به گزارش مجله خبری نگار، بارداری با نوسانات هورمونی که اغلب باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم و ناراحتیها میشود، میتواند تغییرات زیادی در بدن زنان ایجاد کند. این تغییرات میتواند خطر برخی از بیماریها مانند کم خونی فقر آهن را افزایش دهد.
کمبود آهن زمانی اتفاق میافتد که بدن سطح آهن کافی، یک ماده معدنی لازم برای تولید هموگلوبین، پروتئینی در گلبولهای قرمز خون (RBCs) که اکسیژن را از ریهها به بافتهای سراسر بدن منتقل میکند، نداشته باشد. علاوه بر این، آهن از تولید میوگلوبین، پروتئینی که اکسیژن را برای ماهیچهها تامین میکند، پشتیبانی میکند. کمبود شدید آهن میتواند تولید RBC را مختل کند و منجر به کم خونی فقر آهن شود، وضعیتی که میتواند بر سلامت مادر و جنین در دوران بارداری تأثیر بگذارد.
با توجه به سازمان بهداشت جهانی (WHO) گفته میشود که کم خونی تقریباً ۴۰ ٪ از تمام کودکان ۶-۵۹ ماهه، ۳۷ ٪ از زنان باردار و ۳۰ ٪ از زنان ۱۵-۴۹ ساله را تحت تأثیر قرار میدهد. از بین همه علل کم خونی، کمبود آهن شایعترین وضعیت در نظر گرفته میشود. سازمان جهانی بهداشت تاکید میکند که کمبود تغذیهای منجر به این وضعیت میشود.
در دوران بارداری، حجم خون زنان برای حمایت از نوزاد در حال رشد به میزان قابلتوجهی افزایش مییابد که منجر به افزایش نیاز به آهن میشود. این شرایط میتواند به راحتی ذخایر آهن بدن مادر را تخلیه کند، به خصوص اگر زنی با سطح آهن پایین باردار شود یا از طریق رژیم غذایی آهن کافی مصرف نکند.
علاوه بر این، آهن برای رشد و نمو کودک ضروری است که خطر کمبود را بیشتر میکند و ضروری است که مادر و جنین هردو تحت نظر پزشک باشند تا این کمبود آهن شرایط خطرناکی را ایجاد نکند.
کم خونی ناشی از فقر آهن درمان نشده میتواند منجر به عوارض جدی شود؛ برای مادر، میتواند خطر خستگی شدید، عفونت و عوارض در حین زایمان و زایمان زودرس را افزایش دهد. برای نوزاد، ممکن است منجر به وزن کم هنگام تولد شود. کمخونی شدید در دوران بارداری نیز میتواند بر ذخایر آهن کودک تأثیر بگذارد و سلامت او پس از تولد را تحت تاثیر قرار دهد.
برخی از علائم رایج کم خونی فقر آهن در دوران بارداری عبارتند از:
خستگی
ضعف
پوست رنگ پریده
تنگی نفس
سرگیجه
ضربان قلب غیرعادی و سریع
بعضی از زنان ممکن است سردرد، سردی دست و پا و مشکل در تمرکز را تجربه کنند. این علائم میتواند با افزایش نیاز آهن در دوران بارداری تشدید شود.
غذاهای غنی از آهن مانند گوشت قرمز بدون چربی، مرغ، ماهی، اسفناج، حبوبات و غلات غنی شده برای جلوگیری از کمبود آن مفید هستند.
غذاهای غنی از ویتامین C (مانند مرکبات) به جذب آهن کمک میکنند، بنابراین گنجاندن آنها در وعدههای غذایی میتواند مفید باشد.
علاوه بر این، مکملهای قبل از تولد حاوی آهن اغلب توصیه میشود، اما آنها باید تحت نظارت پزشک مصرف شوند.
توجه به این نکته ضروری است که زنان باردار معمولاً در اولین ویزیت قبل از زایمان و احتمالاً دوباره در سه ماهه دوم و سوم بارداری از نظر کم خونی غربالگری میشوند. درمان معمولاً شامل مکملهای آهن، تنظیم رژیم غذایی و در برخی موارد، درمان با آهن داخل وریدی در صورتی که سطوح آهن به شدت پایین باشد یا مکملهای خوراکی بیاثر باشند، میشود.