عطاری‌هایی که گوی رقابت را از داروخانه‌ها ربودند

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: با روی زمین ماندن دستورالعمل فعالیت داروخانه‌های گیاهی و سنتی، بازار عرضه دارو‌های گیاهی، تقلبی و مخدر در اغلب عطاری‌ها داغ است؛ کسب‌و‌کار‌هایی که گفته می‌شود تعدادشان شامل مجوزدار‌ها و بدون مجوز‌ها بیشتر از داروخانه‌های رسمی کشور است.

آمار عطاری‌ها بیش از ۱۶ هزارمغازه عنوان می‌شود وتابستان سال گذشته هم رئیس اتحادیه عطاران و سقط‌فروش استان تهران از فعالیت ۵ هزار عطاری در تهران خبر داد که ۱۵۰۰ واحد آن‌ها غیرمجاز و بدون مجوز فعالیت می‌کنند. مشکل، اما تعداد و آمار رسمی‌ها و غیررسمی‌های این حوزه نیست، بلکه تخلفاتی است که در برخی از این اصناف در حال انجام بوده و جان مردم را به خطر انداخته است.

سیدحیدر محمدی، رئیس سازمان غذا و دارو چندی پیش در همایش مدیران بازرسی معاونت‌های غذا و داروی سراسر کشور از پیگیری‌های جدی درباره نظارت و برخورد با عطاری‌های متخلف خبر داد و گفت: برخی عطاری‌ها به جای عرضه گیاهان دارویی اقدام به فروش دارو، دارو‌های تقلبی، دارو‌های مخدر و... می‌کنند که باعث ایجاد آسیب جدی به سلامت مردم می‌شود. همین حالا هم اگر سری به عطاری‌ها بزنید علاوه بر داروها، انواع فرآورده‌های چاقی و لاغری، ریزش مو، ترک اعتیاد، متادون، روانگردان و... که حاوی دارو‌های غیرمجاز هستند به‌راحتی در دسترسند؛ این در حالی است که عطاری‌ها تنها مجاز به عرضه گیاهان دارویی به‌صورت فله‌ای یا بسته‌بندی هستند و حق ورود به حوزه‌های درمانی و فروش دارو‌های گیاهی را ندارند. دلیلش هم این است که آن‌ها مجوز فعالیت‌شان را از وزارت صمت می‌گیرند؛ درحالی‌که عرضه‌کنندگان دارو و فرآورده‌های سلامت‌محور از وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو مجوز دریافت می‌کنند.

از خرید اشکال مختلف دارو مثل قرص، کپسول و شربت‌های دست‌ساز از عطاری‌ها جدا خودداری کنید؛ زیرا عطاری‌ها اجازه فروش دارو را ندارند، بلکه آن‌ها صرفاً مجاز به فروش پودر گیاهی یا خود گیاه برای برخی امراض هستند.

جلسات ساماندهی فعالیت عطاری‌ها در دبیرخانه شورای‌عالی سلامت و امنیت غذایی وزارت بهداشت برگزار و درباره ارائه دارو‌های سنتی و گیاهی در عطاری‌ها و لزوم ساماندهی ارائه خدمات طب سنتی و مکمل بحث و تبادل‌نظر می‌شود، اما خروجی این جلسات تا‌کنون منجر به جلوگیری از عرضه دارو‌های غیرمجاز در عطاری‌ها به مردم نشده است.

حتی دارو‌های گیاهی طبیعی نیز حاوی ماده مؤثره هستند که می‌تواند با دارو‌های شیمیایی در حال مصرف تداخل فارموکولوژیک واضح ایجاد کرده و منجر به بروز عوارض جبران‌پذیر و حتی جبران‌ناپذیر شود.

براساس آمار‌های موجود در ۳ ماهه نخست ۱۴۰۲ آمار تلفات ناشی از مصرف دارو‌های مخدر نسبت به‌مدت مشابه سال قبل ۲۷درصد افزایش داشته که عمده این موارد به‌دلیل ناآگاهی از عوارض و تبعات و مصرف خودسرانه آن‌ها رخ داده است.

در بهار امسال ۱۴۳۰ نفر در کشور بر اثر سوءمصرف مواد جان خود را از دست داده‌اند؛ ۱۷۳ نفر بر اثر مصرف مواد‌مخدر، ۴۰ نفر مواد محرک، ۷۸۶ نفر دارو‌های مخدر، ۲۱۵نفر مصرف همزمان مواد‌مخدر و محرک با داروی مخدر و ۱۶۳ نفر سوءمصرف همزمان چند دسته مواد و دارو.

تخلف عطاری‌ها را گزارش کنید

عطاری‌ها به‌طور کلی فقط اجازه فروش گیاهان دارویی خشک را دارند و اجازه ندارند برای امور مختلفی، چون چاقی یا لاغری و درمان بیماری‌ها پودر درست کنند. ضوابط این موضوع در سال ۱۳۹۷ از سوی شورای پیشگیری از جرم دادگستری تهیه و اعلام شده است، اما تعداد عطاری‌ها زیاد است و بسیاری از آن‌ها مجوز هم ندارند؛ برخی هم علاوه بر فروش دارو به شکل غیرقانونی در همان محل کسب‌وکارشان حجامت و رگ‌گیری می‌کنند یا تولید دارو‌های دست‌ساز هم دارند که تخلف است و مردم درصورت برخورد با چنین مواردی می‌توانند با سامانه ۱۹۰ تماس بگیرند.