به گزارش مجله خبری نگار، مهدی جمالی نژاد شامگاه پنجشنبه در همایش «سهروردی و ایران امروز» ضمن تحلیل اندیشههای سیاسی و فلسفی شیخ اشراق تصریح کرد: ضرورت بازاندیشی در آراء متفکرانی، چون سهروردی، امروز بیش از هر زمان دیگری احساس میشود.
وی با نگاهی تاریخی به زندگی و اندیشههای شیخ اشراق گفت: سهروردی گرچه مقدمات تحصیل خود را در مراغه طی کرد، اما بعدها به اصفهان آمد و در اینجا اندیشهاش را گسترش داد. با آشنایی با عرفان و تصوف و طی سفرهای مختلف به حکمت نوری رسید و به حکیم فرزانه روزگار خود بدل شد. او نه تنها فیلسوف که نظریهپرداز سیاسی نیز بود.
جمالی نژاد با مقایسه سهروردی و افلاطون افزود: چنان که افلاطون نظریه حکومت فیلسوف پایه را مطرح کرد، سهروردی نیز بر حاکمیت حکیم داناتر از دیگران تأکید داشت.
وی گفت: از نگاه او، جامعه باید توسط کسی رهبری شود که به فیض الهی متصل است؛ فردی که مردم، کرامتش را بشناسند، درک کنند و از او فرمان ببرند.
استاندار اصفهان به نگاه متفاوت سهروردی به فلسفه اشاره کرد و گفت: سهروردی فلسفه را نه از یونان، بلکه از ایران میداند و بزرگترین ویژگی او احیای حکمت ایرانی است.
وی اضافه کرد: او فلسفهای بنا نهاد که تلفیقی از عقل، عرفان و وحی بود، برخلاف ارسطو که از مقولات و موجودات آغاز میکرد، سهروردی از عوالم نوری آغاز کرد.
جمالی نژاد با تأکید بر ارتباط نظریههای سهروردی با تحول حکمرانی در تاریخ ایران گفت: بدون شناخت نظریه سیاسی شیعه، نمیتوان عمق آن را درک کرد. از دل همین اندیشهها بود که در اصفهان، نخستین دولت شیعی پایهگذاری شد. از میرداماد و ملاصدرا تا شیخ بهایی و شیخ کرکی، همه بر این شالوده فکری کار کردند.
استاندار اصفهان سپس به نیاز امروز جامعه اشاره کرد و گفت: به باور من، امروز کشور ما در بسیاری از جاها به مدیر نیاز ندارد؛ به حکیم نیاز دارد. به شهردار یا استاندار نیاز ندارد، به حکمت و تفکر نیاز دارد. بازخوانی آراء متفکرانی، چون سهروردی راهی برای رفع خلأ گفتمان سیاسی و اداری در نسل امروز است.
رییس بنیاد نخبگان استان اصفهان نیز در این همایش با اشاره به جایگاه جهانی شیخ اشراق گفت: سهروردی جان حکمت ایرانی را زنده کرد و نور اندیشهاش قرنهاست راه جویندگان حقیقت را روشن کرده است.
ساره گلی افزود: اندیشه سهروردی، پیوندی روشن میان حکمت و هویت ایرانی برقرار کرد و همین او را به یکی از مفاخر ماندگار جهان تبدیل ساخت.
رییس بنیاد نخبگان اصفهان گفت: سهروردی در سخن گفتن از هویت ایرانی در دل حکمت و فلسفه صراحت و شجاعت داشت، او در آثارش مفاهیم و اسطورههای ایرانی را زنده کرد و بازگشتی باشکوه به ریشههای فرهنگی این سرزمین داشت و این نشان میدهد که ایران تنها سرزمین شعر و دلاوری نیست، بلکه خاستگاه حکمت، تفکر و فلسفهای جهانی است.
وی با اشاره به تأثیر جهانی اندیشههای سهروردی گفت: شیخ شهابالدین سهروردی، ملقب به شیخ اشراق و شهید حکمت، انسانی والا بود که ریشه در خاک ایرانزمین داشت و نوری در آسمان علم گشت. نور حکمت او، نهتنها در ایران بلکه در سراسر جهان، اندیشه ورزان و حقیقت جویان را روشن کرده است.
گلی تصریح کرد: سهروردی فراتر از یک فیلسوف، حامل و احیاگر روح حکمت ایرانی بود که شهامت جستوجوی حقیقت را در دل رهروانش برافروخت.
استاد برجسته فلسفه اسلامی نیز در ارتباط تلفنی با همایش «سهروردی و ایران امروز» تأکید کرد: اگر سهروردی بیش از ۳۳ سال عمر میکرد، آثار و اندیشههای او میتوانست فلسفه و حتی مسیر فکری جهان را دگرگون کند.
غلامحسین ابراهیمی دینانی با اشاره به جایگاه بیمانند سهروردی در حکمت ایرانی و اسلامی گفت: سهروردی فیلسوفی استثنایی و شهید راه نور بود که اگر بیشتر میزیست، دنیای تفکر را متحول میکرد.
وی با تأکید بر جایگاه ویژه سهروردی در تاریخ فلسفه اسلامی افزود: سهروردی یگانه فیلسوفی است که فلسفه را تنها از یونان نمیداند. او معتقد است پیش از یونانیان، در ایران فلسفهای با عنوان حکمت خسروانی وجود داشته است. حتی میگوید افلاطون مدتی برای آموختن فلسفه به ایران آمده بود.
ابراهیمی دینانی ادامه داد: سهروردی تنها فیلسوفی است که نام حکمت خود را حکمتالاشراق گذاشت. این عنوان پرمعنا نشاندهنده ذوق و نور محوری در تفکر اوست و تفاوت او با فیلسوفانی، چون ابنسینا و ملاصدرا، در همین جهانبینی خاص نوری است.
وی افزود: همه آثار سهروردی به فارسی نوشته شدهاند، جز حکمتالاشراق که به زبان عربی است، ولی سالهاست ترجمه فارسی آن نیز در دسترس است. من کتاب مفصلی با عنوان شعاع اندیشه و شهود در فلسفه سهروردی نوشتهام که در آن به تفصیل درباره نظریات او سخن گفتهام.
این استاد برجسته فلسفه اسلامی با اشاره به آشنایی خود با اندیشههای سهروردی اظهار کرد: اولین بار که کتابی از سهروردی دیدم، مجذوب اندیشههای او شدم. تمام آثارش را خواندم و همین انگیزه نگارش کتابم درباره او شد و سهروردی را خودم از دل آثارش کشف کردم.
شهابالدین یحیی سهروردی (۵۴۹ق-۵۸۷ق) معروف به شیخ اشراق، از فیلسوفان نامدار مسلمان دوره سلجوقی و موسس فلسفه اشراق است که در زمینه فلسفه و حکمت اسلامی آثار متعددی دارد و مهمترین کتاب وی، حکمة الاشراق است.