به گزارش مجله خبری نگار، این مطالعه که توسط دانشمندان موسسه معتبر کارولینسکا در استکهلم انجام شده است، میگوید که اختلال حس بویایی در افراد مسن ممکن است زنگ هشدار خاموش در مورد خطرات پنهان سلامتی، به ویژه زوال عقل و شکنندگی (یک وضعیت سلامتی مرتبط با سن که توانایی بدن را برای بهبودی از استرس یا بیماری به دلیل کاهش انباشته شده در عملکردهای فیزیکی و فیزیولوژیکی مختل میکند) باشد.
این مطالعه ۲,۵۲۴ شرکت کننده ۶۰ تا ۹۹ ساله را دنبال کرد که با استفاده از ۱۶ چوب مختلف اسنیفین، ابزاری شبیه به نشانگرها، اما حاوی بوهای مختلف به جای جوهر، تحت آزمایش بو کامل قرار گرفتند.
دستورالعملها ساده بودند: هر عطر را به مدت پنج ثانیه بو کنید، سپس سعی کنید آن را با برچسب مستقیم یا با انتخاب پاسخ صحیح از بین چهار گزینه شناسایی کنید.
هر پاسخ صحیح به شرکت کننده یک امتیاز میداد و کسانی که شش امتیاز یا کمتر دریافت کردند به عنوان از دست دادن شدید بویایی طبقه بندی میشوند.
یافتههای این مطالعه پس از شش سال پیگیری تکان دهنده بود و ۱۸ درصد از شرکت کنندگان فوت کردند و ۹ درصد به زوال عقل مبتلا شدند. هنگامی که دوره پیگیری به ۱۲ سال تمدید شد، این میزان برای مرگ ومیر به ۳۹ درصد و برای دمانس به ۱۵ درصد افزایش یافت.
اما هیجان انگیزتر این کشف بود که هر پاسخ اشتباه در آزمایش بویایی خطر مرگ را در شش سال اول ۶ درصد و هنگام محاسبه خطر در طول ۱۲ سال ۵ درصد افزایش میدهد.
تجزیه و تحلیل دقیق دادهها نشان داد افرادی که کمترین امتیاز را در تست بویایی (شش امتیاز یا کمتر) کسب کردند، در مقایسه با افرادی که حس بویایی طبیعی داشتند، ۶۸ درصد بیشتر در معرض خطر مرگ بودند. دمانس تأثیرگذارترین عامل در مرگ و میر زودرس در شش سال اول بود و پس از آن بیماریهای تنفسی قرار گرفتند، در حالی که شکنندگی (ضعف عمومی) پس از ۱۲ سال به عنوان عامل خطر اصلی ظاهر شد.
چیزی که این یافتهها را هیجان انگیزتر میکند این است که دانشمندان تأیید کردهاند که اختلال بویایی علت مستقیم مرگ نیست، بلکه به عنوان یک نشانگر زیستی دقیق برای بدتر شدن سلامت کلی عمل میکند. از طریق تجزیه و تحلیل خود، آنها دریافتند که زوال عقل ۲۳ درصد از رابطه بین اختلال بویایی و مرگ و میر بالاتر در طول شش سال اول را توضیح میدهد، در حالی که شکنندگی مسئول ۱۱ درصد از این رابطه در همان دوره بود و ۱۲ سال بعد با ۸ درصد به تنها عامل مهم تبدیل شد.
این اکتشافات زمینه جدیدی را در مراقبتهای بهداشتی برای سالمندان باز میکند و دانشمندان پیشنهاد میکنند که آزمایشهای ساده بویایی میتواند به یک ابزار غربالگری معمول تبدیل شود که به تشخیص زودهنگام خطرات سلامتی کمک میکند. این مطالعه همچنین بر اهمیت نظارت بر تغییرات در حواس به عنوان علائم هشدار دهنده اولیه تأکید میکند، که ممکن است پزشکان را قادر سازد تا به موقع برای بهبود کیفیت زندگی و افزایش عمر بیماران مداخله کنند.
منبع: خورشید