گردشگری ورزشی؛ ابزاری برای توسعه اقتصادی و اجتماعی

به گزارش مجله خبری نگار، ورزش و گردشگری هر دو از مهم‌ترین صنایع در جهان امروز محسوب می‌شوند و ترکیب این دو صنعت، افق‌های جدیدی را برای توسعه اقتصادی و اجتماعی گشوده است. کشور‌های مختلف به دنبال استفاده از این فرصت هستند تا از طریق جذب گردشگران ورزشی، درآمدزایی کرده و زیرساخت‌های خود را بهبود ببخشند. از سوی دیگر، گردشگری ورزشی می‌تواند به شناخت بهتر فرهنگ‌ها، تقویت ارتباطات بین‌المللی و افزایش سطح نشاط اجتماعی در جوامع مختلف منجر شود. با این حال، همان‌طور که این صنعت، فرصت‌های زیادی ایجاد می‌کند، چالش‌هایی نیز به همراه دارد. برخی از جوامع محلی ممکن است تحت تأثیر هجوم گردشگران قرار بگیرند و تغییرات اقتصادی و فرهنگی ناخواسته‌ای را تجربه کنند. ازاین‌رو، شناخت ابعاد مختلف این پدیده و برنامه‌ریزی صحیح برای بهره‌برداری از آن، امری ضروری است.

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که پژوهشگران بر آن تأکید دارند، تأثیرات مثبت و منفی گردشگری ورزشی بر جوامع میزبان است. برخی کشور‌ها با جذب گردشگران ورزشی، اقتصاد خود را رونق داده و فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد کرده‌اند. از سوی دیگر، اگر این صنعت بدون برنامه‌ریزی مناسب توسعه یابد، می‌تواند باعث مشکلاتی مانند افزایش هزینه‌های زندگی در مناطق گردشگری، تخریب محیط‌زیست و تغییر هویت فرهنگی جوامع محلی شود. این مسائل ضرورت تحقیق درباره گردشگری ورزشی را بیش از پیش آشکار می‌کند تا کشور‌ها بتوانند به شکل بهینه از این پدیده بهره ببرند.

در همین راستا، نسرین عزیزیان، دانشیار مدیریت ورزشی دانشگاه محقق اردبیلی، به همراه دو تن از همکاران خود پژوهشی را در این زمینه انجام داده‌اند. این پژوهش با هدف بررسی گردشگری ورزشی از منظر بین‌المللی و تحلیل محتوای آن انجام شده است تا راهکار‌هایی برای توسعه بهتر این صنعت ارائه شود.

این مطالعه به روش کیفی و با استفاده از تحلیل محتوای منابع معتبر انجام شده است. ورودی‌های این پژوهش شامل گزارش‌های رسمی ۱۳ کشور، ۳۷ مقاله علمی، ۵ گزارش کوتاه، ۲ کتاب و ۸ وب‌سایت فعال در حوزه گردشگری ورزشی بوده است. داده‌ها پس از جمع‌آوری، مورد تحلیل دقیق قرار گرفتند و یافته‌ها در قالب چندین مقوله اصلی و فرعی دسته‌بندی شدند.

نتایج این پژوهش نشان می‌دهند که بازار گردشگری ورزشی در حال گسترش است و ورزش‌هایی مانند فوتبال بیشترین سهم را در جذب گردشگران دارند. تحلیل داده‌ها حاکی از آن هستند که مقوله‌های اصلی این موضوع شامل راهبردها، عوامل زمینه‌ای، پیامد‌های مثبت و پیامد‌های منفی هستند.

بر اساس یافته‌های این تحقیق، کشور‌های در حال توسعه اگر می‌خواهند از مزایای گردشگری ورزشی بهره ببرند، باید از راهبرد‌ها و سیاست‌های جدیدی استفاده کنند که متناسب با نیاز‌های گردشگران باشد. این کشور‌ها می‌توانند با توسعه زیرساخت‌های ورزشی، بهبود امکانات اقامتی و حمل‌ونقل، و طراحی برنامه‌های جذاب‌تر، سهم بیشتری از این بازار را به دست آورند.

همچنین، لازم است که دولت‌ها برای کاهش تأثیرات منفی گردشگری ورزشی، اقداماتی مانند مدیریت تعداد گردشگران، توجه به فرهنگ بومی و کاهش اثرات زیست‌محیطی این صنعت را در دستور کار قرار دهند.

بر اساس اطلاعات تکمیلی این پژوهش، کشور‌های توسعه‌یافته سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در آموزش گردشگری ورزشی و تربیت نیروی متخصص انجام می‌دهند. برای مثال، ژاپن سالانه ۱۹ میلیارد ین را صرف آموزش و توسعه گردشگری ورزشی می‌کند. ازاین‌رو، پیشنهاد شده است که کشور‌های در حال توسعه نیز با ایجاد مؤسسات آموزشی تخصصی در این حوزه و ارائه دوره‌های علمی و عملی، دانش مردم و مسئولان را افزایش دهند.

علاوه بر این، توسعه زیرساخت‌های ورزشی با استاندارد‌های بین‌المللی و میزبانی رویداد‌های متنوع ورزشی می‌تواند به جذب گردشگران ورزشی و رشد اقتصادی این کشور‌ها کمک کند.

این پژوهش که نتایج آن در فصلنامه «پژوهش‌های فیزیولوژی و مدیریت در ورزش» وابسته به جهاد دانشگاهی منتشر شده‌اند، همچنین تأکید می‌کند که تقویت سیستم حمل‌ونقل عمومی، ایجاد اقامتگاه‌های مناسب، طراحی تور‌های ورزشی ارزان‌قیمت، و استفاده از فناوری‌های نوین برای تبلیغ جاذبه‌های ورزشی کشور‌ها می‌تواند تأثیر مثبتی بر رشد این صنعت داشته باشد.

به علاوه، پژوهشگران پیشنهاد کرده‌اند که میزبانی از رویداد‌های ورزشی نباید محدود به یک رشته خاص باشد، بلکه کشور‌ها می‌توانند در رشته‌های متنوعی مانند ورزش‌های پارالمپیکی، تنیس، بدمینتون و سایر رشته‌های کم‌تر شناخته‌شده نیز سرمایه‌گذاری کنند.