به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: آسمان، صبحگاه پنجشنبه، سلام سرزمین بزرگ پارس را با ماهوارهای کاملا ایرانی با کاربرد تحقیقاتی-سنجشی با نام «پارس ۱» شنید. دکتر سید محمد نوید قریشی از طراحان و سازندگان این ماهواره، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فضایی ایران و عضو هیئت مدیره انجمن هوافضای ایران میگوید: ماهواره تحقیقاتی- سنجشی پارس ۱، پیشرفتهترین ماهوارهای است که در صنعت هوافضای ایران تاکنون طراحی و تولید شده است.
پس از پرتاب پارس ۱، مهم است که بدانیم سیگنال و پیام این ماهواره نیز در زمین دریافت شد. در واقع دادههای تله متری تزریق ماهواره پارس۱ از پایگاه پرتاب دریافت شد که این دادهها نشان دهنده تزریق موفق پارس۱ در مدار ۵۰۰ کیلومتری خورشیدآهنگ است. حالا ما میتوانیم افتخار کنیم که دانشمندان هوافضای کشور، همچنان نام ایران را در میان چند کشور معدود صاحب فناوری ساخت ماهواره حفظ و تثبیت کرده و آن را ارتقا دادهاند.
ماهواره ۱۳۴ کیلوگرمی پارس۱، ماهوارهای تحقیقاتی است که مراحل طراحی، ساخت، تجمیع و آزمون آن در پژوهشگاه فضایی ایران انجام شده و به منظور تصویربرداری کاربردی، توسعه بازار دادههای سنجشی داخلی، و توسعه و آزمون فناوریهای مورد نیاز ماهوارههای سنجشی عملیاتی بومی طراحی و تولید شده است. قریشی عضو تیم طراحی این ماهواره میگوید: «این ماهواره دارای سه محموله تصویربرداری است؛ یک محموله طیف رنگی با رزولوشن ۱۵ متر، محموله تصویربرداری دوم با طیف حرارتی و رزولوشن ۱۵۰ متر و محموله سوم هم در طیف مادون قرمز با رزولوشن ۳۰۰ متر که با استفاده از تصاویر این محمولهها میتوانیم، استفادههای فراوانی را در بخشهای کشاورزی، جنگل داری، پایش سیل، محیط زیست، آفات گیاهی و... داشته باشیم.»
درباره پارس ۱ جالب است بدانیم که این ماهواره اطلاعات منابع زمینی را در سه محدوده طیفی مرئی، فروسرخ موج کوتاه و فروسرخ گرمایی دریافت میکند. دوربین طیف رنگی و فروسرخ موج کوتاه این ماهواره در کمتر از ۱۰۰ روز، ۹۵ درصد اراضی ایران را تصویربرداری میکند. همچنین، دوربین با طیف فروسرخ گرمایی با قابلیت تصویربرداری در شب قادر است، کل اراضی ایران را در کمتر از ۴۵ روز تصویربرداری کند.
از دیگر مأموریتهای این ماهواره میتوان به آزمون مکانیزم پنلهای خورشیدی بازشونده، آزمون اصلاح مدار با پیشرانش گاز سرد، آزمون عملکرد تعیین موقعیت ماهواره مستقل از GPS مبتنی بر روش موقعیتیابی بومی، آزمون عملکرد مجموعه تولید، تبدیل و توزیع توان در مدار با صفحات خورشیدی بازشونده و بردهای بومی، آزمون ارسال داده تصاویر با نرخ بالا در باند فرکانسی X، سنجش میزان تشعشعات فضایی در مدار با استفاده از محموله اندازهگیری میزان تشعشعات فضایی (دزیمتری) اشاره کرد.
از دکتر قریشی درباره تفاوتهای پارس ۱ با دستاوردهای پیشین ایران در حوزه ماهواره میپرسیم که پاسخ میدهد: پارس ۱ از لحاظ وزن و عملکرد، نسبت به ماهوارههای پیشین کاملا پیشرفتهتر و پیشگامتر است و حوزه عملکرد و کاربرد آن نسبت به موارد پیشین بیشتر و گستردهتر است. علاوه بر ۳ محموله تصویربرداری، ایجاد قابلیت تست انتقال مداری با استفاده از پیشرانش گاز سرد است که ما در ماهوارههای قبلی این قابلیت و عملکرد را نداشتیم. همچنین پارس ۱ قابلیت جدید دیگری هم دارد که امکان تعیین موقعیت ماهواره مستقل از جی پی اس مبتنی بر روش موقعیت یابی بومی است.
ما در پرتاب این ماهواره با روسیه همکاری کردیم. درباره این همکاری با توجه به این که ایران، پرتابگر سیمرغ را در اختیار دارد، از دکتر قریشی از طراحان این ماهواره و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فضایی ایران پرسیدیم. او گفت: طراحی و ساخت پارس ۱ تمام ایرانی است، اما در بخش پرتاب، ما با روسیه همکاری و با پرتابگر سایوز این کشور آن را به فضا اعزام کردیم و دلیل این همکاری هم این است که قابلیت اطمینان در پرتابگر سایوز روسیه بیشتر بود و این یک امر متداول در کشورهای صاحب این فناوری است که با توجه به گرانقیمت بودن ماهواره ها، استفاده از پرتابگر مطمئن، ضریب ریسک را کاهش میدهد و زمینه به نتیجه رسیدن تلاشها را فراهمتر میکند. همانطور که که شاهد بودیم، پرتاب پارس ۱ با سایوز کاملا موفقیت آمیز بود و همکاران ما دادههای سلامت ماهواره و زیرسیستمهای حیاتی آن را هم از ایستگاههای قشم و ماهدشت دریافت کردند.