به گزارش مجله خبری نگار،جیمز کامرون، کارگردان سهاسکارۀ «تایتانیک» و خالق دنیای «Avatar»، با وجود حمایت کلی از استفاده از هوش مصنوعی در سینما، ایدۀ «جایگزینی بازیگران با هوش مصنوعی» را «ترسناک» توصیف کرده و معتقد است ظهور این فناوری در نهایت سطح توقع ما از هنرِ ساختهشدۀ انسان را بالاتر خواهد برد.
کامرون که عضو هیئتمدیره شرکت هوش مصنوعی «استبیلیتیایآی» (Stability AI) است، در گفتوگویی مفصل با برنامۀ «سیبیاس ساندی مورنینگ» (CBS Sunday Morning) به مناسبت تبلیغ فیلم جدیدش ««Avatar: Fire and Ash»» (قسمت سوم «آواتار»)، از رابطۀ پیچیدۀ خود با هوش مصنوعی و فناوری «موشن کپچر» گفت؛ فناوریای که او آن را «خالصترین شکل بازیگری» مینامد.
کامرون توضیح میدهد که هنگام اکران «Avatar» در سال ۲۰۰۹، عمداً نمیخواست پشت پرده موشنکپچر را نشان بدهد تا «جادوی» فیلم برای مخاطب حفظ شود. حالا او این تصمیم را «اشتباه» میداند، چون باعث شد بسیاری تصور کنند کامپیوتر در حال «جایگزینکردن بازیگران» است.
به گفتۀ او:
«سالها این حس وجود داشت که: “آنها دارند با کامپیوتر کارهای عجیبی میکنند و بازیگرها را جایگزین میکنند”، در حالی که اگر عمیق نگاه کنید، میبینید ما داریم لحظۀ مشترک بازیگر و کارگردان را ارج مینهیم؛ لحظۀ بازیگر با بازیگر را. من به آن میگویم قداست لحظۀ اجرای بازیگر.».
اما او وقتی بحث از موشنکپچر به «هوش مصنوعی مولد» میرسد، لحنش کاملاً عوض میشود:
«در آن سر طیف، هوش مصنوعی مولد را داریم؛ جایی که میتوانند یک شخصیت بسازند، یک بازیگر بسازند، یک اجرا را از صفر فقط با یک پرامپت متنی خلق کنند. نه. این از نظر من وحشتناک است. این دقیقاً خلاف کاری است که ما میکنیم.»
کامرون میگوید بهشدت مخالف «بازیگرهای مصنوعی» است:
«نمیخواهم کامپیوتر کاری را انجام دهد که من به توانایی انجام آن با بازیگران افتخار میکنم. نمیخواهم بازیگرها را جایگزین کنم، من عاشق کار با بازیگرها هستم.»
با این حال، او تأکید میکند که هوش مصنوعی میتواند در حوزههایی مثل جلوههای ویژه مفید باشد و «هزینه ویافایکس را پایین بیاورد»؛ موضوعی که پیشتر هم به آن اشاره کرده بود.
کامرون وضعیت فعلی بازار سینما را برای فیلمهای بزرگ تخیلی و علمی–تخیلی نگرانکننده میداند:
«الان فیلمهای خیالی، فانتزی، علمی–تخیلی… بهعنوان یک گونه، دارند میمیرند، چون گران هستند و بازار اکران کوچکتر شده. استودیوها فقط وقتی راحتند پولهای سنگین خرج کنند که بحث داراییهای خیلی معروف و تضمینشده باشد؛ چیزی که قبلاً دیدهایم، میشناسیم. فیلمی مثل “ «Avatar» ” در این فضا هرگز ساخته نمیشد. آن یک آیپی کاملاً تازه بود؛ هیچکس قبلاً اسمش را نشنیده بود.»
به باور او، اگر هوش مصنوعی بتواند هزینه تولید و جلوههای ویژه را پایین بیاورد، شاید راه برای پروژههای خلاقانه و آیپیهای کاملاً جدید دوباره باز شود.
کامرون نگران است که برخی فکر کنند هوش مصنوعی میتواند آثار او و دیگر فیلمسازان را «بیارزش» کند؛ اما او از زاویۀ دیگری نگاه میکند:
«ممکن است [کار مرا تهدید کند]، اما در عین حال ما را مجبور میکند سطحمان را به یک استاندارد بسیار منضبط برسانیم و همچنان خارج از چارچوب، خلاق بمانیم… چیزی که هوش مصنوعی مولد نمیتواند انجام بدهد خلق چیزی کاملاً تازه و هرگز دیدهنشده است.»
او ویژگی بنیادی مدلهای هوش مصنوعی را اینطور توصیف میکند:
«این مدلها روی هر چیزی که تا حالا انجام شده آموزش میبینند، نه روی چیزی که هرگز انجام نشده. در نهایت شما ترکیبی از تمام هنر و تجربۀ انسانی را در یک مخلوطکن میریزید و یک میانگین از آنها بیرون میآید. چیزی که از دست میرود آن تجربۀ زیستۀ منحصربهفرد یک فیلمنامهنویس و خردهخصیصههای یک بازیگر خاص است.»
به بیان دیگر، از نگاه کامرون، هوش مصنوعی در بهترین حالت «میانگین خلاقیت بشر» را بازترکیب میکند، اما نمیتواند جای «امضای شخصی» هنرمند را بگیرد.
کامرون اثر نهایی هجوم هوش مصنوعی به هنر و سینما را شبیه یک حرکت معکوس میبیند:
«عمل اجرا، عمل تماشای هنرمندی که در زمان واقعی در حال خلق است، مقدستر خواهد شد.»
او این وضعیت را با رفتن به سمت «آکوستیک» مقایسه میکند؛ همانطور که در موسیقی، در واکنش به تولید انبوه و دیجیتالی، ارزش اجراهای زنده و آکوستیک برای مخاطب چند برابر شد، در سینما هم احتمالاً «حضور واقعی بازیگر و خلاقیت زنده فیلمساز» عزیزتر و کمیابتر خواهد شد.
در همین حال، بسیاری از فیلمسازان سرشناس مثل گییرمو دلتورو، سلین سونگ و دنی ویلنوو نیز بارها تأکید کردهاند که هوش مصنوعی نباید جایگاهی در فرآیند فیلمسازی داشته باشد و آن را تهدیدی برای خلاقیت انسانی میدانند.
فیلم ««Avatar ۳»» با عنوان ««Avatar: Fire and Ash»» قرار است در تاریخ ۱۹ دسامبر راهی سالنهای سینما شود؛ اثری که خود نمادی از تقاطع مرزهای جدید فناوری و اصرار بر حفظ «قداست بازیگری» در عصر هوش مصنوعی است.