به گزارش مجله خبری نگار،به نظر شما چرا برخی از مردم تا ۱۰۰ سالگی و یا حتی بیشتر عمر میکنند، در حالی که عدهای دیگر بسیار زودتر از دنیا میروند؟ شاید عجیب باشد، اما پاسخ این سوال در پروفایل متابولیک افراد صد ساله نهفته است که سالهای سال پیش از مرگ به ثبات میرسد و بر اساس یافتههای علمی جدید میتواند نشانگر طول عمر افراد در زندگی پیش روی آنها باشد.
یک مطالعه جدید نشان داده در افرادی که تولد ۱۰۰ سالگی خود را جشن میگیرند، سطح کراتینین، گلوکز و اسید اوریک خون کمتر است. البته لازم به ذکر است که این اختلاف چندان زیاد نیست. به این مفهوم که سطح خونی فاکتورهای مذکور تنها مقداری پایینتر از سایر افراد است.
بدین ترتیب با یک تفاوت فاحش رو به رو نیستیم. محققان همچنین دریافته اند که فاکتورهای مطرح در پروفایل متابولیک صد ساله ها، چندین دهه قبل از صدمین سال زندگی آنها ایجاد شده است.
در یک مطالعه جدید بررسی شده است که چه چیزی در خصوص افراد ۱۰۰ ساله و بالاتر منحصر به فرد است. نویسندگان این مطالعه به دنبال تفاوتهایی در عملکرد بدن قبل از پیری شدید بودند که ممکن است درک ما را از روند پیری و طول عمر افزایش دهند.
این اولین پژوهشی است که نشانگرهای زیستی خونی را که در مراحل اولیه زندگی اندازهگیری شده اند، برای افرادی که در نهایت تا صد سالگی زندگی کرده اند با افرادی که به این سن نرسیده اند، مقایسه میکند.
یافتههای این دسته از مطالعات نشان میدهند که به طور کلی افراد صد ساله سطوح گلوکز، کراتینین و اسید اوریک پایین تری نسبت به سایر افراد دارند.
فاکتورهای خونی اندازه گیری شده در مورد این افراد به ندرت مقادیر بسیار پایین یا بسیار بالا را به خود اختصاص میدهد. گویی این فاکتورها تمایل داشتند که بیشتر در محدوده متوسط اندازه گیری باقی بمانند.
محققان در عین حال به این نتیجه رسیدند که صد سالهها تا سن ۶۵ سالگی، یعنی ۳۵ سال پیش از رسیدن به مرز ۱۰۰ سال، به مشخصات متابولیک ثابت و پایدار خود دست یافته اند. این مطالعه در مجله معتبر GeroScience منتشر شده است.
اندازه گیری ۱۲ بیومارکر خونی
با توجه به بهبود امید به زندگی در سطح جهان، افراد مسن، از جمله افراد بالای ۱۰۰ سال سریعترین گروه سنی در حال رشد محسوب میشود. در سال ۲۰۱۵، نزدیک به نیم میلیون صد ساله زنده بودند و پیش بینی میشود که تا سال ۲۰۵۰، ۳.۷ میلیون نفر در سراسر جهان بیش از ۱۰۰ سال سن داشته باشند.
نویسندگان این مطالعه دادههای بیش از ۴۴۰۰۰ سوئدی را که در بررسی مبتنی بر جمعیت AMORIS ثبت نام کرده بودند، تجزیه و تحلیل کردند. آنها بیومارکرهای خونی شرکت کنندگان را بین سالهای ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۶ اندازه گیری و این افراد را تا سال ۲۰۲۰ دنبال کردند.
محققان ۱۲ نشانگر زیستی خون را که با وضعیت و عملکرد متابولیکی بدن در ارتباط هستند، بررسی کردند.
این بیومارکرها شامل کلسترول تام و گلوکز و همچنین آلانین آمینوترانسفراز (Alat)، آسپارتات آمینوترانسفراز (Asat)، آلبومین، گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT)، آلکالین فسفاتاز (Alp) و لاکتات دهیدروژناز (LD) بودند.
