نقشه‌های ژئوشیمی رسوبی و آلاینده‌های زیست‌محیطی شهر‌ها و بنادر ساحلی جنوب کشور تهیه شد

به گزارش مجله خبری نگار از سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، "مسعود زمانی‌پدرام" گفت: دفتر بررسی‌های زمین‌شناسی دریایی دریایی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با همکاری مراکز استانی از جمله اهواز، شیراز، ساری و گیلان ۲۷ پروژه فعال در مناطق ساحلی و دریایی ایران دارد.
به گفته وی، با آغاز سال جدید که رهبر معظم انقلاب سال ۱۴۰۱ را سال "تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین" نام‌گذاری کردند، این دفتر همکاری‌های بسیار خوبی را با شرکت‌های دانش‌بنیان در پروژ‌های نفتی از جمله بسترشناسی سکو‌های نفتی خلیج‌فارس، بررسی‌های ژئوفیزیک دریایی پهنه آبی فاز نخست احداث نیروگاه حرارتی سیریک و دیگر طرح‌های عمرانی داشته است.
مدیر زمین‌شناسی دریایی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با بیان این‌که این مدیریت امسال پنج پروژه برداشت‌های ژئوفیزیک دریایی و رسوب‌شناسی را در دستور کار دارد، تصریح کرد: برداشت‌های ژئوفیزیک دریایی در حد فاصل شهر‌های ساحلی نوشهر- نور به‌منظور شناسایی ژئومتری زیر بستر دریا و نیز پایش و بررسی شرایط زیر ساختی اسکله‌های ساحلی، شناسایی و تعیین الگوی انباشتگی رسوبات دلتایی مصب رودخانه سفیدرود در دریایی خزر، پروژه مشترک با پژوهشکده علوم زمین به منظور بررسی نسبی نوسانات سطح آب دریای کاسپین و تاثیر آن بر روی رسوبات هولوسن، برداشت‌های ژئوفیزیک دریایی در جنوب جزیره قشم، شامل بسترشناسی حد فاصل جزایر هنگام و لارک در خلیج‌فارس در قالب تفاهم‌نامه سازمان با منطقه آزاد قشم و بررسی رسوب‌شناسی شرایط اکسیداسیون-احیا و گسترش مواد آلی در پهنه ساحلی-دریایی بخش شمالی خلیج‌فارس به‌عنوان برنامه سال جاری یاد می‌شود.
زمانی با بیان این‌که در زمینه تولید نقشه‌های ژئوشیمی رسوبی و آلاینده‌های زیست‌محیطی مناطق ساحلی و دریایی، چندین نقشه و گزارش تهیه شده، افزود: نقشه‌های رشت، آستانه‌اشرفیه، بابلسر، سرخ‎رود، فرح‌آباد، لسکوکلایه استان‌های گیلان و مازندران به اتمام رسیده و از دیگر نقشه‌های یک‌پنجاه‌هزارم که قرار است امسال یا نیمه دوم سال ۱۴۰۲ به مرحله چاپ برسند، می‌توان به نقشه‌های بندرانزلی، بندرترکمن، جویبار، گمیشان، تنکابن، رضوان‌شهر، رامسر، هشتپر در شمال کشور و همچنین و نقشه‌های یک‌پنجاه‌هزارم بندرعباس، بندر شهید رجایی، بوشهر، بندر امام خمینی، چابهار، کنارک، خور موسی و خور سلج در جنوب کشور اشاره کرد.
به گفته وی، در این نقشه‌ها علاوه بر تعیین سنگ منشا و تفسیر داده‌های ژئوشیمیایی مناطق ساحلی و دریایی، انواع شاخص‌های آلاینده عناصر پایدار شامل فلزات سمی، سنگین، فلزات HFSE، REE، LILE و ... بصورت رنگ‌بندی نمایش داده شده‌اند و و قرار است این دفتر در قالب طرح جامع بررسی‌های زمین‌شناسی دریایی، از این نوع نقشه‌ها نیز بصورت یکپارچه و برخط در طول سواحل و مناطق کم عمق دریایی خلیج‌فارس، تنگه هرمز، دریایی عمان و دریای خزر تهیه کند.
زمانی با بیان این‌که نقشه‌های ژئوشیمی و آلاینده‌های زیست‌محیطی مناطق ساحلی و دریایی از نظر ثروت آفرینی بسیار حائز اهمیت هستند، ادامه‌داد: این نقشه‌ها کاربرد‌های متعدد از جمله شناسایی منابع معدنی، کانی‌های سنگین با ارزش و راهبردی، شناسایی فلزات استراتژیک و عناصر اقتصادی نظیر لیتیوم به‌عنوان مهم‌ترین ذخیره‌ساز انرژی، ارائه محدوده‌های مناسب ساحلی و دریایی جهت پرورش ماهی، میگو و دیگر آبزیان زود بازده جهت اشتغالزایی و ارزآوری برای استان‌های سواحل جنوبی، شناسایی و نمایش زمین‌های نامرغوب کشاورزی، شناسایی کود‌های غیر استاندارد و کمک به توسعه محصولات کشاورزی با کیفیت در مناطق ساحلی، شناسایی و تعیین آلودگی‌های زیست‌محیطی محدوده‌های شهری، روستایی، بنادر، اسکله‌ها، رودخانه‌ها، تالاب‌ها و ... با تعیین سنگ منشاء و یا انسانزاد بودن آلودگی‌ها، پایش اختلالات فرآیند‌های ژئوشیمیایی متاثر از آلاینده‌های زیست‌محبطی در رسوبگذاری بستر دریا هستند که سطوح مختلف کاربران، اعم از دانشگاه‌ها، ارگان‌های دولتی، شرکت‌های دانش‌بنیان، بخش خصوصی، کشاورزان و عموم مردم می‌توانند از این نقشه‌ها استفاده کنند.

