مجله خبری-سبک زندگی نگار: موشهای خاردار قاهره (Acomys cahirinus)، همچنین به عنوان موش خاردار معمولی، موش خاردار مصری یا موش خاردار عربی نیز شناخته میشود، گونهای شبانه از جوندگان در خانواده Muridae است. موش خاردار جزء پستانداران میباشد. در شمال آفریقا در آفریقا یافت میشود، جایی که زیستگاههای طبیعی آن مناطق صخرهای و بیابانهای گرم است.
همه چیز خوار است و از دانه ها، گیاهان صحرایی، حلزونها و حشرات تغذیه میکند. این حیوان خانگی است و در گروههای کوچک خانوادگی زندگی میکند. این اولین و تنها گونه جوندگان شناخته شده است که از خود تصمیم گیری خود به خود و قاعدگی را نشان میدهد.
موش خاردار قاهره به طول سر و بدن حدود ۳.۷۵ تا ۵ اینچ (۹۵ تا ۱۲۷ میلی متر) با دم تقریباً یکسان رشد میکند. وزن بزرگسالان آن بین ۱.۵ تا ۳ اونس (۴۳ تا ۸۵ گرم) است. رنگ موش خاردار قاهره در بالا قهوهای شنی یا قهوهای مایل به خاکستری و در زیر آن مایل به سفید است. خطی از موهای ستون فقرات مانند در امتداد خط الراس پشت قرار دارد. پوزه باریک و نوک تیز، چشمها بزرگ، گوشها بزرگ و کمی نوک تیز و دم آن فاقد مو است.
موهای بلند، زبر و خار مانندی در سطح پشتی بدن دارد که موهای نرم بدن را به طور کامل میپوشاند.
در مقایسه با Mus musculus و اتوتومی دم، موش خاردار دارای پوست نسبتاً ضعیفی است.
موش خاردار قاهره بومی شمال آفریقا است و دامنه آن از موریتانی، مراکش و الجزایر در غرب تا سودان، اتیوپی، اریتره و مصر در شرق و در ارتفاعات تا حدود ۱۵۰۰ متر (۴۹۰۰ فوت) گسترده شده است. در زیستگاههای سنگی خشک با پوشش گیاهی کمیاب زندگی میکند و اغلب در نزدیکی محل زندگی انسانها یافت میشود. در اطراف صخرهها و درهها و دشتهای سنگریزهای با پوشش گیاهی بوتهای رایج است. معمولاً در زیستگاههای شنی یافت نمیشود، اما ممکن است در میان نخلهای خرما وجود داشته باشد.
خصوصیات ظاهری موش خاردار قاهره
موشهای خاردار قاهره حیوانات اجتماعی هستند و در گروهی با نر غالب زندگی میکنند. پرورش بیشتر در فصل بارانی، بین سپتامبر و آوریل، زمانی که دسترسی به غذا بیشتر است، انجام میشود.
دوره بارداری پنج تا شش هفته است که برای موش طولانی است و بچهها هنگام تولد رشد خوبی دارند. در این زمان، آنها قبلاً با خز کوتاه پوشانده شده و چشمهای آنها باز است و به زودی شروع به کاوش در اطراف خود میکنند.
بزرگسالان گروه در مراقبت از جوانان همکاری میکنند و زنان شیرده به هر یک از فرزندان گروه غذا میدهند. زنان ممکن است بلافاصله پس از زایمان دوباره باردار شوند و در طول یک سال میتواند سه تا پنج بچه داشته باشند. نوجوانان در سن دو تا سه ماهگی بالغ میشوند.
موشهای خاردار قاهره در لانه یا شکاف صخره زندگی میکنند و بیشتر زمینی هستند، اما همچنین میتوانند در بوتههای کم ارتفاع بچرخند. آنها شب زنده دار و همه چیز خوار هستند و هر چیزی را که میتوانند پیدا کنند، میخورند. رژیم غذایی آنها شامل دانه ها، آجیل، میوه، برگ سبز، حشرات، عنکبوت، نرم تنان و لاشه ماهی است. وقتی در مجاورت انسان زندگی میکنند، از محصولات، غلات و غذای ذخیره شده مصرف میکنند. گاهی اوقات به خصوص در زمستان وارد خانه میشوند و از هوای سرد خوششان نمیآید.
میوه Ochradenus baccatus (= Reseda baccata) دارای گوشت خوش طعم، اما دانههای ناخوشایند است. موش صحرایی قاهره میوهها را مصرف میکند، اما دانهها را بیرون میریزد و بنابراین به عنوان عامل پراکندگی دانه کارآمد برای این گیاه عمل میکند.
موش خاردار قاهره یک میزبان از Acanthocephalan انگلهای رودهای Moniliformis acomysi است.
تغذیه موش خاردار قاهره
موش خاردار قاهره دارای توزیع گستردهای است و زیستگاههای مختلفی را اشغال میکند. متداول است و اندازه جمعیت آن زیاد است، بنابراین IUCN، در فهرست سرخ گونههای در معرض خطر، آن را به عنوان " حداقل نگرانی " ذکر کرده است.
موش خاردار برای تحقیقات در زمینه دیابت، رشد، بازسازی و قاعدگی استفاده میشود.
موش خاردار همچنین اولین گونه جوندگان شناخته شده است که برای تحقیقات در زمینه دیابت، رشد، بازسازی و قاعدگی استفاده میشود و به طور بالقوه به عنوان یک مدل عالی برای مطالعه بیماریهای مربوط به قاعدگی عمل میکند. این چرخه ۹ روزه را نشان میدهد و اولین جوندهای است که چنین چرخهای پیدا کرده است. در حال حاضر تعیین توالی ژن برای بررسی این موضوع و سایر ویژگیهای فیزیولوژیکی منحصر به فرد نشان داده شده توسط این گونه در حال انجام است.