زندگی روی ریل‌های قطار

به گزارش مجله خبری نگار، بسیاری از افراد در کودکی رؤیای رانندگی با قطار را در ذهن پرورانده‌اند. در دنیای واقعی تبدیل‌شدن به راننده قطار نیازمند تحمل سختی‌های بسیار است. لوکوموتیوران در سفر امکان استراحت ندارد و باید تمامی اجزای قطار را به‌خوبی بشناسد تا هنگام خطر بهترین فرمان را صادر کند.
اگر دوست دارید راننده قطار شوید، یا می‌خواهید پروسه تبدیل‌شدن به یک راننده قطار حرفه‌ای را برای فرزندتان شرح بدهید، این گزارش را تا انتها بخوانید. با دو لوکوموتیوران قطار همراه شدیم تا از سبک زندگی، دغدغه‌ها، لذت‌ها، مشکلات و تجربیاتش در سکان هدایت قطار بشنویم.

فرشید علی‌عسگری، ۲ سال سابقه خدمت در راه آهن تبریز و سمنان و ۱۲ سال سابقه راه آهن اصفهان را در کارنامه لکوموتیورانی خود دارد.

لکوموتیوران؛ تعهد بالا برای حفظ جان مسافران و حفاظت از کالا

فرشید علی‌عسگری در شهرضا با اشاره به وظیفه یک لکوموتیوران می‌گوید: راننده قطار یا لوکوموتیوران، وظیفه جابجایی مسافران و بار‌ها در شبکه ریلی را برعهده دارد، گاهی نیز انتقال تجهیزات مهندسی به مکان‌های مورد نظر توسط قطار‌ها صورت می‌گیرد.

وی اعتقاد دارد که لوکوموتیوران یا راننده قطار با بخش تعمیرات و سوخت‌رسانی ارتباط نزدیکی دارد تا از صحت قطار خود در سفر‌ها اطمینان حاصل کند.

علی‌عسگری با تأکید بر اینکه لوکوموتیوران باید با کلیه علائم موجود و کل مسیر آشنا بوده و کلیه قوانین مربوط به راندن قطار را رعایت کند، ادامه می‌دهد: مثلا از سرعت مجاز بیشتر نرود و یا در شرایط خاص مانند مواقع طوفان، بارندگی و مه از سرعت قطار بکاهد.

این لکوموتیوران از نقش بسیار پر رنگ همکارانش در نگهداری، ایمنی، امنیتی، توسعه و مدیریت کنترل و سوزن‌بانی و دیگر مشاغل در این مسیر نیز می‌گوید که اگر همه این همکاران به شایستگی ماموریت‌های خود را انجام ندهند موجب بروز مشکلاتی بسیار در ایمنی و امنیتی و حتی خطرات جانی خواهد بود.

علی‌عسگری از مشکلات این شغل می‌گوید؛ تقابل لحظه‌ای با خطرات در این مسیر و تعهد بالا برای حفظ جان مسافران و حفاظت از کالا و خدمات، حضور دائمی در سرما و گرمای هوا در شرایط جوی مختلف در طول سال از مشکلات این شغل است.

این راننده قطار با اشاره به پروسه تبدیل شدن به یک راننده قطار را اینچنین بیان می‌کند: ورود به این حرفه دارای چندین مرحله است که مرحله ابتدایی قبولی در آزمون استخدامی و سپس انجام معاینات پزشکی توسط پزشکان متخصص صورت می‌گیرد و در پایان قبولی از مصاحبه تخصصی و دیگر مراحل استخدامی مربوط است.

خستگی در لکوموتیورانی معنا ندارد

وی در خصوص سختی‌ها و معایب این کار بیان کرد: استرس زیاد و سخت و زیان آور بودن این شغل، بی‌خوابی و کم خوابی بخشی از سختی‌های موجود در این شغل هستند.

علی‌عسگری می‌گوید خستگی در کار ما معنا ندارد چرا که خستگی لوکوموتیوران امنیت قطار را به خطر می‌اندازد.

این راننده قطار در پاسخ به سؤال که چه فرقی بین راننده قطار باری و مسافری است، می‌گوید: مسؤولیت در قطار باری و مسافری یکی است، اما تفاوت قطار باری و مسافری سرعت سیر قطار است که در قطار باری حداکثر ۶۰ کیلومتر در ساعت است و در قطار مسافری ۱۲۰ کیلومتر.

وی ادامه می‌دهد: زمان کاری سیر قطار باری حداکثر ۱۲ ساعت در روز است، ولی در قطار مسافری بیش از ۲۴ ساعت هم می‌شود.

علی‌عسگری با اشاره به مسیر‌های زیبای عبور قطار گفت: زیباترین مسیر ریلی مسیر تبریز تا تهران به دلیل وجود رودخانه‌ها، پل‌ها و تونل‌های متعدد است.

از عبور عابران تا خودرو‌ها از روی ریل

علی عسگری از ویژگی‌های خاص شغلش می‌گوید: راهبری قطار در عین تنوع شغلی بسیار پرخطر است؛ بیشترین موارد خطر احتمال برخورد با عابر، خودرو‌ها و حیوانات و حوادث طبیعی مثل ریزش کوه و سیل است، ولی تجربه و مهارتی که لوکوموتیوران در سال‌ها فعالیت در جاده‌های ریلی به دست می‌آورد، برای مقابله با مخاطرات کمکش می‌کند.

