«بیدو» تلاش علمی چین برای مقابله با آمریکا

توسعه سامانه ناوبری چین موسوم به «بیدو» نه تنها ارتقا سطح علمی، فنی و ارتباطاتی چین را به دنبال داشته بلکه راهی برای مقابله پکن با تلاش های آمریکا است که راهبرد طولانی مدتی برای متوقف کردن رشد علمی و فنی چین دارد.

به گزارش مجله خبری نگار، حضور رهبران و مقام های ارشد چین در طرح های ماهواره ای مربوط به این سامانه از جمله شخص «شی جین پینگ» رییس جمهوری خلق چین نشان می دهد که این کشور به دنبال پیشبرد یک برنامه همه جانبه بسیار مهم است که ارتقای علمی و فنی چین در سراسر جهان را به دنبال خواهد داشت.

تاکید بر اینکه چین باید دارای سامانه ای برای خود و مستقل از نفوذ غرب بخصوص آمریکا داشته باشد این موضوع را اثبات می کند که پکن به دنبال توسعه بیدو به عنوان یک سامانه موقعیت سنجی داخلی با پرتاب ده ها ماهواره مرتبط با این سامانه به شکلی است که هم برای خود و هم کشورهای دیگر راهی برای عبور از فناوری های تحت تسلط آمریکا باز کند.

با پرتاب آخرین ماهواره از سری ماهواره های بیدو، چین به طور کامل از سامانه های موقعیت سنجی آمریکا فاصله خواهد گرفت و مستقل از آن کشور از این سامانه بهره برداری خواهد کرد.

ساخت و پرتاب ده ها ماهواره درچارچوب سامانه بیدو که یک شبکه موقعیت سنجی کامل را در اختیار چین قرار می دهد از ابتدا هم تلاشی از سوی این کشور برای جایگزینی سامانه «جی پی اس» بوده است و با نظرداشت تیرگی روابط این کشور با آمریکا، پکن در تکمیل این شبکه تسریع کرده است.

ناظران بر این باورند که چین حلقه سامانه بیدو را با پرتاب ده ها ماهواره و با برگزاری مراسمی در روزهای اخیر که شی جین پینگ رییس جمهوری خلق چین حضور داشت، تکمیل کرده است تا آن را جای «جی پی اس» بگذارد بخشی از مراسم نیز در تالار بزرگ خلق پکن و با حضور مقام های ارشد دولت و ارتش چین برگزار شد.

ژنرال «جانگ یوشیا» معاون فرمانده کل قوا در چین از توسعه این سامانه ابراز خرسندی کرده و افزوده است: ما توانستیم بیدو را ۶ ماه زودتر از زمان بندی تعیین شده تکمیل کنیم و طبیعتا چنین کاری آن هم به رغم شیوع کرونا مهم و عظیم است.

او گفت: اگر قرار است کشور نردبان ترقی علمی و فنی را طی کند و در زمینه فناوری فضایی به یک قدرت تبدیل شود به چنین سامانه ای نیاز دارد این یک زیربنا برای تحقق این هدف است.

خدمات سامانه بیدو چین از سال ۲۰۱۸ میلادی به طور نسبی در اختیار برخی از کشورهای دنیا قرار گرفت اما بتدریج ضریب دقت این سامانه افزایش یافته و از ۱۰ متر به ۱۰ سانتیمتر کاهش یافته است این پیشرفت برای بخش های نظامی با اهمیت است برای نمونه در آمریکا این ضریب برای نیروی هوایی ۳۰ سانتیمتر با سامانه «جی پی اس» است.

ساخت سامانه موقعیت سنجی بیدو آنهم در زمانی که تنش ها میان چین و آمریکا به اوج رسیده و مناسبات به پایین ترین سطح چند دهه گذشته تقلیل یافته است برای ارتش آزادیبخش خلق چین با اهمیت است.  

از نکته های جالب اینکه سامانه بیدو بقدری برای آمریکا اهمیت پیدا کرده که نیروی هوایی این کشور به خلبان های آمریکایی ساعت های مچی داده است که بتوانند در صورت از کار افتادن «جی پی اس» با سامانه موقعیت سنجی بیدو چین مرتبط شوند.

