مشعل‌هایی که دولت سیزدهم برای تامین انرژی پایدار خراسان جنوبی روشن کرد

به گزارش مجله خبری نگار، یکی از چالش‌های اساسی خراسان جنوبی کمتر توسعه‌یافته، قرارگیری آن در انتهای خط بهره‌مندی از انرژی‌ها (گاز) است که همین نقیصه سبب شد تا در زمستان سال قبل که کمی از زمستان‌ها قبل سردتر بود شهر‌ها و روستا‌های خراسان جنوبی و واحد‌های تولیدی آن با افت گاز مواجه شوند.

هرچند این چالش در زمستان سخت سال قبل‌تر از آن نیز خود را نشان داد، اما مسوولان و وکلای مردم در مجلس شورای اسلامی در سفر‌هایی که رئیس‌جمهور شهید به خراسان جنوبی داشت این موضوع را با آیت‌الله رئیسی در میان گذاشتند که رئیس‌جمهور فقید هم دستور‌های لازم برای بهره‌مند استان از انرژی‌های پایدار را صادر کرد.

اتصال به خطوط هفتم و یازدهم سراسری گاز و اتصال انبار نفت بیرجند به انبار استراتژیکی نفت رفسنجان از جمله راهبرد‌های اساسی برای بهره‌مندی خراسان جنوبی به سوخت پایدار به حساب می‌آید که پیگیری‌ها برای عملیاتی شدن با توجه به‌دستور رئیس جمهور شهید در سفر به خراسان جنوبی در دستور کار قرار گرفت و پیگیری‌ها و رایزنی‌ها نیز نتیجه داد و ابتدای تیر ماه سال گذشته عملیات اجرایی خط انتقال گاز دشتک - نهبندان با حضور معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، استاندار خراسان جنوبی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و دیگر مسؤولان استانی و محلی آغاز شد.

فاز اول این پروژه با اجرای ۱۷۸ کیلومتر خط انتقال ۳۶ اینچ در ادامه خط لوله زاهدان - زابل گاز را به نهبندان می‌رساند و فاز دوم آن با اجرای ۱۲۶ کیلومتر موجب اتصال این خط به سربیشه خواهد شد.

پرده اول، سفر اول رئیس جمهور شهید و اوج پیگیری‌ها

اجرای این خط نقش موثری در افزایش پایداری شبکه گازرسانی در استان‌های شرقی و شمال شرق در شرایط خاص دارد و با اجرای آن، شبکه گاز خراسان جنوبی از طریق سیستان‌و‌بلوچستان به شبکه گازرسانی جنوب کشور متصل می‌شود، این خط سبب تکمیل رینگ شبکه گاز در شرق کشور نیز می‌شود.

پیگیری‌های بسیاری انجام شد تا این پروژه به مرحله اجرا رسید و آن طور که مصطفی نخعی، نماینده نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی به اقتضای حضورش در کمیسیون انرژی و به واسطه نیاز ضروری خراسان جنوبی احساس کرد به جد دنبال این موضوع چه در کمیسیون و چه در جلسات که با مسؤولان مرتبط داشت این مسئله را پیگیری کرد. 

اما اوج پیگیری‌ها که منجر به نتیجه ملموس شد سفر اول ریاست‌جمهوری فقید به خراسان جنوبی بود که در جلسه شورای اداری این موضوع را عنوان کرد، یکی از ضروریات و زیرساخت‌های مهم خراسان جنوبی اتصال شهرستان‌ها سربیشه و نهبندان به خط هفتم سراسری گاز است که تا سیستان‌و‌بلوچستان اجرا شده است.

سه خواسته از رئیس جمهوری 

البته ۲ درخواست دیگر هم در حوزه انرژی از رئیس‌جمهوری داشت که یکی اجرای خط یازدهم گاز سراسری است و مرکز خراسان جنوبی را به طور مستقیم متصل می‌کند به منابع عظیم گازی در عسلویه و دیگری هم خط لوله تابش که از انبار نفت کرمان تا بیرجند ادامه دارد و بعد هم به تربیت حیدریه ختم می‌شود.

این ۳ خواسته مصوبه سفر اول رئیس‌جمهوری به خراسان جنوبی بود که متعاقب آن جلساتی با حضور استاندار و دیگر مسؤولان برگزار شد و مجدد در سفر دوم رئیس‌جمهوری به استان که سال ۱۴۰۱ انجام شد این مسئله را یادآوری کرد و آیت‌الله رئیسی هم مجدد بر اجرایی شد آن تاکید کرد که تا اجرایی شدن آن استاندار و وی پیگیری‌های بسیاری کردند.

