به گزارش مجله خبری نگار-استانبول: با پیشرفتهای سریع تکنولوژیکی که بشر به دست آورده، اتکا به هوش مصنوعی (AI) در اکثر زمینههای کار و زندگی رو به افزایش است، تا جایی که به یک عامل ضروری تبدیل شده است که بدون آن تقریباً غیرممکن است.
این موضوع، سوالات و نگرانیهایی را در مورد توانایی واقعی کنترل هوش مصنوعی در آینده ایجاد کرده و آن را منوط به هدایت انسان میکند. آیا آیندهای امیدوارکننده را رقم خواهد زد یا تهدیدی برای بشریت خواهد بود؟
در این زمینه، دانشمندان ترک معتقدند هوش مصنوعی، که میتوان آن را به عنوان رفتار و ویژگیهای خاص برنامههای کامپیوتری تعریف کرد که آنها را قادر به تقلید از تواناییهای ذهنی و الگوهای عملیاتی انسان، از جمله یادگیری، تجزیه و تحلیل، حل مسئله و تصمیمگیری میکند، میتواند در آینده هم اثرات مخرب و هم اثرات سازنده داشته باشد.
این موضوع در گفتگویی با پروفسور امره اونور کاخیا، رئیس دانشکده مهندسی فیزیک دانشگاه فنی استانبول، و دکتر ناظم کمال اورا، عضو هیئت علمی دانشکده هوش مصنوعی و مهندسی داده در دانشگاه استانبول ترکیه، مطرح شد که طی آن آنها در مورد تأثیر هوش مصنوعی بر زندگی بشر در آینده بحث کردند.
کاخیا گفت که هوش مصنوعی الگوریتمی است که بسیاری از وظایفی را که انسانها میتوانند انجام دهند، انجام میدهد و دانشمندان در سراسر جهان در حال توسعه سناریوهای مختلفی برای آینده هوش مصنوعی هستند.
او هوش مصنوعی را به بمب هستهای تشبیه کرد و توضیح داد: «برای مثال، بمب اتم خسارات ویرانگری به بار آورد، اما ما هنگام مطالعه فیزیک هستهای چیزهای زیادی آموختیم و تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) یکی از مهمترین چیزهایی است که در این زمینه آموختهایم.»
کاخیا اظهار داشت که هوش مصنوعی انجام بسیاری از وظایف را در زمینههای مختلف مانند بهداشت، آموزش و قانون تسهیل خواهد کرد.
او گفت: «این امر بار قضات و دادستانها را در حوزه حقوقی کاهش میدهد و همچنین به پزشکان در تشخیص کمک میکند، زیرا قادر خواهد بود سلولهای توموری را از سلولهای غیر توموری در سیتیاسکن مغز تشخیص دهد.»
کاخیا تأکید کرد که هوش مصنوعی با وجود نفوذ سازندهای که در سالهای اخیر در جهان داشته است، اثرات مخربی نیز خواهد داشت و میتوان اثرات مضر آن را در صنایع تسلیحاتی تجربه کرد.
او اشاره کرد که هوش مصنوعی در چارچوب الگوریتمها و قابلیتهای خاصی عمل میکند و در میان امکاناتی که الگوریتمها میتوانند به آنها دسترسی داشته باشند، ممکن است امکاناتی با عواقب وخیم وجود داشته باشد.
او همچنین به مشکلاتی که بشریت ممکن است به دلیل آن با آن مواجه شود اشاره کرد و مثال زد که «وقتی به هوش مصنوعی اختیارات کامل داده شود و سپس به آن دستور داده شود که تولید سیبزمینی را افزایش دهد، میتواند از زور برای نابودی همه چیز در جهان، حتی بشریت، استفاده کند و هر مکانی را به مزرعه سیبزمینی تبدیل کند.»