دولت چین به ترمینال های بیدو دستور داده است خدمات موقعیت سنجی و ردیابی را در اختیار کشتی ها و خودروها قرار دهند این خدمات قرار است بتدریج کشورهای بیشتری در حوزه آسیا و اقیانوس آرام و کشورهای حوزه راه ابریشم جدید را دربر گیرد.  

کار ساخت و اجرای طرح سامانه بیدو برای نخستین بار در سال ۱۹۹۴ میلادی شروع شد و اولین ماهواره های ذی ربط برای شکل گیری این سامانه موقعیت سنجی چینی در سال ۲۰۰۰ میلادی پرتاب شد از آن زمان این سامانه سه مرحله نسلی رشد را پشت سر گذاشته و پنجاه و پنجمین ماهواره آن هم در ماه ژوئن سال ۲۰۲۰ پرتاب شده است.

رادیو بین المللی چین در گزارشی تحلیلی در مورد اهمیت سامانه بیدو چین نوشته است اگرچه سیگنال های «جی پی اس» در همه جای کره زمین وجود دارد اما در دسترس بودن و کیفیت سیگنال توسط ایالات متحده کنترل می شود بنابراین سایر کشورها نمی توانند روی آن کنترلی داشته باشند این سوال به وجود می آید که وقتی سیگنال جی پی اس از بین رفته، چه کاری باید انجام دهیم؟

این موضوع بی سابقه نیست، ۲۷ سال پیش اتفاق کشتی موسوم به «ئین هه» (Yinhe) زنگ خطر را برای چینی ها به صدا در آورد این رویداد به ایران هم مرتبط است در ماه های ژوئیه و آگوست سال ۱۹۹۳، کشتی باری چینی " ئین هه" که به بندرعباس عزیمت کرده بود، در منطقه عمومی ناگهان نتوانست سیگنال های «جی پی اس» را دریافت کند معلوم شد که ایالات متحده سرویس ناوبری در آبهای نزدیک این کشتی را قطع کرده و باعث شد کشتی توانایی جهت یابی خود را از دست داد و مجبور شد حرکت به جلو را متوقف کند.

ایالات متحده ادعا کرد که کشتی باری " ئین هه" حاوی مواد شیمیایی برای تولید سلاح های شیمیایی توسط ایران بوده و از دولت چین خواست فورا کشتی را بازگرداند، در غیر این صورت طبق قوانین داخلی این کشور تحریم هایی را علیه چین اعمال می کند ایالات متحده ناوگان و هواپیماهای نیروی دریایی را برای رصد و اجرای دقیق شناسایی کم ارتفاع بر فراز این کشتی اعزام کرد و خواستار ورود و بازرسی این کشتی شد.  

دولت چین هم برای جلوگیری از وخیم تر شدن اوضاع، دستور داد این کشتی در منطقه عمومی خلیج فارس در ورودی شرقی تنگه هرمز لنگر بیاندازد این کشتی حامل ۶۲۸ کانتینر مشتریان ایرانی بود که عمدتاً لوازم التحریر، سخت افزار و قطعات مکانیکی بود.  

بعد از آن سه کشور چین، عربستان سعودی و آمریکا از همه ۶۲۸ کانتینر این کشتی بازرسی کردند، اما بازهم هیچ مواد شیمیایی ادعایی آمریکا پیدا نشد نماینده آمریکا مجبور بود انتهای گزارش مربوط به دروغ بودن اتهاماتش را امضا کند، اما رویکرد آمریکا همواره بی ادبی و گستاخی بوده و از عذرخواهی و جبران خودداری کرده است.

رادیو بین المللی چین در پایان آورده است حادثه کشتی «ئین هه» مردم چین را به این آگاهی رساند که «جی پی اس» آمریکایی غیرقابل اعتماد است و چین باید سیستم ناوبری ماهواره ای خود که جایگزین «جی پی اس» می شود را توسعه دهد و تکمیل کند.

منبع: ایرنا