توسعه همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان در پروژه‌های نیروگاهی و نفتی

مدیر زمین‌شناسی دریایی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور از توسعه همکاری‌های سازمان متبوع خود با شرکت‌های دانش بنیان در پروژه‎های نیروگاهی و نفتی همزمان با روز ملی خلیج‌فارس خبر داد.
زمانی خاطرنشان کرد: طی درخواست شرکت دانش‌بنیان دریا نقشه از سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور جهت مطالعات اولیه بسترشناسی و زیر بستر در پهنه آبی فاز اول احداث نیروگاه حرارتی سیریک در استان هرمزگان گروه ژئوفیزیک دریای دفتر بررسی‌های زمین‌شناسی دریایی مسئولیت برداشت داده‌های لرزه‌نگاری زیر بستر توسط دستگاه Sub Bottom profiler را پذیرفت.
به گفته وی، "محمدرضا انسانی" رئیس گروه ژئوفیزیک دریا به منطقه اعزام شد و تعداد ۱۴ نیمرخ لرزه‌ای هفت کیلومتری عمود بر ساحل و تعداد هفت نیمرخ لرزه‌ای یک کیلومتری به موازات ساحل در منطقه مورد نظر در دریا در راستای اهداف پروژه برداشت شد.
مدیر زمین‌شناسی دریایی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور خاطرنشان کرد: این مطالعات به‌منظور شناسایی لایه‌های زیر بستر و مطابقت آن‌ها با داده‌های مغزه در شبکه طراحی شده جهت احداث سازه‌های دریایی و جای‌گذاری لوله انتقال آب در زیر بستر دریا در منطقه نیروگاه حرارتی سیریک انجام شد.
وی در ادامه با بیان این‌که طی درخواست یک شرکت دانش‌بنیان دیگر بنام "هرمزان دریا پیما" مبنی بر همکاری با سازمان در خصوص پروژه نفتی سکوی ایلام ۳ براساس تفاهمنامه‌ای که با شرکت مذکور امضاء شد، تجهیزاتی از جمله Sub Bottom Profiler، Side Scan Sonar، Marin Magnetometer و CTD جهت برداشت داده‌های ژئوفیزیک دریا به منطقه عملیاتی ارسال شد.
به گفته زمانی، هدف از این برداشت‌ها شناسایی موقعیت دقیق ضایعات موجود در بستر، موقعیت دقیق لوله‌های انتقال نفت در زیر بستر، موقعیت دقیق آثار پایه‌های ریگ حفاری در پهلوگیری‌های قبلی ریگ و برداشت اطلاعات خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب در نزدیک سکوی نفتی بوده است.
وی با بیان این‌که محدوده برداشت در شعاع یک کیلومتری سکوی نفتی ایلام ۳ جهت پهلوگیری ریگ حفاری در مسیر مناسب تعیین شده بود، افزود: با استفاده از اطلاعات برداشت شده توسط تجهیزات ژئوفیزیک دریا، عملیات خروج ضایعات از بستر دریا انجام شد و بر اساس اطلاعات بسترشناسی اطراف سکوی نفتی ایلام ۳ محل دقیق پهلوگیری ریگ حفاری نیز تعیین شد.