او افزود: «این یک مثال اغراقآمیز است، اما این سوال همچنان پابرجاست: آیا هوش مصنوعی در آینده قادر خواهد بود به تنهایی تصمیم بگیرد؟ این همچنان یک سوال بیپاسخ است، اما شایان ذکر است که محافل علمی در سراسر جهان در حال حاضر در مورد احتمال کاهش سرعت توسعه هوش مصنوعی بحث میکنند.»
این استاد دانشگاه ترک اظهار داشت که اقدامات جدیدی از سوی اداره ملی فناوری ترکیه در رابطه با تنظیم مقررات هوش مصنوعی در حال انجام است.
او بر لزوم برگزاری دورههای آموزشی هوش مصنوعی در سطح دانشگاه، نه تنها برای دانشجویان مهندسی کامپیوتر، بلکه برای دانشجویان تمام شاخههای مهندسی و همچنین دانشآموزان راهنمایی و دبیرستان، تأکید کرد.
کاخیا خاطرنشان کرد که وزارت آموزش ترکیه پروژههایی در زمینه کاربردهای هوش مصنوعی دارد و توسعه منابع انسانی برای مقابله با هوش مصنوعی ضروری است.
او گفت که در آینده نزدیک، شکافهایی بین کشورهایی که سیستمهای هوش مصنوعی را اتخاذ میکنند و کشورهایی که عقب ماندهاند، پدیدار خواهد شد و کشورهای عقب مانده حتی قادر به خرید محصولات تولید شده توسط کشورهایی که دارای فناوریهای کلیدی مانند هوش مصنوعی هستند، نخواهند بود.
او همچنین به نگرانیها در مورد بیکاری ناشی از آن پرداخت و گفت: «هوش مصنوعی بر بسیاری از بخشها تأثیر خواهد گذاشت و به نظر میرسد که در حوزههای غیرمنتظرهای باعث بیکاری خواهد شد.»
او تأکید کرد که تصمیمات گرفته شده در مورد هوش مصنوعی در ده سال آینده «بسیار مهم هستند. ما در لحظهای زندگی میکنیم که تصمیمات ما بر آینده فرزندانمان تأثیر خواهد گذاشت، بنابراین دولت، دانشگاه و بخش خصوصی باید در این مورد متحد شوند.»
دکتر اوره نیز به نوبه خود گفت که هوش مصنوعی به ناچار تأثیر قابل توجهی بر بخشهای مختلف خواهد داشت.
وی افزود: دنیای تجارت با فناوریهای متعددی روبهرو خواهد شد که بهرهوری انسان را افزایش میدهد و قابلیتهای وسایل نقلیه بدون سرنشین به ویژه در بخشهای دفاعی و حمل و نقل به طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
اوره خاطرنشان کرد که ایالات متحده و چین در زمینه هوش مصنوعی به رهبران جهانی تبدیل شدهاند و ترکیه نیز در سه سال گذشته به پیشرفتهای چشمگیری در این زمینه دست یافته است.
اوره میگوید کیفیت کارهایی که با استفاده از هوش مصنوعی انجام میشوند به سطح بالاتری ارتقا خواهند یافت و تحولاتی که جهان در حوزه هوش مصنوعی شاهد آن است، مشابه همان چیزی است که جهان در طول انقلاب کامپیوتر شاهد آن بود.
او اشاره کرد که «شکافهای قابل توجهی» بین کشورهایی که در هوش مصنوعی پیشرفته هستند و کشورهایی که به این فناوری دسترسی ندارند، در حال شکلگیری است.
او سخنان خود را با این جمله به پایان رساند: «در حال حاضر هیچ شکافی وجود ندارد که نتوان آن را پر کرد، اما اگر خودمان را در این زمینه بهبود نبخشیم، کشورهای ما و کشورهای در حال توسعه ممکن است در آینده به دههها زمان نیاز داشته باشند تا این شکاف به سرعت در حال رشد را پر کنند.»
(آناتولی)