خشم روسیه از ماموریت جدید اتحادیه اروپا در مرز بین ارمنستان و آذربایجان

به گزارش مجله خبری نگار، نشریه دی سایت آلمان در مطلبی نوشت: اتحادیه اروپا می‌خواهد به نظارت بر مرز بین ارمنستان و آذربایجان کمک کند. اما دولت روسیه این را مداخله در حوزه نفوذ خود می‌داند و شدیدا از آن عصبانی است.

دولت روسیه اتحادیه اروپا را به دامن زدن به تنش سیاسی در منطقه با ماموریت نظارتی خود در ارمنستان متهم کرده است. وزارت امور خارجه در مسکو اعلام کرد که ورود نمایندگان اتحادیه اروپا به ارمنستان تنها اختلافات ژئوپلیتیکی در منطقه را بیشتر می‌کند و تناقضات فعلی را تشدید می‌کند.

نمایندگان اتحادیه اروپا می‌خواهند از نظارت بر مرز با آذربایجان در ارمنستان حمایت کنند. دولت روسیه این را مداخله در حوزه نفوذ خود می‌داند. مسکو اعلام کرده که علاوه بر این، این مأموریت اتحادیه اروپا در تلاش است تا تلاش‌های صلح را تضعیف کند و نفوذ خود را به هزینه روسیه گسترش دهد.

از زمان پایان اتحاد جماهیر شوروی، بین آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره باغ کوهستانی درگیری وجود داشته است. تخمین زده می‌شود که حدود ۳۰۰۰۰ نفر از اواخر دهه ۱۹۸۰ در این مناقشات کشته شده‌اند.

روسیه تاکنون به عنوان میانجی بین دو کشور در مناقشه قره باغ کوهستانی عمل کرده است. با این حال، در سال‌های اخیر، تنش بین آن‌ها افزایش یافته است، در سال ۲۰۲۰، بیش از ۶۵۰۰ نفر در این درگیری‌ها کشته شدند. سپس دولت روسیه توافقنامه آتش بسی را امضا کرد که ارمنستان را موظف می‌کرد مناطق وسیعی را واگذار کند.

آذربایجان از دسامبر ۲۰۲۲ تنها راه ارتباطی به قره باغ کوهستانی را مسدود کرده است. در نتیجه، تامین غذا، دارو، برق و اینترنت برای ۱۲۰۰۰۰ نفر در این منطقه به شدت مختل شده است. نیکول پاشینیان رئیس جمهور ارمنستان این وضعیت را "سیاست پاکسازی قومی" توصیف کرده است. الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان، این اتهامات را "نادرست و پوچ" خواند.

هم ترکیه که با آذربایجان متحد است و هم اتحادیه اروپا در حال حاضر تلاش می‌کنند در منطقه مرزی میانجیگری کنند.

کشور‌های اتحادیه اروپا خواهان اعزام ناظران به مرز‌های ارمنستان و آذربایجان هستند که این اقدام همچنین به منظور کاهش نفوذ روسیه در منطقه انجام می‌شود.

چندی پیش وزرای خارجه اتحادیه اروپا بر سر ماموریت جدیدی در ارمنستان به توافق رسیدند که باید به ثبات در مرز با آذربایجان کمک کند و در نتیجه شرایط را برای عادی سازی روابط بین دو کشور ایجاد کند. برای این منظور، اتحادیه اروپا قصد دارد حدود صد ناظر را برای گشت زنی در سمت ارمنستان به این منطقه مرزی بفرستد.

همانطور که شورای وزرای اروپایی اعلام کرد، استقرار غیرنظامیان به عنوان بخشی از سیاست مشترک امنیتی و دفاعی ابتدا برای دو سال برنامه ریزی شده است. جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از مرحله جدیدی در تعامل اتحادیه اروپا در قفقاز جنوبی سخن گفته است.

پیش از این، کشور‌های عضو یک ماموریت آزمایشی را به مدت دو ماه در منطقه انجام دادند. بر اساس تفاهم میان الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان و نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان، طی دو ماه ۱۷۶ گشت زنی در مرز‌های دو کشور انجام شد.

به این ترتیب در آینده، اتحادیه اروپا می‌خواهد با قدرت بیشتری برای صلح بین ارمنستان، جمهوری‌شوروی سابق و آذربایجان در قفقاز که دهه‌ها دشمن یکدیگر بوده‌اند، مشارکت کند.

عملیات جدید اتحادیه اروپا، که رسماً مأموریت اتحادیه اروپا در ارمنستان (EUMA) نامیده می‌شود، حداکثر ۱۰۰ نیرو را شامل می‌شود و عمدتاً متشکل از افسران پلیس است که توسط کشور‌های اتحادیه اروپا اعزام شده‌اند.

ماموریت ناظر اتحادیه اروپا به طور رسمی کل خاک ارمنستان را تحت پوشش قرار می‌دهد، اما به گفته دیپلمات‌ها تمرکز باید به وضوح بر روی منطقه مرزی باشد.

آرارارت میرسویان، وزیر امور خارجه ارمنستان، در نامه‌ای به تاریخ ۲۷ دسامبر ۲۰۲۲، اتحادیه اروپا را به این مأموریت دعوت کرد. چنین دعوتی (رضایت کشور میزبان) به طور کلی پیش نیاز مأموریت‌های اتحادیه اروپا در نظر گرفته می‌شود. این مأموریت جدید نظارت بر مرز اتحادیه اروپا عمدتاً بر اساس ابتکار فرانسه است.

مرز بین آذربایجان و ارمنستان از زمان شوروی هرگز به درستی مشخص نشده است. هم وضعیت منطقه قره باغ کوهستانی و هم مسیر‌های حمل و نقل آذربایجان به ترکیه از طریق خاک ارمنستان مورد مناقشه است. قره باغ کوهستانی که اکثرا ارمنی‌ها در آن زندگی می‌کنند، در سال ۱۹۹۱ استقلال خود را از آذربایجان اعلام کرد. با این حال، از زمان جنگ ۲۰۲۰، آذربایجان کنترل بخش بزرگی از منطقه را در اختیار داشته است.