آشنایی با چرخه مرگ و زندگی موها/چه افرادی بیشتر دچار ریزش مو می‌شوند؟

به گزارش مجله خبری نگار، ریزش مو یک پدیده‌ی جهانی و همه‌گیر است که مردم در هر سن و با هر جنسیتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ریزش روزانه‌ی برخی از تار‌های مو کاملاً طبیعی محسوب می‌شود، اما ریزش چند تار مو در روز طبیعی است؟ استرس، برخی از شرایط سلامتی و حتی تکنیک‌های آرایش مو گاهی باعث افزایش ریزش مو می‌شوند.

در این مقاله، آنچه را که باید در مورد میزان ریزش موی روزانه طبیعی، چرخه زندگی موها، عواملی که باعث ریزش بیش از حد مو می‌شود و چگونگی تشخیص اینکه آیا بیش از حد ریزش مو دارید یا خیر را می‌خوانید.

ریزش چند تار مو در روز طبیعی است؟

مردم معمولاً از خود می‌پرسند که ریزش مو در روز چند تار مو طبیعی است یا چند تار مو در روز می‌ریزد؟ کارشناسان در پاسخ به این سوال می‌گویند که ریزش طبیعی حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو در روز طبیعی است.

با‌این‌حال، هنگامی که فردی افزایش قابل توجهی در ریزش روزانه مو را تجربه می‌کند، ممکن است مشکل او به عنوان ریزش موی بیش از حد در نظر گرفته شود. این مشکل از نظر پزشکی با نام تلوژن افلوویوم شناخته می‌شود، این وضعیت نشان‌دهنده‌ی یک ناهنجاری در روند ریزش مو است و باید به فکر روش‌هایی مانند مصرف شامپو ضد ریزش مو برای درمان ریزش مو باشید.

ریزش مو هنگام برس زدن

از آنجایی که افراد به طور طبیعی روزانه تا ۱۰۰ تار مو را از دست می‌دهند، جای تعجب نیست که برخی از این تار‌ها در طول فرایند برس زدن بریزند. با‌این‌حال، سوال رایجی که معمولاً مطرح می‌شود این است که آیا برس زدن واقعاً باعث ریزش مو می‌شود؟

در مطالعه‌ای که شامل بررسی شرایط ۱۴ زن آمریکایی در یک دوره‌ی چهار هفته‌ای بود، به شرکت‌کنندگان دستور داده شد که مو‌های خود را با روش‌های مختلف هر هفته برس بزنند. میزان ریزش مو در طول هر هفته ثبت شد و میانگین ریزش مو برای روش‌های مختلف برس زدن بررسی شد.

این یافته‌ها روند ثابتی را نشان داد که بر اساس آن کاهش تعداد دفعات برس کشیدن به مو‌ها با کاهش ریزش مو مرتبط بود. بنابراین، کاهش میزان برس زدن ممکن است میزان ریزش مو را کاهش دهد.

آیا در حمام مو‌ها بیشتر می‌ریزند؟

معمولاً در حین یا بعد از آن متوجه افزایش میزان ریزش موی خود می‌شوید. با وجود این، ممکن است دلیلی برای نگرانی بابت این اتفاق وجود نداشته باشد. فرایند شستن مو‌ها و آبکشی کردن آنها ممکن است مو‌هایی را که قبلاً در مرحله‌ی ریزش از چرخه‌ی رشد مو قرار دارند را شل و از جای خود خارج کند.

ممکن است این اتفاق این تصور را ایجاد کند که مو‌های بیشتری در حمام از دست می‌دهید. در واقع، ریزش موی تجربه شده در طول مدت زمان دوش گرفتن اغلب در محدوده‌ی طبیعی ریزش روزانه است.

چه کسی بیشتر احتمال دارد ریزش مو را تجربه کند؟

ریزش مو به ریزش غیر طبیعی یا بیش از حد تعیین شدن برای میزان ریزش معمولی اشاره دارد. با‌این‌حال، ریزش مو یک فرایند طبیعی است که در طول آن فولیکول‌های مو چرخه‌ی رشد خود را طی می‌کنند. این فرایند شامل ریزش مو‌های قدیمی یا در حال استراحت برای ایجاد فضا برای رشد مو‌های جدید است.

ریزش بیش از حد مو معمولاً در افرادی رخ می‌دهد که تحت شرایط استرس‌زا قرار گرفته‌اند، از جمله:

کاهش وزن قابل توجه ۹ کیلوگرم یا بیشتر
سابقه‌ی زایمان به تازگی
مواجهه با سطوح استرس بالا مانند مراقبت از عزیزان بیمار، طلاق یا از دست دادن شغل
داشتن تب بالا
در طول فرایند یک عمل جراحی
بهبودی از یک بیماری، به خصوص اگر شامل یک دوره تب بالا باشد
قطع مصرف قرص‌های ضد بارداری

به طور معمول، بیشتر افراد چند ماه پس از تجربه‌ی رویداد‌های استرس‌زا متوجه ریزش بیش از حد موی خود می‌شوند. به عنوان مثال، مادرانی که به تازگی زایمان کرده‌اند ممکن است این ریزش را تقریباً دو ماه پس از زایمان مشاهده کنند که اوج آن حدود چهار ماه پس از زایمان است.