آنها همچنین کراتینین که نشانگر وضعیت کلیوی است و ظرفیت کل اتصال به آهن (TIBC) و سطح آهن که کم خونی را اندازه گیری میکنند، ردیابی کردند. وضعیت تغذیه نیز از طریق اندازه گیری آلبومین ارزیابی شد.
نویسندگان مطالعه به این نتیجه رسیدند که به طور تقریبی مقادیر همه بیومارکرها در افراد صد ساله متمایز است، به جز آلانین آمینوترانسفراز و آلبومین.
تفاوت در سطح کراتینین، گلوکز و اسید اوریک
دکتر Mireille Serlie، استاد غدد درون ریز دانشگاه ییل که در این مطالعه شرکت نداشته است، اضافه میکند: کراتینین "به عملکرد کلیه و توده عضلانی وابسته است. " کراتینین پایین در این گروه سنی (میانگین سن افراد در اولین آزمایش نشانگرهای زیستی در افراد صد ساله ۷۹.۶ سال بود) با عملکرد کلیوی بالاتر سازگار است.
دکتر Serlie خاطرنشان میکند که سبک زندگی سالم با عملکرد بهینه کلیوی از طریق حذف فاکتورهای خطرناک مانند مصرف نمک، فشار خون بالا، چاقی، هایپرگلیسمی، افت عملکرد قلبی و ... مرتبط است. بنابراین، عملکرد بالاتر کلیه در این گروه میتواند نشانهای از سبک زندگی و رژیم غذایی بهتر باشد. این موضوع در مورد گلوکز نیز صادق است.
سطح اسید اوریک کمی پایینتر نیز نشان میدهد که افراد صد ساله مشکلی با سنگ کلیه، امراض کلیوی یا نقرس ندارند. با این حال، سطح بسیار پایین اسید اوریک به خودی خود مشکل ساز است و ممکن است منجر به مشکلات عصبی شود.
چرا سطوح متوسط در بیومارکرهای خونی بهتر است؟
در مطالعه مورد بحث، کاربردهای احتمالی و متعدد اندازهگیری نشانگرهای زیستی مختلف مد نظر قرار گرفتند. دکتر Serlie با ذکر مثال آهن و آلبومین توضیح میدهد که هر یک از این نشانگرها ممکن است حرفی در مورد تغذیه داشته باشند.
با این حال استفاده از سطوح آهن و آلبومین به عنوان نشانگر وضعیت تغذیه ای، ممکن است چندان مناسب نباشد، زیرا این فاکتورها تحت تاثیر التهاب یا بیماریهای مزمن قرار میگیرند. آلبومین پایین نیز لزوما نشانه سوء تغذیه نیست. علاوه بر این سطح آهن هم میتواند طی دورههای ابتلا به بیماری کم شود و بدین ترتیب این فاکتور به خودی خود نمیتواند منعکس کننده کمبود تغذیهای باشد.
افرادی که فاکتورهای متابولیک و خوانش خون آنها شدیدتر بود (یعنی مقادیر بسیار بالا یا بسیار پایین داشتند)، با کمترین احتمال برای رسیدن به ۱۰۰ سالگی رو به رو بودند.
این موضوع شامل افرادی میشود که کمترین سطح کلسترول تام و آهن را داشتند و در مقابل آنهایی که دارای بالاترین سطح گلوکز، کراتینین، اسید اوریک و نشانگرهای زیستی عملکرد کبدی بودند.
در نهایت برای دست یابی به سطوح پایینتر کراتینین، گلوکز و اسید اوریک نیاز به روشهای جادوئی یا معجزه وجود ندارد. زیرا سبک زندگی سالم یک مبحث پژوهش شده در علم پزشکی و تغذیه است و از مسیر تغذیه سالم، ورزش، دوری از دخانیات و... قابل دستیابی است.