به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: از ساعتها قبل، باید با همراهی یک تیم مجرب و حرفه ای، دست به گوشی یا پشت رایانه به صورت آماده باش بنشینی و چنان چه آسمانها و زمین و ستارهها و البته «اینترنت» دست به دست هم دادند، تو بتوانی راس ساعت اعلام شده، بلیت سفر با قطار را تهیه کنی.
با همه این تدابیر ویژه و به کارگیری یک تیم حرفهای و دست تند، اما فقط با گذشت چند دقیقه بلیتها تمام میشود و تو سرت بی کلاه میماند. این ماجرا، ماجرا و تجربه بسیاری از مسافرانی است که قصد داشتند و دارند برای سفر پیش رویشان در نوروز و البته در سایر ایام پیک و حتی غیر پیک بلیت قطار تهیه کنند.
همه این ماجراها و انبوه تقاضا نسبت به تعداد بسیار اندک عرضه بلیت، یک سو و مشکلات فنی که در نهایت کم شانسی ممکن است، نصیبت بشود سوی دیگر ماراتن تهیه بلیت است. یک مسافر که روز گذشته دراین ماراتن نفس گیر شرکت کرده، میگوید: «من راس ساعت ۸ و یک دقیقه در اقدامی معجزه آسا توانستم یک کوپه را رزرو و مبلغ را پرداخت کنم. اما چشمتان روز بد نبیند، چون پس از پایان فرایند پرداخت مبلغ و زمانی که پول از حسابم کسر شد، سامانه پیغام خطا داد و اعلام کرد مشکلی پیش آمده و مجدد اقدام به خرید نکنید تا نتیجه را به شما اطلاع دهیم. این لحظات به شدت استرس زا بود، من به حرف او گوش نکردم و از سامانهای دیگر اقدام به تهیه بلیت کردم. ساعت حدود ۸ و ۵ دقیقه شده بود که بلیتهای تاریخهای مدنظرم یعنی ۸ و ۹ و ۱۰ فروردین تمام شد. در همین کش و قوس پیامک بازگشت مبلغ رسید و عرق سردی بر تنم نشست؛ معنای این پیامک یعنی، خرید اولم موفق نبود و دست من حالا خالی از بلیت شده بود. من، اما دست از تلاش برنداشتم و روزهای اطراف را هم بررسی کردم، اما متاسفانه به دلیل عجله زیاد بابت این که هر لحظه ممکن است بلیتها تمام شود، متوجه تاریخ روی سامانه نشدم و بلیت را تهیه کردم، اما من دچار خطای بزرگی شده بودم و بلیت فردا یعنی ۱۰ اسفند را خریدم. در نهایت عصبانیت، اما باز هم دست از تلاش بر نداشتم و مراحل استرداد بلیت را به یکی از اعضای حرفهای تیم سپردم و خود مجدد دست به کار شدم و در نهایت در ساعت ۸:۱۰ توانستم قطاری را که میدانم کیفیت پایینی دارد، آخرین صندلیهای باقی مانده اش را به چنگ آورم. البته که ۳۰ درصد هم بابت استرداد خرید اشتباه هم از جیبم رفت...»
یک مسافر دیگر که او هم از ساعت ۱۰ دیروز، در تلاش برای تهیه بلیت از مقصد مشهد بوده، میگوید: بلیتهای مشهد-طبس و مشهد-یزد برای قبل از ماه مبارک با بلیتهای نوروزی به فروش رسید در حالیکه نزدیک به نوروز نیست؛ اما همان هم دو ساعت بعد از شروع فروش همچون برق و باد تمام شد و معلوم نیست این بلیتها کجا و چگونه و توسط چه کسانی این قدر سریع از چرخه فروش خارج میشود. تصور او البته این است که شاید، بخشها یا عدهای بلیتها را به نفع خودشان چارتر میکنند تا با قیمت بیشتری به فروش برسانند.
بر اساس اعلام پیشین راهآهن جمهوری اسلامی ایران، بلیت قطارهای نوروزی در مسیرهای مختلف از ساعت ۸ صبح روزهای ۸، ۹ و ۱۰ اسفند عرضه میشود که گزارشهای متعدد نشان میدهد، بسیاری از کسانی که قصد سفر نوروزی دارند از قطار بلیتهای نوروزی جا میمانند و موفق به سفر قطاری نمیشوند و به ناچار باید وسیله دیگری را برای سفر خود گزینش کنند، تازه اگر موفق شوند. مشکل و چالش حمل و نقل بین شهری، فقط در ریل و قطار نیست بلکه در اغلب ایام به ویژه در مناسبت ها، بلیت هواپیما و حتی اتوبوس هم با چالش اساسی مواجه میشود.
بی شک، مهمترین دلیل این وضعیت، وجود ناوگانی با ظرفیتهای حداقلی است که تا این بخش نتواند مشکلات خود را رفع کند، قصه «بلیت تمام شد»ها پایان نمییابد. رکنا مینویسد: بر اساس آمار سازمان هواپیمایی کشوری در سال ۱۴۰۱ با احتساب هواپیماهای زمینگیر، ناوگان هوایی مسافری کشور دارای ۳۴۴ فروند انواع هواپیما بوده است. درباره این آمار، خبرگزاری ایسنا ۲۰ بهمن نوشته است: «مسئولان معتقدند که کشور به ۵۰۰ فروند هواپیمای فعال نیاز دارد، این در حالی است که در حال حاضر تعداد هواپیماهای فعال در کشور کمتر از ۲۰۰ فروند است.»
وضعیت ریلی هم در شرایط گل و بلبلی نیست و فقدان سرمایه گذاری در سالهای اخیر، باعث نقص و کمبود در حمل و نقل ریلی کشور شده است. سعیدی کارشناس حوزه حمل و نقل ریلی در این باره به ایسنا گفته است: «ما پنج سال قبل حدود ۲۲۰۰ واگن داشتیم که الان حدود ۴۰۰ تای آن کم شده و اگر با همین آهنگ جلو برویم تعداد واگنها کمتر هم میشود.»
این کارشناس دلیل نبود سرمایه گذار در بخش ریلی را این طور توصیف کرده است: یک رام قطار حداقل ۱۰ واگن میخواهد و اگر هر واگن ۴۰ میلیارد تومان باشد، بدون در نظر گرفتن دیزل، ۴۰۰ میلیارد تومان برای راه اندازی یک قطار مورد نیاز است؛ آن هم در شرایطی که بازگشت سرمایه طولانی دارد و برای سرمایه گذار جذابیت ندارد؛ بنابراین توسعه راه آهن نیاز به حمایت بخش دولتی دارد.
از هواپیما و واگن که عبور کنیم، قصه حمل و نقل جادهای یعنی اتوبوس هم چندان وضعیت خوشایندی ندارد. رئیس اتحادیه شرکتهای تعاونی مسافربری، ماه قبل این طور گفته است: دو سال پیش حدود ۱۵ هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس سالانه بوده، اکنون به ۶۵۰۰ دستگاه رسیده و به همین دلیل در همه شهرها تعداد سرویسها کمتر شده است.