پرده دوم: آخرین پیگیری‌ها برای اولین اولویت

علاوه بر این در کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی هم از هر فرصت به وجود آمده و در جلساتی که با معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران داشت به تناسب دیدار‌ها و نشست‌های متعددی که در کمیسیون انرژی با مقامات شرکت گاز داشت، مدام این مسئله را پیگیری کرد.

اولین اولویت از ۳ موضوع مطرح‌شده همین خط انتقال دو راهی دشتک به نهبندان و در‌نهایت سربیشه بود که الحمدالله متعاقب همه پیگیری‌ها مستمر این پروژه در اولویت شرکت ملی گاز ایران قرار گرفت و فراخوان لازم داده و عملیات اجرایی نیز ابتدای تیرماه سال گذشته به‌صورت رسمی آغاز شد.

آخرین پیگیری‌ها هم برای تحقق دستور رئیس‌جمهوری به ۲۰ اردیبهشت سال گذشته در پایتخت بر می‌گردد و آن هم دیدار جواد قناعت، استاندار خراسان جنوبی با جواد اوجی، وزیر نفت است.

وی در این دیدار سه موضوع زیرساختی مهم را با وزیر نفت درمیان گذاشت که اولین آن به درخواست استان مبنی بر آغاز عملیات اجرایی پروژه خط انتقال گاز دشتک زابل به خراسان جنوبی بر می‌گشت.

لازم به یادآوری است که این طرح که از طرح‌های زیرساختی بسیار مهم خراسان جنوبی در حوزه انرژی است و از مصوبات دور اول سفر رئیس‌جمهور بوده که به‌منظور رفع مشکل کمبود گاز و تضمین پایداری گاز شبکه در استان مطرح شد و اجرای آن نقش بسزایی در حوزه پدافندی و جلوگیری از بحران در شرایط افت فشار در خراسان جنوبی دارد.

همچنین اجرای این پروژه با سایز ۳۶ اینچ و به طول ۳۰۰ کیلومتر، ۸ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که محل تامین منابع آن مشخص شده و فاز اول آن از زابل تا نهبندان قرار است طی یک سال آینده توسط شرکت مهندسی و توسعه شرکت گاز ایران به بهره‌برداری برسد.

پرده سوم: نتایج مذاکره استاندار با وزیر نفت

علاوه بر این اجرای فاز دوم از نهبندان تا سربیشه برای سال دوم هدف‌گذاری شده و با اتمام این پروژه و اجرای این خط ۱۰ میلیون مترمکعب بر ساعت به ظرفیت گاز در خطوط انتقال شرق و شمال شرق کشور اضافه می‌شود.

این خط انتقال از سه جهت حائز اهمیت شناخته شده؛ یکی این که رینگ ارتباطی مناسبی بین جنوب شرق و شمال شرق کشور ایجاد می‌کند، دوم این که پایداری جریان و استمرار گازرسانی به‌ویژه در مواقع اضطراری از دو قسمت برای استان ایجاد می‌کند و سوم هم این که در راستای رعایت اصول پدافندی و مدیریت شرایط بحرانی است.

انتظار می‌رود با اجرای این خط انتقال که از پروژه‌های استراتژیک و زیرساختی استان است، نقشه آمایش سرزمینی در منطقه تغییر کند، امکان استقرار صنایع بزرگ‌مقیاس و کلیدی در استان به‌ویژه در نهبندان و سربیشه فراهم شود و توسعه صنایع بخصوص در حوزه معدنی را شاهد باشیم و این همه گامی بلند در راستای توسعه پایدار و شکوفایی خراسان جنوبی خواهد بود.

نتیجه مذاکرات با وزیر نفت

بنابراین گزارش، نتیجه مذاکرات صورت گرفته در این جلسه به این خبر مهم منتج شد که؛ در اولین فرصت با حضور مهمانانی ویژه و به طور رسمی، عملیات اجرایی خط انتقال گاز دشتک- زابل- نهبندان آغاز خواهد شد.

موضوع دومی که در این دیدار مورد بحث و بررسی قرار گرفت، تسریع در روند اجرای پروژه زیرساختی و مهم خط انتقال فرآورده‌های نفتی موسوم به تابش به استان‌های خراسان جنوبی و رضوی بود.

رهاورد اجرای این کلان پروژه زیرساختی اقتصادی

اجرای این پروژه، کاهش وابستگی به حمل‌و‌نقل زمینی در تامین و پخش فرآورده‌های نفتی، تسهیل در سوخت‌رسانی به نیروگاه‌ها و واحد‌های صنعتی، افزایش سطح ذخیره‌سازی در انبار‌های فرآورده‌های نفتی، فراهم ساختن امکان صادرات فرآورده‌های نفتی از مبادی مرزی در راستای توسعه مرز، اشتغال و پویایی اقتصاد، را در برخواهد داشت.

