باور‌های منسوخ شده درمورد اهدای خون که باید بدانید

به گزارش مجله خبری نگار، یک تصمیم کوچک، می‌تواند دلی را آرام کند، بیماری را نجات دهد و حتی زندگی‌ای را دوباره ببخشد. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که با شنیدن خبر کمبود خون در بیمارستان‌ها، دلتان لرزیده باشد، اما نگرانی‌هایی مثل: «نکند بدنم ضعیف شود؟»، «نکند دچار کم‌خونی شوم؟»، «آیا رژیمم به هم نمی‌ریزد؟» یا حتی «من که فشارم پایین است، نمی‌توانم خون بدهم!» شما را متوقف کرده باشد. اما این نگرانی‌ها غلط و بی‌اساس هستند. اهدای خون، عمل انسانی و مفیدی است که با دانستن حقایق علمی آن، می‌توان با خیال راحت و حس رضایت کامل به انجام آن پرداخت.

وقت آن رسیده که این تصورات غلط را کنار بگذاریم و بر اساس علم و داده‌های معتبر تصمیم بگیریم؛ آن هم وقتی بدانید هر واحد خون می‌تواند جان سه انسان را نجات دهد.

اهدای خون، کاملا ایمن و مقرون به صرفه است:

هر واحد خون اهدا شده می‌تواند جان سه انسان را نجات دهد. این آماری است که بار‌ها توسط متخصصین تأیید شده است. اما آیا واقعا اهدای خون برای بدن مضر است؟ خیر. بدن انسان به طور معمول قادر است میزان از دست رفته خون را در مدت کوتاهی جبران کند. از طرفی، فرایند اهدای خون با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی و توسط پرسنل متخصص انجام می‌شود. جهت جلوگیری از هرگونه عارضه، قبل از اهدای خون، بررسی‌های لازم و کامل پزشکی صورت می‌گیرد.

باور‌های غلط درباره اهدای خون

بر اساس اعلام رسمی سازمان انتقال خون ایران، برخی از باور‌هایی که مانع مشارکت مردم در این امر حیاتی می‌شوند، ریشه در اطلاعات نادرست دارند. در اینجا چند نمونه از این باور‌های غلط را بررسی می‌کنیم:

«بعد از اهدای خون دچار کم‌خونی می‌شوم!»

اهدای خون فقط حدود ۸ درصد از خون بدن را کاهش می‌دهد و بدن در کمتر از ۲۴ تا ۴۸ ساعت پلاسما را جایگزین می‌کند. گلبول‌های قرمز نیز در عرض ۴ تا ۶ هفته به حالت عادی بازمی‌گردند. اهدای خون برای یک فرد سالم هیچ‌گونه خطر کم‌خونی ندارد.

«خانم‌ها نباید خون اهدا کنند!»

این باور نادرست است. تنها در صورتی که خانم‌ها دچار کم‌خونی یا مشکلات پزشکی خاصی باشند، باید از اهدای خون اجتناب کنند. در غیر این‌صورت، مانند آقایان می‌توانند با رعایت فواصل مناسب، خون اهدا کنند.

«من دارو مصرف می‌کنم، پس نمی‌توانم اهدا کنم!»

مصرف برخی دارو‌ها مانند دارو‌های ضدبارداری یا آنتی‌بیوتیک‌ها معمولاً مشکلی برای اهدای خون ایجاد نمی‌کنند. فقط در موارد خاص لازم است قبل از اهدای خون، با پزشک یا مسئول پذیرش مرکز انتقال خون مشورت شود.

«بعد از خون دادن خیلی ضعیف می‌شوم!»

در صورتی که فرد غذای مناسبی بخورد و به میزان کافی مایعات بنوشد، بدن به سرعت خود را بازیابی می‌کند. ضعف موقتی هم اغلب در اثر ناشتایی یا اضطراب اتفاق می‌افتد، نه به‌خاطر خون دادن.

آیا رژیمم به هم می‌ریزد؟

با تغذیه مناسب و رعایت یک رژیم غذایی متعادل، می‌توان پس از اهدای خون به سرعت به وضعیت قبل بازگشت.

من که فشارم پایین است، نمی‌توانم خون بدهم؟!

درست است که برخی از شرایط جسمانی می‌توانند مانع از اهدای خون شوند. اما اکثر افراد با فشار خون نرمال یا فشار خون پایین، می‌توانند خون اهدا کنند. پزشک معالج می‌تواند به شما در این خصوص مشاوره دهد.

برای آگاهی از شرایط، نحوه اهدای خون و انجام مراحل، بهتر است با سازمان انتقال خون تماس بگیرید و از مشاوره یک متخصص استفاده کنید. اطلاعات دقیق و روش‌های اهدای خون در این سازمان قابل دسترسی است.

اهدای خون، تصمیمی ارزشمند برای نجات جان انسان هاست. هر واحد خون، هدیه‌ای گرانبهاست. با اهدای خون، احساس رضایتی را تجربه خواهید کرد که ارزشش از هر پاداشی بیشتر است.

قبل و بعد از اهدای خون چه بخوریم؟

یکی از کلید‌های تجربه خوب در اهدای خون، تغذیه صحیح پیش و پس از آن است. اگر به این نکات توجه کنید، نه تنها احساس خوبی خواهید داشت بلکه سریع‌تر هم به وضعیت عادی بازمی‌گردید.

قبل از اهدای خون:

آب کافی بنوشید: حدود ۲ لیوان آب یا آب‌میوه طبیعی تا ۲ ساعت قبل از اهدای خون کمک می‌کند تا فشار خون حفظ شود.

غذای سبک و بدون چربی بخورید: چربی زیاد در خون باعث می‌شود آزمایش‌های غربالگری دقیق نباشند.

آهن را فراموش نکنید: مصرف خوراکی‌های سرشار از آهن مثل عدس، اسفناج، کشمش، جگر، گوشت قرمز و تخم‌مرغ تا چند روز قبل از اهدای خون بسیار مفید است.

بعد از اهدای خون:

استراحت کوتاه کنید. چند دقیقه بنشینید و از مواد شیرین مانند آبمیوه، خرما یا شکلات استفاده کنید.

تا چند ساعت فعالیت شدید نکنید. مخصوصاً از ورزش سنگین و رانندگی طولانی پرهیز کنید.

آب و مایعات بنوشید. تا چند ساعت پس از اهدای خون، نوشیدن مایعات کمک زیادی به بازگشت تعادل بدن می‌کند.

خوراکی‌های سرشار از آهن و ویتامین C مصرف کنید تا بدن سریع‌تر گلبول‌های قرمز را جایگزین کند.

زمان آن رسیده که جان ببخشیم

در حالی‌که بسیاری از بیماران در بخش‌های اورژانس، اتاق عمل یا دیالیز، چشم‌انتظار تنها چند واحد خون هستند، هر قطره خون می‌تواند فرصتی دوباره برای زندگی باشد. اهمیت این موضوع زمانی بیشتر می‌شود که بدانیم خون یک ماده کاملاً حیاتی است که هیچ جایگزین صنعتی ندارد و تنها راه تأمین آن، همین مشارکت داوطلبانه مردم است.