به گزارش مجله خبری نگار از سازمان حفاظت محیط زیست، محمد جواد اشرفی با بیان اینکه «بلبل خرما» از جمله پرندگانی است که از نظر کنوانسیون سایتیس (تجارت بین المللی گونههای جانوری و گیاهی) منعی برای تجارت ندارد، افزود: از نظر قوانین سازمان حفاظت محیط زیست، گروههای جانوری شامل در خطر انقراض، حمایتی و حفاظت شده، آسیب رسان و غیر حمایت شده تقسیم بندی شده است.
وی ادامه داد: گروههای آسیب رسان و غیر حمایت شده که جمعیت مناسبی دارند، پس از اخذ مجوزهای لازم حتی میتوانند شکار هم شوند که برخی آنها بومی و برخی مهاجر هستند.
اشرفی گفت: از نظر قوانین سازمان حفاظت محیط زیست «بلبل خرما» از زمره گونههای غیرحمایتی و پرورشی است که جمعیت مناسبی هم دارد و خطری نسل آنها را تهدید نمیکند، که با موافقت سازمان حفاظت محیط زیست امکان ورود به کشور و یا خروج از آن وجود دارد بنابراین صدور مجوز برای «بلبل خرما» که از نوع گونههای غیرحمایتی و پرورشی محسوب میشود، قانونی است.
از نظر قانونی، تجارت گونههای وحشی، صادرات و واردات پرندگان وحشی، زینتی و پرورشی در چارچوب دستورالعملهای جاری سازمان حفاظت محیط زیست امکان پذیر است و از نظر کنوانسیون سایتیس نیز منعی ندارد.
کنوانسیون سایتیس برخی از گونههای جانوری و گیاهی را در ۳ ضمیمه معرفی میکند که تجارت آنها در چارچوب ضوابطی خاص امکان پذیر است و در این میان فقط گونههای ضمیمه ی۱ آن با سختگیری بیشتری است و تجارت گونههای جانوری و گیاهی خارج از ضمایم سه گانه این کنوانسیون بدون مانع اعلام شده است.
بلبل خرما قدری از بلبل بزرگتر و طول بدنش حدود ۱۸ سانتیمتر است. نر و ماده آن هم شکل است. سر و گلویش سیاه است و دو لکه بزرگ سفید در دو طرف سر روی گونههایش دارد. سطح پشتی قهوهای روشن، سطح شکمی خاکستری چرک، پوشپرهای زیر دمی زرد نارنجی و دم سیاه با نوک سفید دارد. روی سر اثری از کاکل دارد، سر دم این پرنده سفید و سر پرنده جوان قهوهای رنگتر از پرنده بالغ است.
بلبل خرما معمولاً جفت جفت یا به صورت دستههای کوچک دیده میشود، بلبلها به خوش صدایی معروفاند. بلبل خرما هم با آنکه با بلبل معمولی تفاوت ظاهری دارد، صدای خوشی سر میدهد. بلبلها بیشتر شبها میخوانند، اما بلبلهای خرما روزها به خواندن میپردازند.
محل زیست آن اغلب باغها، نخلستانها و جاهای پر درخت است گاهی هم در نقاط کم درخت دیده میشود. غذای اصلی آن همچنان که از نامش بر میآید بیشتر میوه درخت خرما و البته سایر میوهها است، بلبل خرما از جمله آفات درخت خرما محسوب میشود، زیرا شهد خرماهای رسیده را میخورد و در نتیجه آن خرماها یا میریزد یا حشرات در آن تخم میگذارند.
وقوع این امر موجب خسارت عمدهای میشود. بلبل خرما را بعضاً به جهت آواز خوانی و انس گرفتن سریع با محیط خانه و انسان، دست آموز و نگهداری میکنند. این پرنده چنانچه محیط امنی برایش فراهم شود میتواند در خانه لانهسازی و تولید مثل کند.
پراکندگی زیستگاهی آن در شمال عراق، جنوب ایران، افغانستان، پاکستان، شمال غرب هندوستان و شبه جزیره عربستان است، در ایران بلبل خرما که در زبان محلی بلبلی نامیده میشود از جمله پرندگان شاخهنشین بومی مناطق جنوبی ایران بخصوص نقاط گرمسیری جنوب است. پراکندگی آن از بلوچستان تا کرمان، هرمزگان، بوشهر، خوزستان، فارس و تا حدودی به مناطق معتدلتر نیز ادامه دارد. طی چند سال اخیر تعداد بلبل خرما در تهران افزایش یافته است این در حالی است که این پرنده، پرنده خاص جنوب است.
در سالهای اخیر به علت مهاجرت زیاد این پرنده از پاکستان و هندوستان به سمت نخلزارهای بوشهر و خوزستان و افزایش جمعیت آن در این نواحی، تعدادی از آنها به تهران و دیگر شهرها رسیده و زادآوری کردهاند و جمعیت آنها زیاد شده است.