اعتبار پیش‌بینی شده برای اجرای این خط لوله که به طول ۹۸۰ کیلومتر از رفسنجان در استان کرمان شروع شده و به خراسان جنوبی و منطقه امام تقی (ع) در خراسان رضوی ختم می‌شود، ۳۷۰ میلیون یورو است. عملیات اجرایی این پروژه هم که محل تامین منابع آن مشخص است، به زودی با تعیین پیمانکار آغاز خواهد شد.

سومین مسئله مورد طرح در نشست استاندار و وزیر نفت، تامین سوخت مرزی برای خراسان جنوبی به‌منظور پایدارسازی فعالیت‌های اقتصادی در مرز به‌ویژه در ماهیرود و یزدان از مرز‌های مهم کشور در بحث تبادل مرزی بود.

گفتگو‌ها در این زمینه هم به قول مساعد وزیر نفت مبنی بر تامین فرآورده‌های نفتی مورد نیاز در راستای توسعه فعالیت‌های اقتصادی در مرز خراسان جنوبی ختم شد.

پرده چهارم: آغاز عملیات اجرایی خط انتقال دشتک- نهبندان از تیرماه

همچنین جواد قناعت، استاندار خراسان جنوبی ۱۷ خرداد‌ماه سال گذشته در دیدار با معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در تشریح نتایج این دیدار از آغاز عملیات اجرایی خط انتقال دشتک- زابل- نهبندان، اوایل تیرماه خبر داد و اظهارداشت: در این دیدار با اشاره به وضعیت اقلیمی خراسان جنوبی بر لزوم نگاه ویژه دولت به توسعه زیرساخت‌ها در این استان مرزی تاکید شد.

وی با اشاره به اینکه شبکه گازرسانی، از زیرساخت‌های مهم و تاثیرگذار در توسعه و تعالی به شمار می‌رود، تصریح کرد: توسعه شرایط موجود از اولویت‌های استان است.

استاندار خراسان جنوبی از بحران ناشی از سرمای سخت زمستان سال گذشته گفت و اظهار داشت: در این دیدار ضمن قدردانی از کارکنان شرکت گاز استان، عملکرد قابل دفاع این مجموعه در راستای مدیریت بحران و جلوگیری از قطعی گاز ناشی از افت فشار، تشریح شد.

قناعت ادامه داد: بنا به موافقت اعلام‌شده در این جلسه، معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، اوایل تیرماه برای حضور در مراسم کلنگ زنی پروژه احداث خط انتقال دشتک- زابل- نهبندان به خراسان جنوبی سفر می‌کند.

وی با تاکید بر ضرورت و اهمیت اجرای این پروژه برای استان، متذکر شد: براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته، اجرای ۳۰۰ کیلومتر خط انتقال گاز نهبندان- زابل ۸ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

به گفته وی اجرای این پروژه، خراسان جنوبی را از شرایط انتهای خط گاز بودن، خارج می‌کند و از تکرار بحران‌های مشابه آن‌چه سال گذشته رخ داد، جلوگیری می‌کند.

پرده پنجم: افتتاح فاز اول بعد از یک سال

رحمان محمودی، مدیرعامل شرکت گاز خراسان جنوبی هم چندی پیش در جمع رسانه‌ها درباره آخرین روند اجرای پروژه خط انتقال گاز از دشتک زابل به نهبندان اظهارداشت: عملیات اجرایی این طرح از تیر سال گذشته آغاز شد و با تمهیداتی که اندیشیده شده از مجموع ۳۰۰ کیلومتر طول پروژه، ۱۷۶ کیلومتر فاز نخست آن بیش از ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

وی با اشاره به آغاز عملیات اجرایی لوله‌گذاری خط انتقال گاز دشتک - نهبندان در آبان سال گذشته گفت: لوله و تجهیزات برای کل طرح خریداری شده و ۹۰ کیلومتر آماده تزریق گاز است که به زودی تزریق گاز انجام می‌شود و بقیه پروژه نیز در حال انجام است.

وی بیان کرد: براساس برنامه ریزی انجام شده فاز نخست این طرح در هفته دولت سال آینده به بهره‌برداری خواهد رسید.

مدیرعامل شرکت گاز خراسان جنوبی گفت: همزمان طراحی فاز دوم از سربیشه تا نهبندان هم در حال انجام است که همزمان با افتتاح فاز نخست یعنی انتقال گاز از دشتک زابل به نهبندان، عملیات اجرایی انتقال گاز از نهبندان به سربیشه نیز آغاز خواهد شد.

محمودی افزود: هدف گذاری شده که کل پروژه در هفته دولت ۱۴۰۴ به بهره‌برداری برسد.

جواد قناعت، استاندار خراسان جنوبی هم در آخرین جلسه‌ای که با رسانه‌ها داشت اعلام کرد: هفته اول تیرماه فاز اول خط اول گاز دو راهی دشتک زابل نهبندان افتتاح می‌شود.