به گزارش مجله خبری نگار،ترس به تنهایی برای بقاء ما در زندگی ضروری است، اما هنگامی که ترس از حد طبیعی خود فراتر رود، تبدیل به فوبی یا فوبیا خواهد شد.
روشهای مختلفی برای مواجه سازی و حساسیت زدایی وجود دارد. اما یکی از بهترین روشهای درمانی cognitive behavioral therapy – CBT یا درمان شناختی رفتاری میباشد.
در این روش ابتدا با استفاده از تست دماسنج احساسی میزان و شدت ترس را اندازه گیری میکنیم. سپس با رویکرد شناختی او را با ترسهای ذهنی روبرو میکنیم.
درمان همه ترسها بر اساس ۳ فاکتور احساس، رفتار و فکر شکل میگیرد.
در این روش درمانی ابتدا درمانگر باتوجه به احساس و فکر فرد به دریافت اطلاعات میپردازد. مثلا از بیمار سئوال میکند: زمانی که به حیوانات، تاریکی و یا مدرسه فکر میکنی، چه احساسی در تو شکل میگیرد؟ در این زمان فرد پاسخ میدهد: تپش قلب، تنگی نفس و تعریق بدن رخ میدهد.
در مرحله بعد درمانگر به بررسی افکار و هیجانات میپردازد و در چند جلسه میزان حساسیت او را کاهش میدهد.
فرض کنید در یک خیابان تاریک در حال قدم زدن هستید. در این شرایط چقدر ذهن شما شرایط ترسناک را برای شما تداعی میکند؟ اگر میزان این ترس بیش از حد واقعی باشد، در اصطلاح شما دچار ترس واهی یا فوبی شده اید.
افرادی که دارای ترسهای اضطرابی هستند، هر چیزی را تهدید قلمداد میکنند و مدام خود را در معرض خطر میدانند. هراسهایی نظیر ترس از تاریکی، حیوانات، پرندگان، ترس از حضور در جمع، ترس از مرگ و… شایعترین ترسهای موجود در انسانها هستند.
گاهی شدت بروز هراسها به حدی میشود که زندگی عادی فرد را دچار اختلال میکند. علائمی، چون ارزش دست و پا، تپش قلب و جتی تشنج میتواند در فرد بروز کند.
انسانها به صورت غریزی با ۲ ترس زاده میشوند ۱) ترس از صدای خیلی بلند ۲) ترس از افتادن.
بیشتر خانوادهها یا کودک و نوجوان دغدغه و مراجعه شان در مورد ترس چه چیزی است؟
این ترس از کودکی در ما وجود دارد، یکسری طبقه بندی برای ترس وجود دارد مثلا از تولد تا ۲ سالگی ترس از صدای بلند، غریبه، اشیا بزرگ و جدایی پدر و مادر وجود دارد و جزء مراحل طبیعی رشد کودکان محسوب میشود.
در بازه سنی ۳ تا ۶ سال مراد خیالی مثل ارواح، تنها خوابیدن، صداهای عجیب و غریب جزء ترسهای طبیعی کودکان است. از سنین ۷ تا ۱۶ سالگی ترسها منطقیتر میشود مثل آسیب جسمانی، بیماری، مدرسه و بلایای طبیعی و خانوادهها باید تشخیص دهند.
ترس از حیوانات خانگی
ترس از مدرسه و معلم
ترس از تنها ماندن در خانه
ترس از آمپول، دکتر و مرگ
همچنین مواردی، چون ترس از مدرسه و معلم نیز در کودکان دبستانی و پیش دبستانی شایع است. در این زمان توصیه میشود حتما با یک روانشناس مشورت نمایید.
درمانگر به کمک سئوالات مختلف میتواد به ریشه اصلی اضطراب کودم برسد. بطور مثال اگر کودک تنبیه شده است، میتواند او را با ترسهای درونی مواجه کند و از فاجعه سازی ترس در ذهن کودک بکاهد.
درواقع ترس یکی از ۴ احساس اصلی ما است که ما تجربه میکنیم و معمولا یکی از قدرتمندترین احساسات است که میتواند ناخوشایند باشد، اما اثر خیلی قوی بر ذهن و بدن ما دارد و در واقع زمانی که میترسیم یک واکنش طبیعی نسبت به خطرات واقعی و غیر واقعی در ما ایجاد میشود.
ترس به خودی خود هیچ مشکلی ایجاد نمیکند. مثلا یک ماشین با سرعت حرکت کند ویا یک ارتفاعی باشد که از آن ترسی نداشته باشیم قطعا ما مدت زیادی زنده نخواهیم ماند پس ترس از نظر حیاتی برای ما ضرورت و اهمیت دارد و یکی از احساسات اصلی است که همه افراد در طول زندگی تجربه میکنند.
پس ترس به خودی خود هیچ مشکلی ایجاد نمیکند، اما در بعضی مواقع ما ترسهای بیمارگونه داریم که به آن فوبیا یا هراس یا ترس غیر منطقی میگوییم و دیگر آن موضوع، موضوع ترس آور یا ترسناک نیست و بیشتر ذهنی است.
یعنی به علت یک عامل مثل یک حشره یا حیوان یا ارتفاع یا آسانسور، اگر قرار بر این باشد که من ۲۰ واحد بترسم ۱۰۰ واحد میترسم.
خیلی از افراد میگویند فوبیای حیوانات یا رانندگی دارم ولی در عمل میتوانند با ترسشان مواجه شوند یعنی هر چقدر هم از این موضوع بترسند ولب به سمت آن میروند.
افرادی که فوبیا دارند و دچار اختلال هستند و این ترس بیمارگونه درونشان شکل میگیرد پرهیز و اجتناب میکنند و به هیچ عنوان حاضر نیستند که با ترسشان روبهرو شوند حتی ممکن است به خاطر ترس از یک موضوع خاص از آن محیط اجتناب کنند و خودشان را در چهار دیواری خانه حبس کنند، پس به آن اختلال یا فوبیا میگوییم.
افرادی که ترسهای شدید را تجربه میکنند، دچار خطاهای شناختی و خودگوییهای منفی میشوند.
در این شرایط درمانگر میتواند با مثالهای مختلف فرد را نسبت به ترس خود آگاه کند. مثلا از او میپرسد فرض من درون ذهنت تصاویری داری که دیدگاهی غیر عادی از ترس به تو ارائه میدهد.
در جلسات مداخله درمانی به فرد کمک میکنند تا بتواند درجات احساسی را کنترل کند. بطور مثال اگر ترس از سگ یا گربه دارد، در این حالت از او سئوال میپرسم: آیا مطمئن هستی که آن حیوان به تو حمله میکند؟ آیا همه حیوانات ترسناک و وحشی هستند؟ در این شرایط کودک بصورت منطقی میتواند با ترسهای خود مواجه شود.
منبع:اینفو