر دعوت شوند. دعوتی که در مخاطب‌سازی نقش بسزایی دارد و این خود یک فرمول کارآمد در درازمدت برای چنین منظوری است.

همین دانشجویی که با تخفیف هر هفته به دیدن یک تئاتر می‌رود؛ فردا با کسب درآمد با خریدن بلیت این مسیر را تداوم خواهد بخشید و از طرفی تئاتر جزئی از فرهنگ و سبد کالای فرهنگی اش خواهد شد؛ این درست نقطه مقابل شرایطی است که برای جذب طیف‌های بیشتر کاری نشود و در آن صورت مخاطبان حتی ندانند در این تالار‌ها چه می‌گذرد و ضرورتی هم از اطلاع آن حس نکنند. تئاتر هنر فرهنگ ساز است و در بده بستان‌های دوراندیشانه و در پی دستیابی به اهداف فرهنگی چنین نیتی را در درازمدت دنبال خواهد کرد و مردم نیز همواره در دایره تدابیر فرهنگی علاقه‌مند تئاتر خواهند شد و این خود رفتار و یک‌برنامه‌ریزی کلان برای پرداختن به ضرورت‌های فرهنگی است. پس تخفیف در تئاتر یک ارزش افزوده است که در دراز مدت نتایج مثبتی برای استقرار فضا‌های مطمئن فرهنگی دربرخواهد داشت.