البته باید توجه داشته باشید که این نوع ریزش موقتی و طبیعی است. همان‌طور که بدن به تدریج با شرایط جدید هماهنگ می‌شود، ریزش بیش از حد مو کاهش می‌یابد و در عرض شش تا نه ماه، مو معمولاً فرایند رشد طبیعی خود را دوباره به دست می‌آورد.

آشنایی با چرخه‌ی زندگی و رشد مو

برای اینکه بدانید روزانه ریزش چند تار مو طبیعی است، باید با چرخه‌ی زندگی مو آشنا شوید. ریزش مو بخشی منظم از چرخه‌ی رشد مو است و ریزش مقدار معینی از مو در هر روز کاملاً طبیعی است. پوست سر انسان معمولاً حدود ۱۰۰۰۰۰ فولیکول مو را در خود جای می‌دهد که هر کدام چرخه‌ی رشد خاص خود را دارند.

مو در سه مرحله رشد می‌کند که عبارت‌اند از:

مرحله‌ی آناژن (رشد)
مرحله‌ی کاتاژن (انتقال)
مرحله‌ی تلوژن (استراحت)

مرحله‌ی آناژن (رشد)

مرحله‌ی آناژن مرحله‌ی رشد فعال فولیکول‌های مو است. به طور معمول چندین سال از دو تا شش سال روی پوست سر طول می‌کشد. حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد از مو‌های سر معمولاً در هر زمان معین در مرحله‌ی آناژن هستند.

مرحله‌ی کاتاژن (انتقال)

مرحله‌ی کاتاژن یک مرحله‌ی انتقالی کوتاه است که پایان مرحله‌ی رشد فعال مو را نشان می‌دهد. این مرحله حدود دو تا سه هفته طول می‌کشد. در این مرحله، فولیکول مو کوچک و رشد مو متوقف می‌شود. قسمت پایینی فولیکول مو به تار مو می‌چسبد و خون‌رسانی به مو قطع می‌شود. این مرحله فولیکول مو را برای مرحله‌ی بعدی آماده می‌کند.

مرحله‌ی تلوژن (استراحت)

مرحله‌ی تلوژن یک مرحله‌ی استراحت است که حدود سه ماه طول می‌کشد. در طی این مرحله، فولیکول مو غیر‌فعال می‌ماند و تار مو رشد نمی‌کند. در اواخر مرحله‌ی تلوژن، مو‌های جدید در همان فولیکول شروع به رشد می‌کنند و مو‌های قدیمی را بیرون می‌رانند.

علت ریزش مو چیست؟

ریزش چند تار مو در روز طبیعی است، اما ریزش مو بیش از اندازه‌ای که تا اینجا توضیح دادیم را باید غیرطبیعی قلمداد کرد. این اتفاق ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. در ادامه، با مهم‌ترین دلایل ریزش مو آشنا می‌شوید.

۱. ریزش موی آندروژنیک

ریزش موی آندروژنتیک (Androgenetic alopecia) اصطلاحی پزشکی برای طاسی مردانه یا زنانه است. به این بیماری آلوپسی ارثی نیز می‌گویند و یکی از دلایل شایع ریزش مو است.

آلوپسی آندروژنیک از جمله مشکلات ژنتیکی به شمار می‌رود. مردان مبتلا به این بیماری دچار ریزش مو از شقیقه‌ها و تاج سر می‌شوند. در زنان مبتلا به آلوپسی آندروژنتیک، مو معمولاً در سرتاسر سر نازک‌تر می‌شود. احتمال بروز این عارضه با افزایش سن بیشتر است، اما می‌تواند در هر مرحله بعد از بلوغ شروع شود. بسیاری از زنانی که آلوپسی آندروژنتیک را تجربه می‌کنند پس از یائسگی به آن مبتلا می‌شوند. هورمون‌ها ممکن است در این امر نقش داشته باشند.

۲. بارداری

برخی از افراد ممکن است مدت کوتاهی پس از زایمان دچار ریزش بیش از حد مو شوند. این اتفاق به دلیل کاهش سطح استروژن رخ می‌دهد. این نوع ریزش مو یک بیماری موقتی است و معمولاً در عرض یک سال یا زودتر برطرف می‌شود.

