آپنه خواب در دوران کودکی می‌تواند بر عملکرد مغز کودک تأثیر منفی بگذارد.

به گزارش مجله خبری نگار،طبق یک مطالعه جدید، نوجوانانی که دچار اختلال تنفس شبانه هستند، ممکن است مشکلاتی در عملکرد مغز خود داشته باشند.

محققان دریافتند که در میان نزدیک به ۱۰۰ نوجوانی که تحت اسکن مغزی قرار گرفتند، افرادی که مبتلا به آپنه انسدادی خواب (OSA) بودند، بافت نازک‌تری در سطح مغز و برخی علائم التهاب در ناحیه‌ای از مغز که مسئول حافظه و یادگیری است، داشتند.

دکتر رانان آرنز، نویسنده ارشد این مقاله و رئیس بخش پزشکی تنفسی و خواب در بیمارستان کودکان مونته‌فیوره در شهر نیویورک، گفت: «اینکه این تفاوت‌ها در ساختار مغز دقیقاً به چه معناست، هنوز مشخص نیست.».

اما یافته‌هایی که اخیراً در مجله Sleep منتشر شده است، نشان می‌دهد که OSA ممکن است منجر به تغییرات قابل توجهی در مغز کودکان شود.

تحقیقات تخمین می‌زند که بین ۱ تا ۵ درصد از کودکان از آپنه انسدادی خواب رنج می‌برند، اختلالی که در آن بافت‌های گلو در طول خواب منقبض می‌شوند و باعث مکث‌ها و شروع‌های مکرر تنفس می‌شوند. خروپف بلند بارزترین علامت است، اما خواب‌آلودگی در طول روز و مشکلات توجه نیز از علائم هشدار دهنده هستند.

آرنز گفت، این وقفه‌های تنفسی می‌توانند بار‌ها در ساعت رخ دهند؛ و هنگامی که تنفس در طول خواب متوقف می‌شود، مغز کمی "بیدار" می‌شود.

آرنز توضیح داد که آپنه خواب انسدادی می‌تواند به دو روش کلی بر مغز کودکان تأثیر بگذارد: به طور مداوم تأمین اکسیژن مغز را مختل می‌کند و کودکان را از خواب عمیق و "ترمیمی" لازم برای رشد و عملکرد سالم مغز محروم می‌کند.

برای بررسی عمیق‌تر، آرنز و همکارانش ۹۸ نوجوان را برای اسکن MRI مغز استخدام کردند: ۵۳ نفر مبتلا به OSA بودند و اضافه وزن داشتند یا چاق بودند؛ ۴۵ نفر باقی‌مانده در همان محدوده وزنی بودند، اما آپنه خواب نداشتند. (کودکان با هر وزنی می‌توانند به OSA مبتلا شوند، اما چاقی یک عامل خطر است.)

محققان بر این موضوع تمرکز کردند که آیا دو گروه از کودکان تفاوتی در ضخامت قشر مغز (بیرونی‌ترین لایه آن) یا ساختار هیپوکامپ، ناحیه‌ای از مغز که در حافظه و یادگیری نقش دارد، نشان می‌دهند یا خیر.

به طور کلی، این مطالعه نشان داد که نوجوانان مبتلا به OSA در مقایسه با کودکانی که این اختلال را ندارند، قشر مغزی نازک‌تر و بخش بزرگتری از هیپوکامپ (که ممکن است نشان دهنده التهاب یا تورم باشد) دارند؛ و هرچه آپنه خواب شدیدتر باشد، این تفاوت‌ها در مغز بیشتر است.

سوال بزرگ این است که آیا تفاوت‌های ساختاری در مغز منجر به مشکلات حافظه یا یادگیری یا مشکلات عاطفی یا رفتاری می‌شود یا خیر.

دکتر شالینی پاروتی، سخنگوی آکادمی پزشکی خواب آمریکا، گفت: «این مطالعه به‌طور خاص به پیشرفت دانش در مورد پیامد‌های مغزی - نازک شدن قشر مغز و حجم هیپوکامپ - آپنه انسدادی خواب در نوجوانان کمک می‌کند.»

پاروتی، که همچنین مدیر مشترک پزشکی مرکز پزشکی و تحقیقات خواب سنت لوک در چسترفیلد، میسوری است، گفت: «مطالعات بزرگتر که شامل تعداد بیشتری از کودکان مبتلا به OSA باشد، می‌تواند به روشن شدن بیشتر چگونگی تأثیر تغییرات مشاهده شده در MRI بر یادگیری، توجه، خلق و خو، عملکرد تحصیلی و موارد دیگر کمک کند.»

آرنز گفت نکته مهم دیگر این است که نوجوانان مبتلا به OSA در این مطالعه هنوز درمانی برای آن دریافت نکرده‌اند. تحقیقات مداوم با هدف تعیین اینکه آیا درمان، تفاوت‌های مغزی مشاهده شده در MRI را تغییر می‌دهد یا خیر، انجام می‌شود.

آرنز گفت، در کودکان، آپنه خواب معمولاً ناشی از التهاب مزمن لوزه‌ها یا آدنوئید‌ها (بافت‌هایی که در بالای گلو قرار دارند) است. در این موارد، جراحی برای برداشتن بافت، درمان استاندارد است.

در موارد دیگر، ممکن است کودکان نیاز داشته باشند با وسیله‌ای بخوابند که با دمیدن آرام هوا از طریق ماسکی که روی بینی قرار می‌گیرد، راه هوایی را باز نگه می‌دارد.

اگرچه مشخص نیست که تفاوت‌های مغزی آشکار شده در این مطالعه چه معنایی برای زندگی روزمره کودکان دارد، اما مشخص است که آپنه خواب درمان نشده می‌تواند باعث شود کودکان در طول روز احساس خستگی و تحریک‌پذیری کنند. آنها همچنین ممکن است مشکلات توجه، یادگیری و رفتاری مشابه اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه (ADHD) را نشان دهند.

هر دو پزشک گفتند که اگر والدین علائم احتمالی OSA را در فرزند خود مشاهده کنند - خروپف بلند در شب یا خواب‌آلودگی در روز و مشکلات یادگیری یا رفتاری - باید با پزشک متخصص اطفال خود تماس بگیرند.

به گفته پاروتی، برخی از کودکان ممکن است نیاز به ارجاع به متخصص داشته باشند تا بررسی شود که آیا لوزه‌ها و آدنوئید‌ها راه هوایی را مسدود کرده‌اند یا خیر. سایر کودکان ممکن است برای تشخیص و درمان مشکل به ارزیابی توسط متخصص طب خواب نیاز داشته باشند.