از تجربه‌های خاطره‌انگیز سخت و نفسگیر مواجهه با خطر می‌پرسم، می‌گوید: خاطره زیاد دارم؛ از عابر‌هایی که با خیال آسوده در حال قدم زدن روی ریل بودند و با بوق قطار در چند ثانیه از ریل فاصله گرفته‌اند و حیوانات اهلی و وحشی که در حال هواخوری حوالی روی ریل بودند. خوشبختانه حادثه جدی و برخورد با خودرو و عابر در این سال‌ها نداشته‌ام.

۱۴ سال راهبری روی دو خط موازی

مصطفی اباذری که دارای ۱۴ سال سابقه در صنعت حمل و نقل ریلی است، می‌گوید: اوایل خدمت برای ارتقا و با توجه به نیاز مجبور به خدمت در نواحی دیگر از جمله آذربایجان شرقی، زنجان و سمنان شدم.

وی ادامه می‌دهد که هر لکوموتیوران که از دوره و کلاس‌های مخصوص لکوموتیورانی فارغ التحصیل می‌شود از دوره کارورزی شروع بکار کرده، بعد از توقف یکساله در این مرحله و قبولی در آزمون تئوری سالیانه و آزمون عملی توسط آموزگار لکوموتیوران به لکوموتیوران پایه ۳ (مانور) ارتقا یافته پس از توقف دو ساله و قبولی در آزمون‌های سالیانه، از لکوموتیوران آزمون عملی برای پایه ۲ (باری) گرفته می‌شود که در صورت قبولی در این آزمایشات، ارتقا ۳ به ۲ تایید می‌شود، در این پایه نیز دو سال توقف همراه با قبولی در آزمون‌های سالیانه و قبولی در آزمایشات عملی توسط چندین آموزگار لکوموتیوران نیاز است تا لکوموتیوران به پایه یک (مسافری) ارتقا پیدا کرده و فعالیت کند.

وی وظایف لکوموتیوران را دشوار دانست و افزود: به طور مختصر و مفید وظایف لکوموتیوران را توضیح دهم باید بگویم مسؤولیت سیر و حرکت با لکوموتیوران و مسؤولیت واگن‌ها، مسافر و بار با رئیس قطار است، اموری، چون دیدبانی در قطار‌های مسافری بر عهده کمک لکوموتیوران و در قطار‌های باری با رئیس قطار است، سرعت بستگی به نوع قطار، ریل، سازه و ابنیه برای هر محور تعریف شده است، همه موارد نیاز به دقت و حساسیت کار توسط لکوموتیوران و کمک لکوموتیوران است (که هر دو مسؤولیت مشترک دارند).

حقوق‌مان نسبت به سختی کار و وضعیت اقتصادی کم است

این لکوموتیوران در ادامه می‌گوید: در تمام حوزه‌های حمل و نقل مسؤولیت اصلی با کسانی است که وظیفه راهبری را انجام می‌دهند که متاسفانه در این شرایط اقتصادی کشور لکوموتیوران‌ها نسبت به بقیه (خلبان، ملوان) مظلوم واقع شدند و بدون هیچ چشم داشتی از جانشان مایه گذاشته و مشغول حمل بار و مسافر هستند.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار مبنی بر یک راننده قطار باید دارای چه ویژگی‌هایی باشد؟ افزود: لکوموتیوران باید فردی خونسرد، دارای عکس العمل بالا، تیزبین و دارای قلبی بزرگ باشد؛ لکوموتیوران‌ها همیشه با فداکاری و تحمل بی خوابی سعی بر رساندن بار و مسافر در صحت و سلامت هستند.

اباذری درخصوص نقش و همراهی خانواده برای فعالیت در این شغل تصریح کرد: با توجه به اینکه شغل لکوموتیورانی دارای استرس خیلی زیاد و نداشتن ساعت کاری منظم است، حتما نیازمند همکاری خانواده است تا با ذهنی آرام، آسوده و تمرکز بالا انجام وظیفه کرده و سیری ایمن و سلامت را داشته باشد.

قطار، جاده و ترس‌های یک لکوموتیوران

این لکوموتیوران از مهم‌ترین دغدغه‌هایش در حین راهبری می‌گوید، نخستین سوالی که به ذهن هر کس می‌آید که اگر ناگهان عابری جلوی قطار ظاهر شود چه می‌کند: یکی از مهمترین ترس و اضطراب‌های یک لکوموتیوران این است که ناگهان عابر یا وسیله‌ای، گله حیوانات جلوی قطار نمایان شود، در این شرایط سعی می‌کنیم با سوت متوجه کنیم که قطار نزدیک است اگر عکس العملی ندیدم سریع اقدام به ترمز سریع می‌کنیم، ولی با این حال بستگی به نوع قطار حدود ۵۰۰ متر مسافت طی می‌شود تا قطار کاملا متوقف شود. این چند ثانیه برای لکوموتیوران بسیار استرس‌زا و شوک آور است.

مصطفی اباذری از این رسانه روز ایمنی حمل و نقل را به تمام همکارانش در صنعت حمل و نقل ریلی و حمل ونقل بین‌المللی تبریک گفت.