برای افزایش حجم مو‌ها پس از این اتفاق می‌توانید روش‌های مختلفی را امتحان کنید که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:

استفاده از محصولات شوینده مناسب مو‌های نازک
انتخاب شامپو و نرم‌کننده‌ی حجم‌دهنده
اجتناب از نرم کننده‌های بسیار قوی یا شامپو‌های حالت‌دهنده، که ممکن است برای مو‌های نازک خیلی سنگین باشند
علاوه‌براین برای جلوگیری از سنگین شدن موها، به جای پوست سر، نرم‌کننده را به انتهای مو‌ها بزنید.

۳. تلوژن افلوویوم

مراحل رشد مو با اتفاقات مختلفی همراه می‌شود. فولیکول مو در مرحله‌ی آناژن مو‌ها را بیرون می‌راند و باعث رشد آنها می‌شود. رشد مو در مرحله‌ی کاتاژن کند می‌شود. ریزش طبیعی مو در مرحله‌ی تلوژن شروع می‌شود و در مرحله‌ی اگزوژن افزایش می‌یابد.

تلوژن افلوویوم وضعیتی است که در آن مو در مرحله‌ی تلوژن در جای خود باقی می‌ماند. این اتفاق باعث ریزش موی بیشتر از حد معمول می‌شود که گاهی به تعداد انگشتان دست است.

برخی از علل احتمالی تلوژن افلوویوم عبارت‌اند از:

زایمان
عمل جراحی
استرس شدید
کاهش وزن سریع
شرایط تیروئید
مصرف دارو‌های خاص

تلوژن افلوویوم معمولاً یک بیماری موقتی است که با گذشت زمان برطرف می‌شود. بااین‌حال توصیه می‌شود برای تعیین علت ریزش موی غیرمعمول با پزشک تماس بگیرید. ممکن است پزشک برای کاهش ریزش مو درمان علت زمینه‌ای این بیماری را توصیه کند. اگر پزشک مشکوک باشد که دارویی باعث ریزش مو شده، ممکن است دوز کمتری از آن را تجویز کند یا دارو‌ها را عوض کند.

۴. آناژن افلوویوم

آناژن افلوویوم باعث می‌شود که حجم زیادی از مو در مرحله‌ی آناژن (رشد) از چرخه‌ی مو به سرعت ریزش کند. ممکن است این اتفاق باعث ریزش مو از سر و همچنین سایر قسمت‌های بدن از جمله ابرو‌ها و مژه‌ها شود.

علل احتمالی آناژن افلوویوم عبارت‌اند از:

شیمی درمانی
پرتو درمانی
عفونت‌های قارچی
ابتلا به بیماری خود ایمنی

درمان این بیماری به علت آن بستگی دارد، اما ممکن است شامل محلول موضعی ماینوکسیدیل (Rogaine) باشد. اگر فردی به دلیل انجام شیمی درمانی، آناژن افلوویوم داشته باشد، خنک کردن پوست سر در طول عمل شیمی درمانی ممکن است به توقف ریزش موی او کمک کند. مو‌ها اغلب در عرض ۳ تا ۶ ماه پس از قطع شیمی درمانی دوباره رشد می‌کنند.

۵. آلوپسی آره آتا

آلوپسی آره آتا یا ریزش مو سکه‌ای یک بیماری خود ایمنی است که باعث ریزش ناگهانی مو می‌شود. در این شرایط سیستم ایمنی به فولیکول‌های مو همراه با سایر قسمت‌های سالم بدن حمله می‌کند. مو‌های سر و همچنین ابرو‌ها و مژه‌ها ممکن است به صورت تکه‌های کوچک بریزند. اگر فردی به این بیماری مبتلا باشد، باید با پزشک تماس بگیرد. پزشک ممکن است تزریق کورتیکواستروئید به پوست سر را توصیه کند یا دارو‌های دیگری را برای کمک به رشد مجدد مو تجویز کند.

۶. آلوپسی کششی

آلوپسی کششی ریزش مو است که به دلیل کشیدن و سفت بستن مو‌ها اتفاق میفتد و باعث شکستن و شل شدن مو‌ها می‌شود. مدل‌های موی مرتبط با این بیماری عبارت‌اند از:

دم اسبی و گوجه‌ای محکم
بافت مو
بافت مو به سبک آفریقایی
اکستنشن مو

اگر آلوپسی کششی ادامه یابد، ممکن است فرد دچار ریزش مو و نازک شدن مو‌ها شود. اجتناب از مدل موی محکم معمولاً از آسیب بیشتر جلوگیری می‌کند.

۷. مصرف برخی دارو‌ها

برخی از دارو‌ها عوارض جانبی دارند که می‌تواند باعث ریزش مو شود. نمونه‌هایی از این دارو‌ها شامل انواع خاصی از موارد زیر می‌شود:

دارو‌های مقابله با آکنه
ضد قارچ‌ها
دارو‌های ضد افسردگی
بتا بلوکر‌ها
دارو‌های کاهش‌دهنده‌ی کلسترول خون
دارو‌های حاوی هورمون
دارو‌های تیروئید

اگر فکر می‌کنید که ریزش مو ممکن است به دلیل مصرف یک دارو باشد، می‌توانید برای ارزیابی مشکلتان با پزشک مشورت کنید. پزشک ممکن است دوز داروهایتان را کاهش دهد یا مصرف داروی دیگری را تجویز کند.

۸. مصرف قرص‌های ضد بارداری

برخی از افراد ممکن است هنگام استفاده از قرص‌های ضد بارداری دچار ریزش مو شوند. برخی دیگر ممکن است چندین هفته یا ماه پس از قطع مصرف قرص‌های ضدبارداری دچار ریزش مو شوند. اگر فردی قرص‌های ضدبارداری مصرف می‌کند، می‌تواند نوعی را انتخاب کند که شاخص آندروژن پایینی دارد. این اتفاق ممکن است به کاهش خطر ریزش مو کمک کند.

سایر اشکال پیشگیری از بارداری که بر هورمون‌ها تأثیر می‌گذارند، مانند ایمپلنت‌ها و لکه‌های پوستی نیز ممکن است باعث ریزش مو شوند. کارشناسان توصیه می‌کنند که افرادی که در معرض خطر ریزش موی ژنتیکی هستند، یک نوع کنترل بارداری غیر هورمونی را انتخاب کنند.

۹. مشکلات تغذیه‌ای

کمبود مواد مغذی ممکن است باعث ریزش مو شود. رژیم‌های غذایی بسیار کم پروتئین یا دارای میزان کمتر از ویتامین‌ها و مواد مغذی خاص مانند آهن گاهی اوقات ممکن است باعث ریزش بیش از حد مو شوند.

شما باید برای آزمایش خون با پزشک تماس بگیرید تا بررسی کند که آیا دچار مشکلات تغذیه‌ای هستید که ممکن است باعث ریزش موهایتان شود یا خیر. در چنین شرایطی پزشک ممکن است تغییراتی در رژیم غذایی و مصرف مکمل‌ها را برای درمان مشکل تغذیه‌ای شما توصیه کند.

۱۰. کرم حلقوی

کرم حلقوی یک عفونت قارچی است که می‌تواند باعث ریزش مو شود. کچلی اصطلاح پزشکی برای کرم حلقوی روی پوست سر است که می‌تواند باعث ایجاد ریزش موقتی موی سر شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر هر یک از علائم ریزش مو که در ادامه می‌خوانید را تجربه می‌کنید، ممکن است وقت آن رسیده باشد که با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی یا پزشک مشورت کنید:

ریزش مو در یک الگوی غیر معمول
تجربه‌ی ریزش موی سریع یا زودرس مانند ریزش مو در نوجوانی یا بیست سالگی
احساس درد یا خارش همراه با ریزش مو
مشاهده قرمزی، پوسته پوسته شدن یا سایر ناهنجاری‌ها در پوست سر در زیر ناحیه‌ی آسیب دیده
تجربه‌ی طاسی با الگوی مردانه در زنان
ایجاد لکه‌های طاسی روی ریش یا ابرو‌ها
افزایش وزن غیرقابل توضیح یا ضعف عضلانی، عدم تحمل دمای سرد یا احساس خستگی مداوم
مشاهده‌ی علائم عفونت مانند التهاب یا ترشح روی بخش‌هایی از پوست سر

در صورت وجود هر یک از این علائم، توصیه می‌شود با یک ارائه‌دهنده‌ی مراقبت‌های بهداشتی یا پزشک تماس بگیرید. او می‌تواند وضعیت شما را ارزیابی کند و گزینه‌های تشخیص و درمان مناسب را به شما ارائه دهد. جستجوی مراقبت‌های پزشکی در چنین مواردی می‌تواند به شناسایی علل زمینه‌ای یا شرایط پزشکی که به ریزش مو کمک می‌کنند و اطمینان از مداخله به موقع کمک کند.

کلام آخر

ریزش مو یک نگرانی رایج برای بسیاری از افراد است، اما باید بدانیم که ریزش چند تار مو در روز طبیعی است. به طور متوسط، ریزش بین ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو در روز طبیعی قلمداد می‌شود. این ریزش بخشی طبیعی از چرخه‌ی رشد مو است و معمولا با مو‌های جدید جایگزین می‌شود.

با‌این‌حال، اگر متوجه ریزش بیش از حد مو یا نازک شدن قابل توجه شدید، بهتر است برای ارزیابی مشکل و راهنمایی بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

منبع: خبرآنلاین